Centrum kultury
| Centrum kultury |
|---|
| Polecane artykuły |
Centrum kultury (inaczej nazywane także ośrodkiem kultury lub domem kultury) jest to forma organizacyjna instytucji kulturalnej. Zgodnie z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
"Art. 8. Ministrowie oraz kierownicy urzędów centralnych organizują działalność kulturalną, tworząc państwowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym.
Art. 9. 1. Jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym.
2. Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego o charakterze obowiązkowym.
3. Instytucje kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego, mogą otrzymywać dotacje celowe na zadania objęte mecenatem państwa, w tym dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (Ustawa o organizowaniu… 1991, s. 4).”
Kultura a rozwój
Kultura jest to dość mocno złożony obszar, jeśli chodzi o rzeczywistość społeczną. Nie jest to związane jedynie z tym, iż obejmuje wiele elementów. Jest to spowodowane przede wszystkim dlatego, że relacje, które składają się na system społeczny są kompleksowe oraz wielowymiarowe. Jednakowo w płaszczyźnie kultury i gospodarki, jak i rozwoju społeczno-gospodarczego. Powtarzalnym błędem jest fakt sprowadzania tych związków to tematu komercjalizacji kultury oraz rynku dóbr kultury, a w szczególności przemysłów kultury. Gdyby przemysły kultury zdominowały całą aktywność, nie miałyby szansy się rozwijać. Wielostronność i złożoność tych kulturalno-ekonomicznych relacji (rynkowych oraz nierynkowych) jest dużo bardziej rozbudowana. mimo że cele aktywności kulturalnej często mają podłoże materialne, w tym samym czasie posiadają wiele aspektów pozaekonomicznych. Nie ma wątpliwości co do tego, że aktywność kulturalna jest uwarunkowana ekonomicznie. Jest to wyraźnie dostrzegalne. Tak samo istotny jest jednak fakt, iż działalność gospodarcza jest mocno warunkowana kulturowo. "Kultura stanowi składową społecznej podbudowy gospodarki, a zarazem istotny zasób, z którego gospodarka czerpie, oraz jeden z mechanizmów – coraz ważniejszy – pobudzania rozwoju gospodarczego. Aktywność kulturalna wymaga materialnego (ekonomicznego) zasilania, ale jednocześnie gospodarka bez kultury nie mogłaby funkcjonować i rozwijać się (J. Hausner i in. 2013, s. 14).”
Powinności centrum kultury
"Instytucje (animacji) kultury powinny być podmiotami nie tylko upowszechniającymi kulturę (propagowanie uznanego, "uśrednionego” modelu kulturalności), ale również zaangażowanymi społecznie aktorami zmiany, a zatem powinny być:
- zaangażowane w rozwiązywanie problemów społecznych,
- responsywne wobec wyzwań cywilizacyjnych,
- reagujące na zmiany społeczno-gospodarcze,
- interpretujące lokalną pamięć,
- współodpowiedzialne za rozwój otwartego społeczeństwa obywatelskiego (M. Dąbrowski i in. 2013, s. 9).”
Bibliografia
- Dąbrowki M. Dulian L. Gutkowski T. Kałucki A. Knaś P. Komorowska A. Koszarek B. Kwiecińska B. Piekarska-Duraj Ł. Wróbel M. (2013). Lokalne Centrum Kultury. Zrób to z innymi, Małopolski Instytut Kultury, Kraków
- DomKultury+ (2010). Analiza instytucjonalno-prawna funkcjonowania domów kultury w Polsce, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
- Drożdż M. (2014). Osoba i kultura – okrywanie personalnego wymiaru ludzkiej kultury, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
- Hausner J. Karwińska A. Purchla J. (red.) (2013). Kultura a rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
- Kowalik W. Malczyk K. Maźnica Ł. Strycharz J. (2013). Kompetencje kadr kultury a rozwój kapitału społecznego, Kraków
- Świątkiewicz W. (2010). Kultura a rozwój społeczny, Uniwersytet Śląski w Katowicach
- Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (1991), Dz. U. 1991 nr 114, poz. 493 z późn. zm
Autor: Kamila Sokołowska
