Gospodarka światowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie TL;DR)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
|list1=
<ul>
<li>[[Tulipmania]]</li>
<li>[[Firma ratingowa]]</li>
<li>[[Lehman Brothers]]</li>
<li>[[Kryzys]]</li>
<li>[[Wielki kryzys]]</li>
<li>[[Kryzys walutowy]]</li>
<li>[[BRICS]]</li>
<li>[[Emerging markets]]</li>
<li>[[Czarny czwartek]]</li>
</ul>
}}
'''[[Gospodarka]] światowa''' to połączenie wszystkich gospodarek narodowych za pomocą powiązań produkcyjnych, technologicznych, handlowych lub finansowych. Jest to organizm dynamiczny, który zmienia swą strukturę wewnętrzną przy pomocy zjawisk jednokrotnych i procesów długookresowych takich jak: konfliktów, wojen, kryzysów, szoków, klęsk żywiołowych. Jeżeli chcielibyśmy ocenić zmiany zachodzące w gospodarce, szczególną uwagę musielibyśmy zwrócić na momenty przełomowe, które umożliwiają nam mówienie o kolejnym etapie rozwoju gospodarki. Więc jeśli mówimy o gospodarce współczesnej, musimy najpierw scharakteryzować moment przekształcenia się gospodarki w gospodarkę współczesną. (A. Zielińska-Głębocka 2012, s. 15)
'''[[Gospodarka]] światowa''' to połączenie wszystkich gospodarek narodowych za pomocą powiązań produkcyjnych, technologicznych, handlowych lub finansowych. Jest to organizm dynamiczny, który zmienia swą strukturę wewnętrzną przy pomocy zjawisk jednokrotnych i procesów długookresowych takich jak: konfliktów, wojen, kryzysów, szoków, klęsk żywiołowych. Jeżeli chcielibyśmy ocenić zmiany zachodzące w gospodarce, szczególną uwagę musielibyśmy zwrócić na momenty przełomowe, które umożliwiają nam mówienie o kolejnym etapie rozwoju gospodarki. Więc jeśli mówimy o gospodarce współczesnej, musimy najpierw scharakteryzować moment przekształcenia się gospodarki w gospodarkę współczesną. (A. Zielińska-Głębocka 2012, s. 15)


Linia 22: Linia 6:
==Powstanie gospodarki współczesnej==
==Powstanie gospodarki współczesnej==
Większość ekonomistów uważa, że lata 80. i 90. XX wieku przypadają na przełom gospodarki. W tym czasie można było zaobserwować wiele nowych zjawisk, które występowały na obszarze Globalnym. Nowe zjawiska:
Większość ekonomistów uważa, że lata 80. i 90. XX wieku przypadają na przełom gospodarki. W tym czasie można było zaobserwować wiele nowych zjawisk, które występowały na obszarze Globalnym. Nowe zjawiska:
<google>t</google>
* pojawienie się nowych inicjatyw integracyjnych (wspólny [[rynek]] Ameryki Południowej - Mercosur, [[program]] europejskiego rynku wewnętrznego, europejska [[unia]] gospodarcza i walutowa),
* pojawienie się nowych inicjatyw integracyjnych (wspólny [[rynek]] Ameryki Południowej - Mercosur, [[program]] europejskiego rynku wewnętrznego, europejska [[unia]] gospodarcza i walutowa),
* upadek systemu komunistycznego w Europie Wschodniej i Środkowej,  
* upadek systemu komunistycznego w Europie Wschodniej i Środkowej,
* rozpoczęła się gospodarczo-polityczna [[transformacja]] Wschodu,
* rozpoczęła się gospodarczo-polityczna [[transformacja]] Wschodu,
* wystąpiły duże przeobrażenia dużych krajów Azjatyckich, m.in. ekspansja międzynarodowa i reforma rynkowa w Chinach,
* wystąpiły duże przeobrażenia dużych krajów Azjatyckich, m.in. ekspansja międzynarodowa i reforma rynkowa w Chinach,
Linia 33: Linia 16:


Zmiany te istotnie wpłynęły na zmianę rynku globalnego, dzięki czemu powstałą gospodarka współczesna.
Zmiany te istotnie wpłynęły na zmianę rynku globalnego, dzięki czemu powstałą gospodarka współczesna.
<google>n</google>


==Naruszona równowaga globalnej gospodarki==
==Naruszona równowaga globalnej gospodarki==
Linia 47: Linia 32:


