Kworum

Kworum (z łac. Quorum) praesentia sufficit - których obecność jest wystarczająca - minimalna liczba członków danego zgromadzenia (m.in. stowarzyszenia, związku zawodowego, zarządu, parlamentu, rady), niezbędna i konieczna do ważności prowadzenia obrad lub podjęcia każdej ważnej, wiążącej decyzji. Kworum potrzebne do podjęcia stosownej uchwały ma wpływ na obliczanie odpowiedniej większości. Przy obliczaniu głosów, w przypadku jeżeli kworum jest określone, badaniu podlegają dwie okoliczności: udział odpowiedniej liczby osób w posiedzeniu i podjęcie uchwały odpowiednią większością głosów.

Jeżeli w przepisach nie określa się stosownego kworum, uchwały zapadają bez względu na liczbę obecnych. W skrajnych przypadkach możliwe więc jest podjęcie uchwały jednym głosem przy udziale jednej osoby

Wymagania

W Polsce, zgodnie z Regulaminem Sejmu, aby podejmowane decyzje miały moc prawną, wymagana jest obecność co najmniej połowy ustawowej liczby posłów - 230/460. Natomiast uchwały komisji sejmowej i senatorskiej zapadają w obecności co najmniej 1/3 liczby jej członków, a gdy komisje obradują wspólnie, uchwały podejmowane są w obecności 1/3 liczby członków każdej z uczestniczących w posiedzeniu komisji. Konstytucja RP w kilku przypadkach przewiduje wyższą niż 1/2 wartość kworum. Zgodnie z art. 98 ust.3 Konstytucji RP "Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów. Skrócenie kadencji Sejmu oznacza jednoczesne skrócenie kadencji Senat". W przypadku rozpisania nowych wyborów kworum również wynosi 2/3 ilości wszystkich posłów (307). Ponadto kworum równe 2/3 jest potrzebne do zmiany ustawy zasadniczej (Konstytucja RP) - "Ustawę o zmianie Konstytucji uchwala Sejm większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów". Inną wartością kworum (3/5) Sejm dysponuje w przypadku ponownego uchwalenia ustawy zawetowanej. "Jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej nie wystąpił z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w trybie ust. 3, może z umotywowanym wnioskiem przekazać ustawę Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Po ponownym uchwaleniu ustawy przez Sejm większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów Prezydent Rzeczypospolitej w ciągu 7 dni podpisuje ustawę i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. W razie ponownego uchwalenia ustawy przez Sejm Prezydentowi Rzeczypospolitej nie przysługuje prawo wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego w trybie ust. 3". - Art. 122 ust.5. Konstytucji RP.

Znane są również relatywnie niskie wymogi w zakresie kworum. Brytyjska Izba Lordów, licząca obecnie 800 członków, może prowadzić debatę w obecności zaledwie 3 członków, w tym przewodniczącego obrad. Kworum w trakcie głosowań wynosi 30 głosujących (brytyjska procedura parlamentarna nie przewiduje głosu wstrzymującego się).

Parlament Europejski

W Unii Europejskiej, Parlament Europejski przyjmuje decyzje bezwzględną większością głosów przy kworum wynoszącym 1/3 ogółu deputowanych. Wniosek o stwierdzenie kworum może być złożony wyłącznie przez co najmniej czterdziestu posłów. Wniosek złożony w imieniu grupy politycznej nie jest dopuszczalny. Jeżeli podczas głosowania jest obecnych mniej niż 40 posłów - przewodniczący może stwierdzić brak kworum i głosowanie zostanie wpisane w planie na kolejnym posiedzeniu.

Przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwa mają możliwość ustalania kworum w zależności od ilości akcjonariuszy lub od ilości wniesionego kapitału. Przykładem jest spółka partnerska, w której kworum potrzebne do uchwalania decyzji to 3/4 głosów przy 2/3 ogólnej liczby partnerów. W sytuacji, gdy Skarb Państwa jest akcjonariuszem spółek publicznych, może on ustalać kworum oraz progi głosów niezbędnych do podejmowania wiążących decyzji.

Kworum — artykuły polecane

Zasada kolegialności — Walne zgromadzenie wspólników — Zgromadzenie wspólników — Sąd apelacyjny — Wotum nieufności — Prezydent — Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy — Przetarg nieograniczony — Komisja Rewizyjna

Bibliografia

• Adamska A. (2013).Mechanizmy sprawowania kontroli w spółkach publicznych z udziałem Skarbu Państwa "Zarządzanie i finanse", nr 2, s. 188
• Gnela B. (red.) (2016), Prawo handlowe dla ekonomistów, Wolters Kluwer, Warszawa
• Regulamin Parlamentu Europejskiego, rozdział 5. art. 168
• Kidyba A. (2016), Prawo handlowe, C.H. Beck, Warszawa
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483
• Regulamin Senatu RP
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. M.P. 1992 nr 26 poz. 185

Autor: Agnieszka Hozer, Mateusz Król

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.