Podatność ekonomiczna: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
'''Podatność ekonomiczna''' jest funkcją wartości przewożonych ładunków. Im wyższa wartość jednostkowa, tym mniejsza ekonomiczna podatność przewozowa. Jest to jedna z kilku rodzai podatności uwzględniająca takie cechy jak np. wartość towaru oraz ponoszone koszty jego przemieszczania. Podatność ekonomiczna odnosi się do podatności transportowej i można ją wydzielić jako jedną z trzech podatności <ref>J. | '''[[Podatność]] ekonomiczna''' jest funkcją wartości przewożonych ładunków. Im wyższa [[wartość]] jednostkowa, tym mniejsza ekonomiczna podatność przewozowa. Jest to jedna z kilku rodzai podatności uwzględniająca takie cechy jak np. wartość towaru oraz ponoszone [[koszty]] jego przemieszczania. Podatność ekonomiczna odnosi się do podatności transportowej i można ją wydzielić jako jedną z trzech podatności <ref>J. Frą[[czek]], 2015, s. 3 </ref>: | ||
* podatność naturalna | * podatność naturalna | ||
* podatność techniczna | * podatność techniczna | ||
* podatność ekonomiczna | * podatność ekonomiczna | ||
Ekonomiczna podatność transportu uzależniona jest od relacji wartości transportu przeniesionej na ładunek do jego wartości, która to może zostać określona poprzez cenę sprzedaży bądź koszty produkcji. Wiadomo także iż ma ona wpływ na stopień niezbędności gospodarczego i społecznego transportu. | Ekonomiczna podatność transportu uzależniona jest od relacji wartości transportu przeniesionej na ładunek do jego wartości, która to może zostać określona poprzez cenę sprzedaży bądź [[koszty produkcji]]. Wiadomo także iż ma ona wpływ na stopień niezbędności gospodarczego i społecznego transportu. | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
Proponuje się aby obliczać ilościowy stopień ekonomicznej podatności transportowej (Spw), przy nowym koszcie transportu, który jest mniejszy od dotychczasowego na podstawie zależności <ref>J. Frączek, 2015, s. 4-5 </ref>: | Proponuje się aby obliczać ilościowy stopień ekonomicznej podatności transportowej (Spw), przy nowym koszcie transportu, który jest mniejszy od dotychczasowego na podstawie zależności <ref>J. Frączek, 2015, s. 4-5 </ref>: | ||
<math> Spw=\frac{\sum_{r=1}^m Ktd-\sum_{i=1}^n Ktn}{c} \cdot 100 </math> | <math> Spw=\frac{\sum_{r=1}^m Ktd-\sum_{i=1}^n Ktn}{c} \cdot 100 </math> | ||
* ''Ktd''– dotychczasowy koszt transportu środkami r-tego rodzaju w zł, | * ''Ktd''– dotychczasowy [[koszt]] transportu środkami r-tego rodzaju w zł, | ||
* ''Ktn'' – nowy koszt transportu środkami i-tego rodzaju w zł, | * ''Ktn'' – nowy [[koszt transportu]] środkami i-tego rodzaju w zł, | ||
* ''c'' – dotychczasowa wartość (cena) dobra w zł, | * ''c'' – dotychczasowa wartość ([[cena]]) dobra w zł, | ||
* ''m, n'' – liczba środków transportowych odpowiednio dotychczasowych r-tego rodzaju i nowych i-tego rodzaju w szt. | * ''m, n'' – liczba środków transportowych odpowiednio dotychczasowych r-tego rodzaju i nowych i-tego rodzaju w szt. | ||
== Rodzaje podatności== | == Rodzaje podatności== | ||
Podatność transportową ładunków można podzielić na <ref>J. Frączek, 2015, s. 3 </ref>: | Podatność transportową ładunków można podzielić na <ref>J. Frączek, 2015, s. 3 </ref>: | ||
* '''podatność ekonomiczną'''( klasyfikowana wg wartości finansowej, uwzględniająca: cenę rynkową, ubezpieczenie, obsługę) | * '''podatność ekonomiczną'''( klasyfikowana wg wartości finansowej, uwzględniająca: cenę rynkową, [[ubezpieczenie]], obsługę) | ||
