Organizacja non-profit

Organizacja non-profit to organizacja nie nastawiona na zysk, uzyskuje ona niezbędne środki finansowe z różnych budżetów publicznych: państwowych, regionalnych, lokalnych. Najczęściej jest to stowarzyszenia - dobrowolne, trwałe i samorządne zrzeszenia o celach niezarobkowych.

Organizacje te mogą prowadzić działalność gospodarczą, ale ich dochody są przeznaczane na finansowanie działalności, a nie mogą one zostać rozdzielone pomiędzy osoby pracujące w tych organizacjach. Wszystkie środki finansowe organizacji non-profit są przeznaczane na realizację celów określonych statucie.

Zastąpienie celów ekonomicznych celami humanitarnymi nie oznacza, że organizacje non-profit nie mogą prowadzić działalności gospodarczych i osiągać zysków. Wypracowany zysk nie jest jednak celem samym w sobie, lecz służy polepszeniu funkcjonowania organizacji

Organizacje non-profit to organizacje bardziej złożone, bardziej elastyczne oraz posiadające odmienne wartości i motywację działania niż tzw. podmioty biznesowe. Są to podmioty aktywnie uczestniczące w rozpoznawaniu problemów środowiska lokalnego.

TL;DR

Organizacje non-profit to organizacje nie nastawione na zysk, które uzyskują środki finansowe z budżetów publicznych i mają cele niezarobkowe. Mogą prowadzić działalność gospodarczą, ale ich dochody są przeznaczane na finansowanie działalności. Organizacje non-profit są ważnym elementem społeczeństwa, dają pracę, edukują i udzielają pomocy tam, gdzie państwo nie radzi sobie. Istnieje wiele rodzajów organizacji non-profit, a sektor non-profit w Polsce ma duże znaczenie ekonomiczne.

Organizacje non-profit wg ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r o działalności pożytku publicznego i wolontariacie w Polsce

Wprowadzono definicję organizacji pozarządowej. Art. 3. ust. 2 tej ustawy mówi: "organizacjami pozarządowymi są, niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia..".. Zakres tej definicji jest bardzo szeroki i poza wspomnianymi w niej stowarzyszeniami i fundacjami do podmiotów typu non-profit często zalicza się związki zawodowe, organizacje społeczne (komitety społeczne, rodzicielskie czy koła łowieckie) itp.

Specyfika organizacji non-profit

Organizacje non-profit bardzo popularne na zachodzie Europy i w Ameryce Północnej, odgrywają coraz większą rolę także w Polsce. Trzeci sektor wypełnia lukę między sektorem publicznym i prywatnym w zaspokajaniu potrzeb społeczeństwa. Organizacje te:

• stanowią ważny element społeczeństwa,
• dają pracę,
• edukują
• oraz udzielając pomocy tam, gdzie państwo nie sprawuje opieki lub nie radzi sobie z rozwiązywaniem problemów.

Produktem w organizacjach działających w trzecim sektorze jest długofalowa idea mająca na celu pomoc społeczeństwu, a fundusze do realizacji celów są to z reguły środki pozyskane.

Instytucja charytatywna - ideą jest pomoc potrzebującym i chorym.

Instytucja religijna - ideą jest wskazanie kodeksu postępowania i pozyskanie wiernych.

Cena w przypadku organizacji non-profit jest kosztem. Koszt ten jest poniesiony w celu:

• pozyskania wolontariuszy, donatorów lub sponsorów
• zakupu środków materialnych (nieruchomości, wyposażenie biura, materiały potrzebne na prowadzenie korespondencji.)

Rodzaje organizacji non-profit

• Organizacje charytatywne
• Organizacje niezależne
• Organizacje wolontarystyczne
• Organizacje zwolnione z podatku
• Organizacje pozarządowe

Sektor non-profit w Polsce

Sytuacja w roku 2007:

• organizacje non-profit wytwarzały 1,1% PKB i miały udział 0,9% w popycie krajowym (GUS, 2009, s. 468, 470).
• liczba organizacji wynosiła 78 tysięcy, przy czym do sektora zaliczali zarejestrowane stowarzyszenia w liczbie 70 tys. i fundacje w liczbie 8,5 tys., i w tej liczbie mieściły się jednostki ochotniczych straży pożarnych, których liczba wynosiła 16,5 tys (GUS 2008, s. 157).

Dynamikę trzeciego sektora w Polsce charakteryzuje rejestrowanie się co roku około 4000 stowarzyszeń i około 500 fundacji. Organizacje te w Polsce to byty raczej miejskie niż wiejskie: 40% organizacji było zarejestrowanych na wsiach i w miastach o liczbie do 50 000 mieszkańców. W Warszawie zarejestrowanych było ponad 10% organizacji.

Obszar działalności:

• 40% organizacji działało w sferze sportu, rekreacji i hobby,
• 12% w sferze kultury i sztuki,
• 10% w sferze edukacji i wychowania
• 10% usługi socjalne i pomoc społeczna,
• 8% w ochronie zdrowia
• natomiast 20% organizacji deklaruje, że działało w innych sferach życia społeczno-gospodarczego.

Organizacja non-profit — artykuły polecane

Sektor publiczny — Trzeci sektor — Przedsiębiorstwo społeczne — Jednostka sektora finansów publicznych — Opłata skarbowa — Służba zdrowia — Towarzystwo Budownictwa Społecznego — Pomoc społeczna — Polityka społeczna

Bibliografia

• Grzelońska U. (2011), Rola sektora non-profit w polskiej gospodarce, Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Ekonomicznych, nr 4 (71)
• Koźmiński A., Piotrowski W. (red.) (2010), Zarządzanie teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Smalec A. (2015), Marketing Przyszłości, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, nr 40
• Stoner J., Freeman R., Gilbert D. (2001), Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 2003 nr 96 poz. 873

Autor: Anna Jagieła, Aneta Opiela