Budżet domowy

Budżet domowy jest pojęciem o dwojakim znaczeniu. Po pierwsze są to wszystkie środki finansowe, które pozostają do dyspozycji naszego gospodarstwa domowego. Drugim znaczeniem budżetu domowego jest sposób nadzorowania przychodów i wydatków które mają przepływ w naszym gospodarstwie domowym.

TL;DR

Artykuł omawia pojęcie budżetu domowego, wskazuje rodzaje dochodów i wydatków oraz sposoby obserwacji i nadzorowania budżetu domowego. Podkreśla znaczenie planowania budżetu domowego i przedstawia tradycyjne i nowoczesne sposoby na jego realizację.

Dochody i Wydatki

Dochodem nazywamy wszelkie wpływy zasilające cyklicznie i powiększające nasz budżet domowy. Mogą to być na przykład: dochody powstałe na skutek stosunku pracy, czyli wypłata wynagrodzenia, dochody z pobieranych zasiłków, takich jak zasiłek dla osoby bezrobotnej, zasiłek dla kobiet w ciąży, zasiłek macierzyński, wpływy z urlopu wychowawczego, dochód z programu 500+, wpływy z tytułu rent i emerytur. Jeśli jesteśmy właścicielem działalności gospodarczej przykładem zasileń budżetu są przychody z tejże działalności Możemy również zaliczyć do niego przychody z inwestycji, środki pieniężne uzyskane poprzez nagrody oraz wygraną. Do dochodów zaliczamy również zaciągnięte kredyty i pożyczki.

Wydatkiem nazywamy wszystkie zmniejszenia naszego budżetu. Wyróżniamy dwa typy wydatków: wydatki stałe oraz wydatki zmienne.

Wydatki stałe to wszelkie wydatki, które musimy ponieść cyklicznie, np. comiesięcznie. Do wydatków stałych możemy więc zaliczyć:

• opłaty za czynsz,
• opłaty za media,
• opłaty komunikacyjne (takie jak benzyna, karta miejska),
• spłaty rat kredytów i pożyczek.

Wydatki zmienne, to takie wydatki, które nie obciążają cyklicznie naszego budżetu. Są to wydatki jakie musimy ponieść z tytułu zakupu żywności, obuwia, ubrań, wydatki na remonty, kosmetyki, przedmioty, które są nam potrzebne do poszerzania swoich pasji.

Sposoby obserwacji i nadzorowania budżetu domowego

Budżet domowy możemy obserwować prowadząc analizę miesięczną, bądź roczną. Analiza taka ma na celu kontrolowanie wydatków i przychodów. W swojej książce BUDŻET DOMOWY POD KONTROLĄ Krzysztof Piotr Łabenda określa trzy typy budżetu: "Taki budżet, gdzie strona dochodów równa się stronie wydatków, zwykło się określać mianem budżetu zrównoważonego. Kiedy dochody przewyższają wydatki, mówimy o nadwyżce budżetowej. W sytuacji odwrotnej (przewaga wydatków nad dochodami) mamy do czynienia z deficytem budżetowym". (K.P. Łabenda 2011, s. 44) Dobrym sposobem obserwacji budżetu domowego jest bieżące odnotowywanie wydatków i przychodów. Pozwala to na nie doprowadzanie do przekroczenia wartości wydatków nad przychody, dzięki czemu nie zaistnieje potrzeba wykorzystywania środków z naszych oszczędności. Aby nie przekroczyć znacznie naszego budżetu domowego należy określać limit wydatków, oszczędności powstałe dzięki minimalizacji wydatków oraz zwiększenia przychodów określa się mianem "celu".