* '''podatność naturalną'''( klasyfikowana wg cech fizyczno-chemicznych, uwzględniająca: czas, światło, temperaturę, szkodliwość) | * '''podatność naturalną'''( klasyfikowana wg cech fizyczno-chemicznych, uwzględniająca: czas, światło, temperaturę, szkodliwość) | ||
* '''podatność techniczną'''( klasyfikowana wg gabarytów przestrzennych, uwzględniająca: wymiary, kształt, masę). | * '''podatność techniczną'''( klasyfikowana wg gabarytów przestrzennych, uwzględniająca: wymiary, kształt, masę). | ||
==Znaczenie podatności ekonomicznej== | ==Znaczenie podatności ekonomicznej== | ||
Wyższa wartość przewożonych produktów zwiększa możliwości wyboru między różnymi gałęziami i sposobami transportu z uwagi na to, że dopuszcza warianty przewozu charakteryzujące się wyższymi kosztami dostawy. | Wyższa wartość przewożonych produktów zwiększa możliwości wyboru między różnymi gałęziami i sposobami transportu z uwagi na to, że dopuszcza [[warianty]] przewozu charakteryzujące się wyższymi kosztami dostawy. | ||
Na ekonomiczną podatność transportową ładunków ma również wpływ możliwość skrócenia czasu dostawy dlatego iż może to oznaczać obniżenie kosztów kapitału zamrożonego w przewożonym ładunku co może spowodować wzrost wskaźnika rotacji kapitału. | Na ekonomiczną podatność transportową ładunków ma również wpływ możliwość skrócenia czasu dostawy dlatego iż może to oznaczać obniżenie kosztów kapitału zamrożonego w przewożonym ładunku co może spowodować wzrost wskaźnika rotacji kapitału. | ||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
* średniowartościowe | * średniowartościowe | ||
* wysokowartościowe, | * wysokowartościowe, | ||
decyduje o wyborze technologii przewozu ze względu na różny zakres obowiązków i odpowiedzialności ciążącej na przewoźniku za przewożony ładunek. | decyduje o wyborze technologii przewozu ze względu na różny [[zakres]] obowiązków i odpowiedzialności ciążącej na przewoźniku za przewożony ładunek. | ||
'''Ładunki małowartościowe'''- mają dużą naturalną podatność transportową, nie wymagają szczególnej uwagi ze strony przewoźnika, a do ich przewozu wykorzystuje się najprostsze środki transportowe. | '''Ładunki małowartościowe'''- mają dużą naturalną podatność transportową, nie wymagają szczególnej uwagi ze strony przewoźnika, a do ich przewozu wykorzystuje się najprostsze środki transportowe. | ||
| Linia 56: | Linia 56: | ||
Ocenę podatności można przeprowadzić posługując się stopniem podatności. | Ocenę podatności można przeprowadzić posługując się stopniem podatności. | ||
Stopień podatności jest to miernik stopnia zaangażowania określonej działalności w zaspokajaniu potrzeb i ochronę dóbr. Miernik ten możemy wyrazić na podstawie rzeczowej (ilość; masa lub liczba naturalnych lub umownych fizycznych jednostek miary dóbr) i/lub wartościowej (koszty i cena działalności w jednostkach pieniężnych). I choć oba ujęcia tego stopnia mogą być wyrażone tą samą miarą ilościową, to ich sens ekonomiczny jest różny ponieważ wielkość nie będzie jednakowa oraz możliwości wykorzystania mierników i interpretacja wyników ustalonych na ich podstawie będą się różnić <ref>S.Bogdanowicz, 2008, s. 3 </ref>. | Stopień podatności jest to [[miernik]] stopnia zaangażowania określonej działalności w zaspokajaniu potrzeb i ochronę dóbr. Miernik ten możemy wyrazić na podstawie rzeczowej (ilość; masa lub liczba naturalnych lub umownych fizycznych jednostek miary dóbr) i/lub wartościowej (koszty i cena działalności w jednostkach pieniężnych). I choć oba ujęcia tego stopnia mogą być wyrażone tą samą miarą ilościową, to ich sens ekonomiczny jest różny ponieważ wielkość nie będzie jednakowa oraz możliwości wykorzystania mierników i [[interpretacja]] wyników ustalonych na ich podstawie będą się różnić <ref>S.Bogdanowicz, 2008, s. 3 </ref>. | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| Linia 63: | Linia 63: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Bogdanowicz S.