Teoria informacji: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie MetaData Description)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
Linia 13: Linia 13:
</ul>
</ul>
}}
}}


'''Teoria informacji''' – [[dyscyplina]] zajmująca się problematyką informacji oraz metodami przetwarzania informacji, np. w celu transmisji lub kompresji. Niekiedy rozumiana jako "teoria przekazywania wiadomości za pomocą sygnałów, opartej na teorii funkcji decyzyjnych".<ref>J. Nowakowski, W. Sobczak (1970) str. 9</ref>
'''Teoria informacji''' – [[dyscyplina]] zajmująca się problematyką informacji oraz metodami przetwarzania informacji, np. w celu transmisji lub kompresji. Niekiedy rozumiana jako "teoria przekazywania wiadomości za pomocą sygnałów, opartej na teorii funkcji decyzyjnych".<ref>J. Nowakowski, W. Sobczak (1970) str. 9</ref>
Linia 23: Linia 21:
==Historia teorii informacji==
==Historia teorii informacji==


Teoria powstała w 1948 roku, a za jej ojca uznaje się matematyka i inżyniera - [[Claude E. Shannon]], który poruszył jej temat w swoim dziele ''A mathematical theory of communication'' opublikowanym w czasopiśmie Bell [[System]] Technica Journal, 27.  
Teoria powstała w 1948 roku, a za jej ojca uznaje się matematyka i inżyniera - [[Claude E. Shannon]], który poruszył jej temat w swoim dziele ''A mathematical theory of communication'' opublikowanym w czasopiśmie Bell [[System]] Technica Journal, 27.


W 1950 roku miała miejsce pierwsza międzynarodowa konferencje, która była poświęcona właśnie teorii informacji. Natomiast w 1953 został napisany na ten temat pierwszy egzemplarz czasopisma.<ref>H. Górecki (2006) str. 5</ref>
W 1950 roku miała miejsce pierwsza międzynarodowa konferencje, która była poświęcona właśnie teorii informacji. Natomiast w 1953 został napisany na ten temat pierwszy egzemplarz czasopisma.<ref>H. Górecki (2006) str. 5</ref>
Linia 35: Linia 33:


''Sygnał'' - "określa wielkość fizyczną, która przenosi informację o stanie układu (obiektu), bez względu na jego postać lub też przenosi wszystko to, co można wykorzystać do bardziej sprawnego określenia działań zapewniających realizację danego celu. "Dzięki przesyłaniu i przetwarzaniu różnorodnego sygnałów" możliwy jest obieg informacji. "Sygnały można podzielić na":
''Sygnał'' - "określa wielkość fizyczną, która przenosi informację o stanie układu (obiektu), bez względu na jego postać lub też przenosi wszystko to, co można wykorzystać do bardziej sprawnego określenia działań zapewniających realizację danego celu. "Dzięki przesyłaniu i przetwarzaniu różnorodnego sygnałów" możliwy jest obieg informacji. "Sygnały można podzielić na":
* ''sygnały stochastyczne (losowe)'' - przekazywaną informację można przewidzieć tylko z określonym prawdopodobieństwem,  
* ''sygnały stochastyczne (losowe)'' - przekazywaną informację można przewidzieć tylko z określonym prawdopodobieństwem,
* ''sygnały deterministyczne''- sygnał o przyszłości znanej.<ref>Z. Łukasik (2004) str. 8-9</ref>
* ''sygnały deterministyczne''- sygnał o przyszłości znanej.<ref>Z. Łukasik (2004) str. 8-9</ref>


Linia 63: Linia 61:
* realizacji rożnego typu systemów sterowania,
* realizacji rożnego typu systemów sterowania,
* projektowaniu i budowie systemów automatycznego sterowania. <ref>Z. Łukasik (2004) str. 65-68</ref>
* projektowaniu i budowie systemów automatycznego sterowania. <ref>Z. Łukasik (2004) str. 65-68</ref>
==Przypisy==
<references />


