Autarkia: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Autarkia''' to samowystarczalność gospodarcza - cecha [[Gospodarka|gospodarki]] lub cel polityki gospodarczej, prowadzonej przez państwo lub grupę państw, dążące do zaspokojenia wszelkich potrzeb gospodarki samodzielnie przez państwo. Jak pokazuje praktyka - skazana na porażkę. Termin ten jest zwykle stosowany do państw politycznych lub ich systemów gospodarczych. Autarkia istnieje, gdy jednostka może przetrwać lub kontynuować działalność bez pomocy zewnętrznej lub handlu międzynarodowego. Jeśli samowystarczalna [[gospodarka]] odrzuci cały [[handel]] ze światem zewnętrznym, wówczas nazywana jest [[gospodarka zamknięta|gospodarką zamkniętą]]. Termin "[[gospodarka zamknięta]]" jest również technicznie wykorzystywany jako abstrakcja, aby umożliwić uwzględnienie jednej gospodarki bez uwzględnienia handlu zagranicznego - tj. Jako antonim otwartej gospodarki. Autarkia w sensie politycznym niekoniecznie jest zjawiskiem ekonomicznym; na przykład, autarkia wojskowa byłaby państwem, które mogłoby bronić się bez pomocy z innego kraju lub wyprodukować całą swoją broń bez żadnego importu ze świata zewnętrznego (Anderson J. 1997). | |||
'''Autarkia''' może być polityką państwa lub innego podmiotu, gdy dąży do samowystarczalności jako całości, ale może również ograniczać się do wąskiego pola, takiego jak [[posiadanie]] kluczowego surowca. Na przykład wiele krajów prowadzi politykę autarkii w odniesieniu do artykułów żywnościowych i wody ze względów bezpieczeństwa narodowego. Natomiast autarkia może być wynikiem izolacji ekonomicznej lub okoliczności zewnętrznych, w których państwo lub inny podmiot powraca do zlokalizowanej produkcji, gdy brakuje mu waluty lub nadwyżki produkcji do handlu ze światem zewnętrznym (Winiarski B. 2006). | |||
==TL;DR== | |||
Autarkia to samowystarczalność gospodarcza, która może być realizowana przez państwo lub inną jednostkę. Jednak praktyka pokazuje, że autarkia jest skazana na porażkę. Obecnie autarkia gospodarcza jest rzadka, ale istnieją przykłady takich krajów jak Korea Północna i autonomiczny region Rojava w Syrii, które starają się być samowystarczalne. Ruchy polityczne, zarówno lewicowe, jak i konserwatywne, przyjęły autarkię jako idealną lub tymczasową metodę. | |||
==Autarkia w idealogii== | ==Autarkia w idealogii== | ||
Autarkia jako ideał lub [[metoda]] została przyjęta przez szeroki [[zakres]] politycznych ideologii i ruchów, zwłaszcza lewicowych wyznań, takich jak afrykański [[socjalizm]], mutualizm, [[komunizm]], syndykalizm (szczególnie anarchosyndykalizm) i lewicowy populizm. Używano go również tymczasowo, w ograniczonym zakresie przez ruchy konserwatywne i nacjonalistyczne, takie jak amerykański [[system]], przywrócenie Meiji, Juche i konserwatyzm tradycjonalistyczny. Ruchy faszystowskie i skrajnie prawicowe czasami twierdził, że dążą do autarkii w platformie lub propagandzie, ale w praktyce zmiażdżyły istniejące ruchy w kierunku samowystarczalności i utrzymywały szerokie powiązania kapitałowe w wysiłkach gotowych na wojnę i ludobójstwo, sprzymierzając się z biznesem elity (Dohan M. 2017). | |||
<google>n</google> | |||
==Współcześnie== | ==Współcześnie== | ||
Dzisiaj krajowe autarkie gospodarcze są stosunkowo rzadkie. Powszechnie wymienianym przykładem są: | Dzisiaj krajowe autarkie gospodarcze są stosunkowo rzadkie. Powszechnie wymienianym przykładem są: | ||