Planowanie budżetu domowego

Jaki jest cel planowania budżetu domowego? Czy nie jest to tylko zbędny zapychacz czasu? Jak podaje Krzysztof Piotr Łabenda w swojej książce Budżet domowy pod kontrolą: "Celem planowania finansów domowych jest nie tylko zdobycie mocnego przeświadczenia, że zaskakujące wydarzenia, jakie mogą nas spotykać w przyszłości, nie spowodują w naszym domu katastrofy finansowej, ale też uzyskanie oręża, które faktycznie będzie w stanie złagodzić negatywne skutki tych zdarzeń. Narzędzie, jakim jest plan dotyczący własnych finansów, daje nam szanse wyboru z całej palety dostępnych na rynku usług finansowych takie właśnie, które w przypadku zaistnienia niekorzystnych zdarzeń losowych pozwolą ustrzec naszą rodzinę przed nadmiernym obniżeniem dotychczasowego poziomu życia. Planowanie finansów domowych pomoże nam także w realizacji celów finansowych, jakie chcemy osiągnąć w przyszłości, w sytuacji, gdy nasze bieżące dochody nie wystarczają na ich natychmiastową realizację". (K.P. Łabenda 2011, s. 11) Dzięki planowaniu budżetu domowego mamy ukazany klarowny przepływ finansów. Jest to z pewnością dobry sposób na to, aby nie popaść w kłopoty finansowe.

Sposoby planowania budżetu domowego

Tradycyjnym sposobem analizowania domowego budżetu jest prowadzenie zapisów w przeznaczonym do tego celu osobnym zeszycie. W obecnych czasach coraz częściej do planowania budżetu używamy programów na urządzenia mobilne. Pierwszym przykładem programu który może pomóc nam w prowadzeniu i planowaniu budżetu domowego jest arkusz kalkulacyjny. Jest on bardzo łatwy w obsłudze. Za pomocą funkcji tego programu jesteśmy w stanie ustalić dolną granicę naszych zasobów i nie pozwolić na jej przekraczanie.

Firma Microsoft jest autorem jednej z aplikacji przeznaczonych do planowania budżetu domowego. Jej nazwa, to Microsoft Money. Pozwala ona w łatwy sposób analizować wpływy i wydatki na naszym koncie. Posiada również funkcję przypominania o cyklicznych płatnościach. Innymi aplikacjami na urządzenia elektroniczne takie jak tablety i telefony są:

• You Need a Budget - aplikacja w języku angielskim. Koszt rocznej subskrypcji to 50$;
• Kontomierz - polska aplikacja w zupełności darmowa i dostępna dla każdego typu telefonów;
• Money Lover - darmowa aplikacja w języku angielskim. Można go pobrać na telefon z każdym systemem operacyjnym,
• Kwitki - polega na tym, że skanuje się do programu paragony z dokonanych zakupów. Program jest darmowy i dostępny dla każdego typu telefonów,
• Wallet - program w języku angielskim. Występuje w wersji podstawowej (bezpłatnej) i Premium (płatna) dostępny dla każdego typu telefonów.

Wszystkie aplikacje posiadają funkcje wpisywania dochodów i wydatków. Można za ich pomocą pobrać dane na temat bankowych transakcji z naszych kont bankowych.

Budżet domowy — artykuły polecane

Finanse osobiste — Nadwyżka budżetowa — Redystrybucja — Bankowość internetowa — Token — Promesa kredytowa — Dochód pasywny — Kredyt rewolwingowy — Bankrut

Bibliografia

• Bogacka-Kisiel E. (red.) (2012), Finanse osobiste. Zachowania-produkty-strategie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Łabenda K.P. (2011). Budżet domowy pod kontrolą. Jak rozsądnie wydawać, oszczędzać i inwestować pieniądze, Wydawnictwo Helion, Gliwice, s. 11 i 44
• Stalończyk I. (2015). Zarządzanie finansami gospodarstw domowych Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie Nr 18 (2015) s. 7-18
• Świecka B. Musiał M. (2014). Zarządzanie finansami gospodarstw domowych w pogarszającej się sytuacji makroekonomicznej Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 822
• Zdanowska M. (2011), Koncepcja efektywności zarządzania finansami osobistymi Wyższa Szkoła Zarządzania i Finansów we Wrocławiu, Zeszyt Naukowy nr 32

Autor: Klaudia Kaczmarczyk