(2008)[https://www.wt.pw.edu.pl/content/download/607/3116/file/bogdanowicz.pdf''Mierniki oceny podatności w aspekcie realizacji procesu transportowego'']" Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej", nr 64 | * Bogdanowicz S.(2008)[https://www.wt.pw.edu.pl/content/download/607/3116/file/bogdanowicz.pdf''Mierniki oceny podatności w aspekcie realizacji procesu transportowego'']" Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej", nr 64 | ||
* Frączek J.(red.)(2015)[https://www.researchgate.net/publication/291522136_Podatnosc_transportowa_biopaliw_stalych''Podatność transportowa biopaliw stałych'']"Logistyka", nr 4 | * Frączek J.(red.)(2015)[https://www.researchgate.net/publication/291522136_Podatnosc_transportowa_biopaliw_stalych''Podatność transportowa biopaliw stałych'']"[[Logistyka]]", nr 4 | ||
* Wronka J.(2010)[http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ekonomiczne_Problemy_Uslug/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2010-t-n60/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2010-t-n60-s484-496/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2010-t-n60-s484-496.pdf''Podatność transportowa ładunków : zapomniana kategoria ekonomiczna?'']"Ekonomiczne Problemy Usług", nr 60 | * Wronka J.(2010)[http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ekonomiczne_Problemy_Uslug/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2010-t-n60/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2010-t-n60-s484-496/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2010-t-n60-s484-496.pdf''Podatność transportowa ładunków : zapomniana kategoria ekonomiczna?'']"Ekonomiczne Problemy Usług", nr 60 | ||
Wersja z 03:06, 21 maj 2020
| Podatność ekonomiczna |
|---|
| Polecane artykuły |
Podatność ekonomiczna jest funkcją wartości przewożonych ładunków. Im wyższa wartość jednostkowa, tym mniejsza ekonomiczna podatność przewozowa. Jest to jedna z kilku rodzai podatności uwzględniająca takie cechy jak np. wartość towaru oraz ponoszone koszty jego przemieszczania. Podatność ekonomiczna odnosi się do podatności transportowej i można ją wydzielić jako jedną z trzech podatności [1]:
- podatność naturalna
- podatność techniczna
- podatność ekonomiczna
Ekonomiczna podatność transportu uzależniona jest od relacji wartości transportu przeniesionej na ładunek do jego wartości, która to może zostać określona poprzez cenę sprzedaży bądź koszty produkcji. Wiadomo także iż ma ona wpływ na stopień niezbędności gospodarczego i społecznego transportu.
Proponuje się aby obliczać ilościowy stopień ekonomicznej podatności transportowej (Spw), przy nowym koszcie transportu, który jest mniejszy od dotychczasowego na podstawie zależności [2]:
- Ktd– dotychczasowy koszt transportu środkami r-tego rodzaju w zł,
- Ktn – nowy koszt transportu środkami i-tego rodzaju w zł,
- c – dotychczasowa wartość (cena) dobra w zł,
- m, n – liczba środków transportowych odpowiednio dotychczasowych r-tego rodzaju i nowych i-tego rodzaju w szt.