* '''Korea Północna''', oparta na rządowej ideologii Dżucze (samowystarczalność), która zajmuje się utrzymaniem krajowej, gospodarki w obliczu jej izolacji. Jednak nawet Korea Północna prowadzi intensywny handel z Rosją, Chinami, Syrią, Iranem, Wietnamem i wieloma krajami w Europie i Afryce. Korea Północna musiała importować żywność podczas powszechnego głodu w latach dziewięćdziesiątych. | * '''Korea Północna''', oparta na rządowej ideologii Dżucze (samowystarczalność), która zajmuje się utrzymaniem krajowej, gospodarki w obliczu jej izolacji. Jednak nawet Korea Północna prowadzi intensywny handel z Rosją, Chinami, Syrią, Iranem, Wietnamem i wieloma krajami w Europie i Afryce. Korea Północna musiała importować żywność podczas powszechnego głodu w latach dziewięćdziesiątych. | ||
* na poziomie społecznym jest '''autonomiczny region Rojava''', autonomiczny północny region Syrii. Odcięci od handlu międzynarodowego, stawiając czoła wielu wrogom i dążąc do społeczeństwa opartego na demokratycznym konfederalizmie i ideałach Murraya Bookchina, [[rząd]] i [[konstytucja]] Rojavy podkreślają ekonomiczną samowystarczalność kierowaną przez rady sąsiedzkie i wiejskie, przy czym [[własność]] i [[biznes]] należą do siebie dla tych, którzy żyją lub używają go w tym celu. | * na poziomie społecznym jest '''autonomiczny region Rojava''', autonomiczny północny region Syrii. Odcięci od handlu międzynarodowego, stawiając czoła wielu wrogom i dążąc do społeczeństwa opartego na demokratycznym konfederalizmie i ideałach Murraya Bookchina, [[rząd]] i [[konstytucja]] Rojavy podkreślają ekonomiczną samowystarczalność kierowaną przez rady sąsiedzkie i wiejskie, przy czym [[własność]] i [[biznes]] należą do siebie dla tych, którzy żyją lub używają go w tym celu. | ||
* obejmujący historię tego pojęcia od czarnego nacjonalizmu, Ujamaa i afro-amerykańskiego socjalizmu oraz ruchu praw obywatelskich, to '''Cooperation Jackson''', ruch mający na celu stworzenie samowystarczalnej czarnej klasy robotniczej w Jackson, Mississippi. Ruch ten miał na celu [[zabezpieczenie]] ziemi i zbudowanie samowystarczalnych spółdzielni i miejsc pracy, aby "demokratycznie przekształcić ekonomię polityczną miasta" i sprzeciwić się gentryfikacji. Cooperation Jackson dostrzegł także zyski w politycznej potędze wyborczej, gdy jego zaangażowanie okazało się decydujące dla wyborów burmistrza w 2013 roku Chokwe Lumumby i wyborów jego syna Chokwe Antara Lumumby w 2017 roku. | * obejmujący historię tego pojęcia od czarnego nacjonalizmu, Ujamaa i afro-amerykańskiego socjalizmu oraz ruchu praw obywatelskich, to '''Cooperation Jackson''', ruch mający na celu stworzenie samowystarczalnej czarnej klasy robotniczej w Jackson, Mississippi. Ruch ten miał na celu [[zabezpieczenie]] ziemi i zbudowanie samowystarczalnych spółdzielni i miejsc pracy, aby "demokratycznie przekształcić ekonomię polityczną miasta" i sprzeciwić się gentryfikacji. Cooperation Jackson dostrzegł także zyski w politycznej potędze wyborczej, gdy jego zaangażowanie okazało się decydujące dla wyborów burmistrza w 2013 roku Chokwe Lumumby i wyborów jego syna Chokwe Antara Lumumby w 2017 roku. | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Anarchia]]}} — {{i5link|a=[[Libertarianizm]]}} — {{i5link|a=[[Państwo opiekuńcze]]}} — {{i5link|a=[[Neoliberalizm]]}} — {{i5link|a=[[Kolektywizm]]}} — {{i5link|a=[[Komunizm]]}} — {{i5link|a=[[GATT]]}} — {{i5link|a=[[Kapitalizm]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarka zamknięta]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<noautolinks> | |||