==Skutki współczesnego kryzysu finansowego dla gospodarki światowej==
==Skutki współczesnego kryzysu finansowego dla gospodarki światowej==
Globalny kryzys gospodarki światowej został zapoczątkowany na amerykańskim rynku mieszkaniowym, jego rozmiary porównywalne są do wielkiego kryzysu z lat 1929-1933. Dzięki mechanizmowi sekurytyzacji, dostęp do światowych rynków finansowych, został umożliwiony amerykańskiemu rynkowi kredytu hipotecznego. Niestety [[instytucje finansowe]] z całego świata oraz baki zagraniczne stanowiły największą grupę instytucji, które nabywały [[papiery wartościowe]] oparte na kredytach hipotecznych. Szacuje się ze w latach 2007-2010 papiery wartościowe na bazie złych kredytów hipotecznych sięgały 2 275 mld dolarów. Rynki finansowe krajów wysoko rozwiniętych, najbardziej odczuły bezpośrednie skutki załamania się amerykańskiego rynku hipotecznego, ponieważ to one dzięki swojemu szerokiemu zasięgowi i dobremu rozwojowi, miały nieograniczony dostęp do instrumentów, których rynek się załamał. Instytucje finansowe Polski, tak jak i krajów gospodarek wschodzących, dzięki ich mniejszej popularności i dostępności, nie odczuły tak strat z inwestycji w instrumenty amerykańskiego rynku hipotecznego.  
Globalny kryzys gospodarki światowej został zapoczątkowany na amerykańskim rynku mieszkaniowym, jego rozmiary porównywalne są do wielkiego kryzysu z lat 1929-1933. Dzięki mechanizmowi sekurytyzacji, dostęp do światowych rynków finansowych, został umożliwiony amerykańskiemu rynkowi kredytu hipotecznego. Niestety [[instytucje finansowe]] z całego świata oraz baki zagraniczne stanowiły największą grupę instytucji, które nabywały [[papiery wartościowe]] oparte na kredytach hipotecznych. Szacuje się ze w latach 2007-2010 papiery wartościowe na bazie złych kredytów hipotecznych sięgały 2 275 mld dolarów. Rynki finansowe krajów wysoko rozwiniętych, najbardziej odczuły bezpośrednie skutki załamania się amerykańskiego rynku hipotecznego, ponieważ to one dzięki swojemu szerokiemu zasięgowi i dobremu rozwojowi, miały nieograniczony dostęp do instrumentów, których rynek się załamał. Instytucje finansowe Polski, tak jak i krajów gospodarek wschodzących, dzięki ich mniejszej popularności i dostępności, nie odczuły tak strat z inwestycji w instrumenty amerykańskiego rynku hipotecznego.
Niestety wszystkie instytucje finansowe krajów wysoko rozwiniętych i krajów wschodzących odczuły skutki tego kryzysu, bo:
Niestety wszystkie instytucje finansowe krajów wysoko rozwiniętych i krajów wschodzących odczuły skutki tego kryzysu, bo:
* spadł [[popyt]], szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych, co skutkowało załamaniem się światowego eksportu,
* spadł [[popyt]], szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych, co skutkowało załamaniem się światowego eksportu,
Linia 63: Linia 48:
(M. Adamczyk 2012, s. 24,26,27)
(M. Adamczyk 2012, s. 24,26,27)


==Bilbiografia==
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Tulipmania]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Firma ratingowa]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Lehman Brothers]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kryzys]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Wielki kryzys]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kryzys walutowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[BRICS]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Emerging markets]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Czarny czwartek]]}} }}
* Adamczyk M. (2012). [http://ekonom.ug.edu.pl/web/download.php?OpenFile=930 ''Współczesny kryzys finansowy - przyczyny konsekwencje dla gospodarki światowej''], Wyzwania gospodarki globalnej, Prace i [[materiały]] Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskiego, nr 31
 