==Bibliografia==
==Bibliografia==
<noautolinks>
* Górecki H. ''Teoria informacji'', Wyższa Szkoła Informatyki w Łodzi, Łódź 2006
* Górecki H. ''Teoria informacji'', Wyższa Szkoła Informatyki w Łodzi, Łódź 2006
* Grabowski M., Zając A. [https://www.uci.agh.edu.pl/uczelnia/tad/PSI11/art/Dane_informacje_wiedza.pdf ''Dane, informacja, wiedza – próba definicji''], Katedra Informatyki Akademii Ekonomicznej w Krakowie
* Grabowski M., Zając A. [https://www.uci.agh.edu.pl/uczelnia/tad/PSI11/art/Dane_informacje_wiedza.pdf ''Dane, informacja, wiedza – próba definicji''], Katedra Informatyki Akademii Ekonomicznej w Krakowie
Linia 71: Linia 73:
* Nowakowski J., Sobczak W. ''Teoria informacji'', Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1970
* Nowakowski J., Sobczak W. ''Teoria informacji'', Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1970
* Olender-Skorek M., Wydro K. B. [http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BAT8-0008-0023/c/httpwww_itl_waw_plczasopismatiti20071-272.pdf ''Wartość informacji''], TELEKOMUNIKACJA I TECHNIKI INFORMACYJNE 1-2/2017
* Olender-Skorek M., Wydro K. B. [http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BAT8-0008-0023/c/httpwww_itl_waw_plczasopismatiti20071-272.pdf ''Wartość informacji''], TELEKOMUNIKACJA I TECHNIKI INFORMACYJNE 1-2/2017
* Shannon C. E. [http://math.harvard.edu/~ctm/home/text/others/shannon/entropy/entropy.pdf ''A Mathematical Theory of Communication''] The Bell System Technical Journal, Vol. 27, pp. 379–423, 623–656; 1948
* Shannon C. E. ''A Mathematical Theory of Communication'' The Bell System Technical Journal, Vol. 27, pp. 379–423, 623–656; 1948
* Wieczerzycki M. [http://gospodarkanarodowa.sgh.waw.pl/p/gospodarka_narodowa_2015_01_06.pdf ''Produkt cyfrowy w świetle jakości teorii informacji i koncepcji hylemorfizmu''], GOSPODARKA NARODOWA 1/2015
* Wieczerzycki M. ''Produkt cyfrowy w świetle jakości teorii informacji i koncepcji hylemorfizmu'', GOSPODARKA NARODOWA 1/2015
 
</noautolinks>
==Przypisy==
<references />


{{a|Klaudia Niziołek}}
{{a|Klaudia Niziołek}}

Wersja z 18:50, 27 paź 2023

Teoria informacji
Polecane artykuły

Teoria informacjidyscyplina zajmująca się problematyką informacji oraz metodami przetwarzania informacji, np. w celu transmisji lub kompresji. Niekiedy rozumiana jako "teoria przekazywania wiadomości za pomocą sygnałów, opartej na teorii funkcji decyzyjnych".[1]

TL;DR

Teoria informacji to dyscyplina zajmująca się przetwarzaniem informacji. Powstała w 1948 roku i jej ojcem jest Claude E. Shannon. Teoria informacji opisuje informację, systemy i entropię. Informacja to dowolna wiadomość, systemy przekazują informację za pomocą sygnałów, a entropia jest miarą nieokreśloności. Teoria informacji ma zastosowanie w przechowywaniu informacji, systemach sterowania i automatycznym sterowaniu.

Historia teorii informacji

Teoria powstała w 1948 roku, a za jej ojca uznaje się matematyka i inżyniera - Claude E. Shannon, który poruszył jej temat w swoim dziele A mathematical theory of communication opublikowanym w czasopiśmie Bell System Technica Journal, 27.

W 1950 roku miała miejsce pierwsza międzynarodowa konferencje, która była poświęcona właśnie teorii informacji. Natomiast w 1953 został napisany na ten temat pierwszy egzemplarz czasopisma.[2]

Charakterystyka teorii informacji

Informacja to możliwe, że najistotniejszy składnik każdego systemu. Dzięki informacji można określić stopień zorganizowania masy oraz energii w systemie. Szczególne znaczenie informacja ma w systemach cybernetycznych. W tej teorii najeży rozumieć trzy pojęcia informacja, system oraz entropia. [3]

Informacja to "dowolna wiadomość, na podstawie której odbiorca wiadomości opiera swoje działanie"[4]

Sygnał - "określa wielkość fizyczną, która przenosi informację o stanie układu (obiektu), bez względu na jego postać lub też przenosi wszystko to, co można wykorzystać do bardziej sprawnego określenia działań zapewniających realizację danego celu. "Dzięki przesyłaniu i przetwarzaniu różnorodnego sygnałów" możliwy jest obieg informacji. "Sygnały można podzielić na":