* Anderson J. (1997) ''[https://dlib.bc.edu/islandora/object/bc-ir%3A102967/datastream/PDF/download/citation.pdf Anarchy and Autarky: Endogenous Predation as a Barrier to Trade]'', | * Anderson J. (1997), ''[https://dlib.bc.edu/islandora/object/bc-ir%3A102967/datastream/PDF/download/citation.pdf Anarchy and Autarky: Endogenous Predation as a Barrier to Trade]'', Boston College Working Papers in Economics, Nr 383 | ||
* Dohan M. (2017), ''[https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/127F025AAD6EF0BC74AA0F009B24ECC7/S0037677900087787a.pdf/economic_origins_of_soviet_autarky_1927281934.pdf The Economic Origins of Soviet Autarky 1927/28-1934]'', Slavic Review, Nr 35 | |||
* Dohan M. (2017) ''[https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/127F025AAD6EF0BC74AA0F009B24ECC7/S0037677900087787a.pdf/economic_origins_of_soviet_autarky_1927281934.pdf The Economic Origins of Soviet Autarky 1927/28-1934]'', '' | * Kareken J. (1977), ''[https://minneapolisfed.org/research/sr/SR9.pdf Portfolio autarky: a welfare analysis]'', Journal of International Economics, Nr 7 | ||
* Winiarski B. (2006), ''Polityka gospodarcza'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Daniel Kozyra}} | {{a|Daniel Kozyra}} | ||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Wzrost i rozwój gospodarczy]] | ||
{{#metamaster:description|Autarkia to samowystarczalność gospodarcza, dążenie do zaspokojenia wszystkich potrzeb przez państwo lub grupę państw. Często skazana na porażkę, autarkia polega na uniezależnieniu się od handlu międzynarodowego.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 19:19, 18 sty 2024
Autarkia to samowystarczalność gospodarcza - cecha gospodarki lub cel polityki gospodarczej, prowadzonej przez państwo lub grupę państw, dążące do zaspokojenia wszelkich potrzeb gospodarki samodzielnie przez państwo. Jak pokazuje praktyka - skazana na porażkę. Termin ten jest zwykle stosowany do państw politycznych lub ich systemów gospodarczych. Autarkia istnieje, gdy jednostka może przetrwać lub kontynuować działalność bez pomocy zewnętrznej lub handlu międzynarodowego. Jeśli samowystarczalna gospodarka odrzuci cały handel ze światem zewnętrznym, wówczas nazywana jest gospodarką zamkniętą. Termin "gospodarka zamknięta" jest również technicznie wykorzystywany jako abstrakcja, aby umożliwić uwzględnienie jednej gospodarki bez uwzględnienia handlu zagranicznego - tj. Jako antonim otwartej gospodarki. Autarkia w sensie politycznym niekoniecznie jest zjawiskiem ekonomicznym; na przykład, autarkia wojskowa byłaby państwem, które mogłoby bronić się bez pomocy z innego kraju lub wyprodukować całą swoją broń bez żadnego importu ze świata zewnętrznego (Anderson J. 1997).
Autarkia może być polityką państwa lub innego podmiotu, gdy dąży do samowystarczalności jako całości, ale może również ograniczać się do wąskiego pola, takiego jak posiadanie kluczowego surowca. Na przykład wiele krajów prowadzi politykę autarkii w odniesieniu do artykułów żywnościowych i wody ze względów bezpieczeństwa narodowego. Natomiast autarkia może być wynikiem izolacji ekonomicznej lub okoliczności zewnętrznych, w których państwo lub inny podmiot powraca do zlokalizowanej produkcji, gdy brakuje mu waluty lub nadwyżki produkcji do handlu ze światem zewnętrznym (Winiarski B. 2006).