* Mączyńska E. (2011).[https://ssl-kolegia.sgh.waw.pl/pl/KNoP/struktura/IFKiI/struktura/ZBnBP/Documents/rudolfnowy2011wu.doc ''Dysfunkcje gospodarki w kontekście ekonomii kryzysu''], Zeszyty Naukowe PTE, nr 9
==Bibliografia==
* Zielińska-Głębocka A. (2012). [https://books.google.pl/books?hl=en&lr=&id=5zRTAwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA5&dq=gospodarka+%C5%9Bwiatowa&ots=A1OBOxV7y4&sig=03TlTIqmlAye2FefsEQWFy7x7rc&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false ''Współczesna Gospodarka Światowa''], Wolters Kluwer Polska Sp. z.o.o, Warszawa
<noautolinks>
* Adamczyk M. (2012), ''[https://ekonom.ug.edu.pl/web/download.php?OpenFile=930 Współczesny kryzys finansowy - przyczyny konsekwencje dla gospodarki światowej]'', Wyzwania gospodarki globalnej, Prace i materiały Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskiego, nr 31
* Mączyńska E. (2011), ''Dysfunkcje gospodarki w kontekście ekonomii kryzysu'', Zeszyty Naukowe PTE, nr 9
* Zielińska-Głębocka A. (2012), ''Współczesna gospodarka światowa'', Wolters Kluwer, Warszawa
</noautolinks>


[[Kategoria:Handel zagraniczny]]
[[Kategoria:Rynki finansowe]]
{{a|Wioleta Oleśniewicz}}
{{a|Wioleta Oleśniewicz}}
[[Kategoria:Systemy gospodarcze]]
{{#metamaster:description|Gospodarka światowa to złożenie gospodarek narodowych przez powiązania handlowe, finansowe i technologiczne. Przełomowe momenty kształtują kolejne etapy rozwoju.}}

Aktualna wersja na dzień 00:21, 17 gru 2023

Gospodarka światowa to połączenie wszystkich gospodarek narodowych za pomocą powiązań produkcyjnych, technologicznych, handlowych lub finansowych. Jest to organizm dynamiczny, który zmienia swą strukturę wewnętrzną przy pomocy zjawisk jednokrotnych i procesów długookresowych takich jak: konfliktów, wojen, kryzysów, szoków, klęsk żywiołowych. Jeżeli chcielibyśmy ocenić zmiany zachodzące w gospodarce, szczególną uwagę musielibyśmy zwrócić na momenty przełomowe, które umożliwiają nam mówienie o kolejnym etapie rozwoju gospodarki. Więc jeśli mówimy o gospodarce współczesnej, musimy najpierw scharakteryzować moment przekształcenia się gospodarki w gospodarkę współczesną. (A. Zielińska-Głębocka 2012, s. 15)

TL;DR

Artykuł opisuje powstanie gospodarki współczesnej w latach 80. i 90. XX wieku, które było wynikiem wielu zmian i zjawisk globalnych. Obecnie globalna gospodarka jest naruszona i niezrównoważona, a to jest spowodowane m.in. upadkiem komunizmu, rosnącą globalizacją i szybkim rozwojem sektora finansowego. Kryzys finansowy, który rozpoczął się na amerykańskim rynku mieszkaniowym, miał poważne skutki dla gospodarki światowej, takie jak spadek popytu, zmiany kursów walut, upadek inwestycji i banków, oraz wzrost długu publicznego.

Powstanie gospodarki współczesnej

Większość ekonomistów uważa, że lata 80. i 90. XX wieku przypadają na przełom gospodarki. W tym czasie można było zaobserwować wiele nowych zjawisk, które występowały na obszarze Globalnym. Nowe zjawiska:

  • pojawienie się nowych inicjatyw integracyjnych (wspólny rynek Ameryki Południowej - Mercosur, program europejskiego rynku wewnętrznego, europejska unia gospodarcza i walutowa),
  • upadek systemu komunistycznego w Europie Wschodniej i Środkowej,
  • rozpoczęła się gospodarczo-polityczna transformacja Wschodu,
  • wystąpiły duże przeobrażenia dużych krajów Azjatyckich, m.in. ekspansja międzynarodowa i reforma rynkowa w Chinach,
  • nowe inicjatywy przy współpracy pomiędzy krajami Azjatyckimi,
  • powstanie nowych, międzynarodowych instytucji m.in. Europejski Bank Ochrony i Rozwoju, oraz Światowa Organizacja Handlu
  • powstały nowe formy rozmów pomiędzy przedstawicielami poszczególnych krajów, współpraca grup takich jak G-7, G-8 i G-20.

Również na początku lat 80. XX wieku, rynki eksportowe i finansowe krajów Trzeciego Świata zaczęto nazywać rynkami wschodzącymi. Dzięki temu zakończył się okres dzielenia świata na trzy grupy, i zaczęto lepiej dostrzegać kraje rozwijające się. (A. Zielińska-Głębocka 2012, s. 15/16)

Zmiany te istotnie wpłynęły na zmianę rynku globalnego, dzięki czemu powstałą gospodarka współczesna.