  • sygnały stochastyczne (losowe) - przekazywaną informację można przewidzieć tylko z określonym prawdopodobieństwem,
  • sygnały deterministyczne- sygnał o przyszłości znanej.[5]

Entropia to miara nieokreśloności. Została zapożyczana z fizyki na potrzeby cybernetyki. W teorii systemów jest miarą uporządkowania - im mniejsza tym system jest bardziej uporządkowany, a wraz ze wzrostem spada jego uporządkowanie (poziom najwyższy oznacza że mamy do czynienia z chaosem). Zerową entropia oznacza się system doskonale uporządkowany. W takim systemie można przewidzieć zdarzenia z prawdopodobieństwem równym jedności. W momencie w którym oczekiwane zdarzenie ma miejsce, zmniejsza się poziom niewiedzy i niesie to pewną informację. Informacja wypiera tutaj pewien poziom entropii. Dzięki temu można uznać entropię za miarę informacji. [6]

Wartość entropii przedstawia się następującym wzorem:

gdzie H (p) - nieokreśloność zajścia zdarzenia, a p - prawdopodobieństwo zajścia niezależnego zdarzenia. [7]

Każdy system ma określoną strukturę. Informację, która związana jest bezpośrednio ze strukturą systemu nazywamy informacją strukturalną. Ponadto w teorii informacji wyróżnia się informację względną, która związana jest z komunikacją systemów.

Należy również widzieć różnicę między pojęciami: wiadomość i informacja. Wiadomość to pojęcie pierwotne, oznaczające ciąg sygnałów o znaczeniu przedmiotowym lub symbolicznym, a charakterze obiektywnym. Natomiast informacja to kategoria wtórna w porównaniu do wiadomości o charakterze subiektywnym. Ilość informacji, jaką niesie wiadomość zależy od stopnia wiedzy odbiorcy. Jeżeli rzeczy w niej zawarte są znane odbiorcy to taka informacja nie zmniejsza jego entropii, czyli stopnia niewiedzy. Natomiast w momencie w którym informacja zawiera treści nieznane odbiorcy, można stwierdzić, że jego poziom niewiedzy został zmniejszony.

Informacja może być rozpatrywana w trzech aspektach:

  • ilościowym - oznacza ilość sygnałów i symboli, które są niezbędne do jej przekazania,
  • znaczeniowym - związany jest z interpretacją treści i komunikowaniem się nadawcy z odbiorcą,
  • wartościowym - ma na celu pokazanie użyteczności przekazanej informacji. [8]

Znaczenie teorii informacji

C. F. Shannon formułując teorię informacji stworzył również matematyczne podstawy teorii kodowania. Ponadto teroria informacji wykorzystywana jest w:

  • sferze przechowywania informacji,
  • realizacji rożnego typu systemów sterowania,
  • projektowaniu i budowie systemów automatycznego sterowania. [9]

Przypisy

  1. J. Nowakowski, W. Sobczak (1970) str. 9
  2. H. Górecki (2006) str. 5
  3. S. Mynarski (1989) str. 146
  4. J. Nowakowski, W. Sobczyk (1970) str. 13
  5. Z. Łukasik (2004) str. 8-9
  6. S. Mynarski (1989) str. 147
  7. S. Mynarski (1989) str. 149
  8. S. Mynarski (1989) str. 151-152
  9. Z. Łukasik (2004) str. 65-68

Bibliografia

  • Górecki H. Teoria informacji, Wyższa Szkoła Informatyki w Łodzi, Łódź 2006
  • Grabowski M., Zając A. Dane, informacja, wiedza – próba definicji, Katedra Informatyki Akademii Ekonomicznej w Krakowie
  • Łukasik Z. Teoria informacji i sygnałów Wydawnictwo Politechnika Radomska, Radom 2004
  • Mynarski S. (red.) Elementy teorii systemów i informacji, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1989
  • Nowakowski J., Sobczak W. Teoria informacji, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1970
  • Olender-Skorek M., Wydro K. B. Wartość informacji, TELEKOMUNIKACJA I TECHNIKI INFORMACYJNE 1-2/2017
  • Shannon C. E. A Mathematical Theory of Communication The Bell System Technical Journal, Vol. 27, pp. 379–423, 623–656; 1948
  • Wieczerzycki M. Produkt cyfrowy w świetle jakości teorii informacji i koncepcji hylemorfizmu, GOSPODARKA NARODOWA 1/2015


Autor: Klaudia Niziołek