Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (ang. International Monetary Fund - IMF) to niezależna, międzynarodowa organizacja finansowa w ramach ONZ, ustalająca reguły działania dotyczące kursów walutowych a także pomagająca krajom członkowskim, które znalazły się w trudnej sytuacji płatniczej poprzez udostępnianie im środków finansowych. W ten sposób, kraje te są zobowiązane do dokonywania reform ekonomicznych i innych działań stabilizacyjnych.
TL;DR
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) to organizacja finansowa pomagająca krajom w trudnej sytuacji płatniczej poprzez udostępnianie środków finansowych. MFW ma organy takie jak Rada Gubernatorów i Rada Wykonawcza. Członkiem MFW może być każde państwo, które spełnia warunki stawiane przez statut. Funkcje MFW to m.in. regulacyjna, kredytowa, konsultacyjna i kontrolna.
Geneza IMF
Założenie Międzynarodowego Funduszu Walutowego zostało zaproponowane przez J.M. Keynesa i H.D. White'a na konferencji w Bretton Woods w lipcu 1944 r. Jednak formalnie został on założony w grudniu 1945 r. poprzez podpisanie porozumienia przez 29 państw a dopiero 1 marca 1947 r. rozpoczęło się jego funkcjonowanie. W konferencji tej wzięły udział 44 kraje (w tym Polska) oraz obserwator z Danii. Do MFW w 1945r. przystąpiły 44 kraje założycielskie. W ramach powstania tej instytucji, przyjęto, że będzie pełna swoboda do wymieniania walut krajów członkowskich. W związku z tym, ustanowiono kursy wszystkich walut do relacji dolara w USA. Jednak nie pomogło to w wyeliminowaniu inflacji, a przyniosło to odwrotny skutek w postaci sprzyjaniu przenoszenia inflacji z państwa do państwa (A. Zielińska-Głębocka 2012, s. 212)
Organy MFW
Najwyższy organ MFW stanowi Rada Gubernatorów, składająca się z ministrów finansów lub prezesów banku centralnego, którzy pełnią rolę gubernatorów oraz ich zastępców, którzy zostali wyznaczeni przez kraje członkowskie. Do zadań Rady Gubernatorów należy m.in. przyjmowanie i wykluczanie członków, współpracowanie z innymi organizacjami międzynarodowymi. Podejmuje także decyzje dotyczące kwot wydziałowych, podziału dochodu MFW oraz jego ewentualnej likwidacji. Rada Gubernatorów decyduje także o wielkości Rady Wykonawczej oraz przekazała jej większość innych uprawnień. Rada Gubernatorów spotyka się raz w roku.
Rada Wykonawcza odpowiedzialna jest za bieżącą działalność Funduszu. Składa się z dyrektorów wykonawczych i Dyrektora Zarządzającego. W Statucie Funduszu określono liczbę piętnastu dyrektorów wykonawczych, lecz Rada Gubernatorów może ją zmienić. Każdy dyrektor wykonawczy wybiera swojego zastępce, któremu powierzane są jego obowiązki w przypadku nieobecności. Dyrektor Zarządzający zostaje wybrany przez Radę Wykonawczą i jej przewodniczy oraz jest szefem personalnym MFW. Dyrektorem Zarządzającym zostaje zazwyczaj przedstawiciel jednego z krajów Europy. Aktualnie tą funkcję sprawuje Francuz, Dominique Strauss-Kahn. Posiedzenia Rady Wykonawczej odbywają się kilka razy w tygodniu a jej decyzje podejmowane są poprzez konsensus.
W Funduszu działa także Wspólny Ministerialny Komitet Rady Gubernatorów Banku i Funduszu ds. Transferu Realnych Zasobów do Krajów Rozwijających się oraz Międzynarodowy Komitet Walutowy i Finansowy Rady Gubernatorów. Są one ciałami doradczymi Rady Gubernatorów.
(T. Michałowski 2008, s. 27-29)
Członkostwo w IMF
Członkiem MFW może być każde państwo, które ma autonomię w dziedzinie stosunków międzynarodowych oraz jest w stanie spełnić warunki stawiane przez statut. Warunkiem członkostwa w MFW jest zobowiązanie do wpłacenia kwoty udziałowej, która decyduje o liczbie głosów jaką dysponuje dany kraj, określa wielkość pomocy kredytowej jaką może on uzyskać od Funduszu i przede wszystkim jest podstawą do przydziału SDR. Obecnie w funduszu jest zrzeszonych 185 państw.
Wytyczne Międzynarodowego Funduszu Walutowego
Wytycznymi polityki prowadzonej przez MWF są:
- Poparcie dla międzynarodowej współpracy walutowej, do którego została powołana stała instytucja konsultacji i współpracy w dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych,
- Ułatwienie wzrostu handlu międzynarodowego oraz jego ekspansję,
- Ułatwienie wzrostu zatrudnienia i utrzymania realnych dochodów i zasobów produkcyjnych krajów członkowskich
- Utrzymanie porządkowej wymiany między krajami członkowskimi, unikanie deprecjacji walut oraz poparcie dla stabilizacji kursów,
- Dążenie do eliminacji ograniczeń wymiany walutowej które hamują rozwój handlu oraz dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i rozliczeń transakcji bieżących.
- Dostarczanie członkom środków finansowych na odpowiednich warunkach i na określony okres.
- Zmniejszanie wielkości i czasu nierównowagi bilansów płatniczych.
Funkcje Funduszu
- Regulacyjna - polega na ustalaniu norm i wzorców działania w sferze międzynarodowych stosunków finansowych.
- Kredytowa - dostarczanie krajom członkowskim dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych kredytów.
- Konsultacyjna - polega na dostarczaniu krajom członkowskim usług konsultacyjnych oraz współpracę krajów członkowskich. Tworzy forum wymiany doświadczeń między krajami w radzeniu sobie z problemami gospodarczymi.
- Kontrolna - polega na nadzorowaniu przez MFW uzgodnionych programów dostosowawczych i weryfikacji celów, na jakie przeznaczane są środki kredytowe.
| Międzynarodowy Fundusz Walutowy — artykuły polecane |
| Europejski Bank Centralny — Europejski System Banków Centralnych — Narodowy Bank Polski — Europejski System Walutowy — Bank Rozrachunków Międzynarodowych — Światowa Organizacja Handlu — System rezerwy federalnej — Traktat Paryski — MERCOSUR |
Bibliografia
- Boughton J. The IMF and the Force of History: Ten Events and Ten Ideas that Have Shaped the Institution, IMF Working Paper No. 04/75
- Chrabonszczewska E. (2005), Międzynarodowe organizacje finansowe, Wydawnictwo SGH, Warszawa
- Michałowski T. (2008), Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Działalność i propozycje reformy, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
- Stiglitz J. (2007), Globalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Strona internetowa: IMF
- Strona internetowa: Special Drawing Rights (SDRs) Factsheet, IMF
- Zielińska-Głębocka A. (2012), Współczesna gospodarka światowa, Wolters Kluwer, Warszawa
Autor: Marian Krzywoń, Gabriela Krzysiek