TL;DR
Autarkia to samowystarczalność gospodarcza, która może być realizowana przez państwo lub inną jednostkę. Jednak praktyka pokazuje, że autarkia jest skazana na porażkę. Obecnie autarkia gospodarcza jest rzadka, ale istnieją przykłady takich krajów jak Korea Północna i autonomiczny region Rojava w Syrii, które starają się być samowystarczalne. Ruchy polityczne, zarówno lewicowe, jak i konserwatywne, przyjęły autarkię jako idealną lub tymczasową metodę.
Autarkia w idealogii
Autarkia jako ideał lub metoda została przyjęta przez szeroki zakres politycznych ideologii i ruchów, zwłaszcza lewicowych wyznań, takich jak afrykański socjalizm, mutualizm, komunizm, syndykalizm (szczególnie anarchosyndykalizm) i lewicowy populizm. Używano go również tymczasowo, w ograniczonym zakresie przez ruchy konserwatywne i nacjonalistyczne, takie jak amerykański system, przywrócenie Meiji, Juche i konserwatyzm tradycjonalistyczny. Ruchy faszystowskie i skrajnie prawicowe czasami twierdził, że dążą do autarkii w platformie lub propagandzie, ale w praktyce zmiażdżyły istniejące ruchy w kierunku samowystarczalności i utrzymywały szerokie powiązania kapitałowe w wysiłkach gotowych na wojnę i ludobójstwo, sprzymierzając się z biznesem elity (Dohan M. 2017).
Współcześnie
Dzisiaj krajowe autarkie gospodarcze są stosunkowo rzadkie. Powszechnie wymienianym przykładem są:
- Korea Północna, oparta na rządowej ideologii Dżucze (samowystarczalność), która zajmuje się utrzymaniem krajowej, gospodarki w obliczu jej izolacji. Jednak nawet Korea Północna prowadzi intensywny handel z Rosją, Chinami, Syrią, Iranem, Wietnamem i wieloma krajami w Europie i Afryce. Korea Północna musiała importować żywność podczas powszechnego głodu w latach dziewięćdziesiątych.
- na poziomie społecznym jest autonomiczny region Rojava, autonomiczny północny region Syrii. Odcięci od handlu międzynarodowego, stawiając czoła wielu wrogom i dążąc do społeczeństwa opartego na demokratycznym konfederalizmie i ideałach Murraya Bookchina, rząd i konstytucja Rojavy podkreślają ekonomiczną samowystarczalność kierowaną przez rady sąsiedzkie i wiejskie, przy czym własność i biznes należą do siebie dla tych, którzy żyją lub używają go w tym celu.
- obejmujący historię tego pojęcia od czarnego nacjonalizmu, Ujamaa i afro-amerykańskiego socjalizmu oraz ruchu praw obywatelskich, to Cooperation Jackson, ruch mający na celu stworzenie samowystarczalnej czarnej klasy robotniczej w Jackson, Mississippi. Ruch ten miał na celu zabezpieczenie ziemi i zbudowanie samowystarczalnych spółdzielni i miejsc pracy, aby "demokratycznie przekształcić ekonomię polityczną miasta" i sprzeciwić się gentryfikacji. Cooperation Jackson dostrzegł także zyski w politycznej potędze wyborczej, gdy jego zaangażowanie okazało się decydujące dla wyborów burmistrza w 2013 roku Chokwe Lumumby i wyborów jego syna Chokwe Antara Lumumby w 2017 roku.
| Autarkia — artykuły polecane |
| Anarchia — Libertarianizm — Państwo opiekuńcze — Neoliberalizm — Kolektywizm — Komunizm — GATT — Kapitalizm — Gospodarka zamknięta |
Bibliografia
- Anderson J. (1997), Anarchy and Autarky: Endogenous Predation as a Barrier to Trade, Boston College Working Papers in Economics, Nr 383
- Dohan M. (2017), The Economic Origins of Soviet Autarky 1927/28-1934, Slavic Review, Nr 35
- Kareken J. (1977), Portfolio autarky: a welfare analysis, Journal of International Economics, Nr 7
- Winiarski B. (2006), Polityka gospodarcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Autor: Daniel Kozyra