Rodzaje podatności
Podatność transportową ładunków można podzielić na [3]:
- podatność ekonomiczną( klasyfikowana wg wartości finansowej, uwzględniająca: cenę rynkową, ubezpieczenie, obsługę)
- podatność naturalną( klasyfikowana wg cech fizyczno-chemicznych, uwzględniająca: czas, światło, temperaturę, szkodliwość)
- podatność techniczną( klasyfikowana wg gabarytów przestrzennych, uwzględniająca: wymiary, kształt, masę).
Znaczenie podatności ekonomicznej
Wyższa wartość przewożonych produktów zwiększa możliwości wyboru między różnymi gałęziami i sposobami transportu z uwagi na to, że dopuszcza warianty przewozu charakteryzujące się wyższymi kosztami dostawy.
Na ekonomiczną podatność transportową ładunków ma również wpływ możliwość skrócenia czasu dostawy dlatego iż może to oznaczać obniżenie kosztów kapitału zamrożonego w przewożonym ładunku co może spowodować wzrost wskaźnika rotacji kapitału. Ekonomiczna podatność przewozowa, która pozwala podzielić ładunki na [4]:
- małowartościowe,
- średniowartościowe
- wysokowartościowe,
decyduje o wyborze technologii przewozu ze względu na różny zakres obowiązków i odpowiedzialności ciążącej na przewoźniku za przewożony ładunek.
Ładunki małowartościowe- mają dużą naturalną podatność transportową, nie wymagają szczególnej uwagi ze strony przewoźnika, a do ich przewozu wykorzystuje się najprostsze środki transportowe.
Ładunki średniowartościowe- charakteryzują się różną techniczną podatnością przewozową dlatego podczas ich przewozu należy przestrzegać określonych technologii transportowych.
Ładunki wysokowartościowe- to ładunki, przy których przewozie nie mogą powstać żadne zniszczenia, są przewożone w pojazdach zamkniętych, często pod nadzorem konwojenta oraz są odpowiednio opakowane na czas transportu.
Rodzaje mierników oceny podatności
Ocenę podatności możemy dokonać na podstawie wielu różnych metod, które będą właściwe dla danego rodzaju podatności w określonej działalności. Oznacza to iż wypracowanie uniwersalnej metody oceny jest niemożliwe , gdyż zależy ona od aspektu, z którego punktu widzenia oceniana jest podatność. W ocenie podatności, przede wszystkim transportowej, a więc przydatnej dla określonych warunków działania w przemieszczaniu, można wykorzystać następujące metody, a mianowicie [5]:
- metody szacunkowe, w tym głównie rankingowe, czyli metody indeksacji parametrów,
- metody przyjmujące za podstawę oceny wymierne kryteria, które dają się wyrazić ilościowo i wartościowo. Do nich należą metody wskaźnikowe lub parametryczne
Ocenę podatności można przeprowadzić posługując się stopniem podatności. Stopień podatności jest to miernik stopnia zaangażowania określonej działalności w zaspokajaniu potrzeb i ochronę dóbr. Miernik ten możemy wyrazić na podstawie rzeczowej (ilość; masa lub liczba naturalnych lub umownych fizycznych jednostek miary dóbr) i/lub wartościowej (koszty i cena działalności w jednostkach pieniężnych). I choć oba ujęcia tego stopnia mogą być wyrażone tą samą miarą ilościową, to ich sens ekonomiczny jest różny ponieważ wielkość nie będzie jednakowa oraz możliwości wykorzystania mierników i interpretacja wyników ustalonych na ich podstawie będą się różnić [6].
Przypisy
Bibliografia
- Bogdanowicz S.(2008)Mierniki oceny podatności w aspekcie realizacji procesu transportowego" Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej", nr 64
- Frączek J.(red.)(2015)Podatność transportowa biopaliw stałych"Logistyka", nr 4
- Wronka J.(2010)Podatność transportowa ładunków : zapomniana kategoria ekonomiczna?"Ekonomiczne Problemy Usług", nr 60
Autor: Natalia Nowak