Naruszona równowaga globalnej gospodarki

Globalna gospodarka obecnie wykazuje globalnie naruszoną równowagę i nieład, który zagraża dalszemu harmonijnemu rozwojowi. Naruszenie tej równowagi zostało wywołane przez:

  • Upadek komunizmu, który dał początek bezkrytycznej wierze w doktrynę neoliberalizmu,
  • techniczne przejście w epokę gałęzi przemysłu, która oparta była na potencjale intelektualnym tworzonym przez człowieka,
  • demografię, której nigdy wcześniej nie widziano, tj. szybki przerost ludności najbiedniejszych kraków, starzenie się i coraz większa mobilność w społeczeństwach bogatych,
  • coraz szybciej wzrastająca globalizacją i rosnąca nieprzejrzystość i złożoność wiązań gospodarczych,
  • era, w której przestało dominować mocarstwo polityczne, militarne bądź ekonomiczne, co wpływało na utracie przez USA hegemoni mocarstwowej,
  • zbyt szybka finansyzacja gospodarki, i w rezultacie przerost sektora finansowego, który prowadził do chaosu finansowego, zaniku myślenia strategicznego i skrócenia czasu na podjęcie decyzji gospodarczej,
  • podział mądrości i wiedzy.

(E. Mączyńska 2011, s. 10/11)

Skutki współczesnego kryzysu finansowego dla gospodarki światowej

Globalny kryzys gospodarki światowej został zapoczątkowany na amerykańskim rynku mieszkaniowym, jego rozmiary porównywalne są do wielkiego kryzysu z lat 1929-1933. Dzięki mechanizmowi sekurytyzacji, dostęp do światowych rynków finansowych, został umożliwiony amerykańskiemu rynkowi kredytu hipotecznego. Niestety instytucje finansowe z całego świata oraz baki zagraniczne stanowiły największą grupę instytucji, które nabywały papiery wartościowe oparte na kredytach hipotecznych. Szacuje się ze w latach 2007-2010 papiery wartościowe na bazie złych kredytów hipotecznych sięgały 2 275 mld dolarów. Rynki finansowe krajów wysoko rozwiniętych, najbardziej odczuły bezpośrednie skutki załamania się amerykańskiego rynku hipotecznego, ponieważ to one dzięki swojemu szerokiemu zasięgowi i dobremu rozwojowi, miały nieograniczony dostęp do instrumentów, których rynek się załamał. Instytucje finansowe Polski, tak jak i krajów gospodarek wschodzących, dzięki ich mniejszej popularności i dostępności, nie odczuły tak strat z inwestycji w instrumenty amerykańskiego rynku hipotecznego. Niestety wszystkie instytucje finansowe krajów wysoko rozwiniętych i krajów wschodzących odczuły skutki tego kryzysu, bo:

  • spadł popyt, szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych, co skutkowało załamaniem się światowego eksportu,
  • nastąpiły gwałtowne zmiany kursów walut, spowodowane wstrząsem na rynkach finansowych i walutowych,
  • nastąpiło wycofywanie kapitału przez instytucje działające w sektorze międzynarodowym, przez rekompensowanie przez nich strat i podwyższenie oceny ryzyka inwestowania.

Wystąpiły równie inne pomniejsze negatywne skutki:

  • wiele inwestycji upadło,
  • wiele banków poniosło straty,
  • fundusze inwestycyjne i emerytalne poniosły ogromne straty,
  • rynek papierów wartościowych załamał się,
  • handel światowy załamał się,
  • gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa ucierpiały,
  • wydatki rządowe wzrosły
  • dług publiczny wzrósł.

(M. Adamczyk 2012, s. 24,26,27)


Gospodarka światowaartykuły polecane
TulipmaniaFirma ratingowaLehman BrothersKryzysWielki kryzysKryzys walutowyBRICSEmerging marketsCzarny czwartek

Bibliografia

  • Adamczyk M. (2012), Współczesny kryzys finansowy - przyczyny konsekwencje dla gospodarki światowej, Wyzwania gospodarki globalnej, Prace i materiały Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskiego, nr 31
  • Mączyńska E. (2011), Dysfunkcje gospodarki w kontekście ekonomii kryzysu, Zeszyty Naukowe PTE, nr 9
  • Zielińska-Głębocka A. (2012), Współczesna gospodarka światowa, Wolters Kluwer, Warszawa


Autor: Wioleta Oleśniewicz