Unia

Unia jest to umowa pomiędzy państwami, wyróżniamy 3 rodzaje:

• celna, polega na zniesieniu barier celnych między krajami członkowskimi i wprowadzenie jednej wspólnej zewnętrznej taryfy celnej w relacjach między dowolnymi krajami członkowskimi i krajami spoza unii celnej.
• gospodarcza i monetarna, forma integracyjna, charakteryzująca się istnieniem wspólnego rynku i unii monetarnej
• monetarna, zgodnie z definicja podana w 1970 roku w raporcie Wernera, unia monetarna jest strefa, w której prowadzona jest wspólna polityka w celu osiągnięcia wspólnych celów. Muszą być spełnione trzy warunki:
  • gwarancja nieodwracalnej wymienialności pieniędzy między sobą
  • liberalizacja ruchu kapitałowego i pełną integracja rynków bankowych i finansowych
  • eliminacja marzy zmian kursów i ustalenie nieodwracalnych parytetów

Unia monetarna nie wymaga istnienia wspólnego pieniądza. W przypadku unii europejskiej, na mocy traktatu Maastricht w lutym 1992 i szczytu w Madrycie 1995 dokonano wyboru polegającego na stworzeniu jednego wspólnego pieniądza - Euro.

Euroazjatycka Unia Celna

Unia Celna zakłada zniesienie ceł i podobnych płatności we wzajemnym handlu między państwami członkowskimi unii. Ponadto unia celna ujednolica metody oceny jakości i certyfikacji, tworząc ujednoliconą bazę danych dotyczącą niektórych aspektów działalności gospodarczej. Zawarcie Unii jest podstawą do stworzenia jednolitego obszaru celnego na terytorium jego uczestników oraz transferu barier celnych na zewnętrznych granicach Unii. Na tej podstawie wszystkie kraje obszaru celnego stosują jednolite, skoordynowane podejście do procedur celnych oraz towarów przywożonych i wywożonych za granicę UC.

Uzgodnienie o utworzeniu Euroazjatyckiej Unii Celnej przypadło na 6 października 2007 r., w jej skład wchodziło trzy kraje: Rosja, Białoruś i Kazachstan, które należały do Euroazjatyckiej Wspólnoty Gospodarczej (EAWG). 1 stycznia 2010 r., po latach pracy nad pakietem aktów prawnych, weszła w życie jednolita taryfa celna dla trzech państw, a w lipcu 2010 r. rozpoczął działać wspólny kodeks celny, co można uznać za początek funkcjonowania UC (P. Świeżak 2013, s. 15).

Bezpośrednim celem Unii Celnej został uznany wzrost na rynkach towarów i usług wytworzonych przez jej członków. Dla ujednolicenia podejścia do jakości i bezpieczeństwa zostały zawarte porozumienia międzypaństwowe ob obowiązkowej certyfikacji produktów wyszczególnionych w "liście produktów podlegających obowiązkowej ocenie (potwierdzenie) w ramach Unii Celnej z wydaniem jednolitych dokumentów". W 2016 r. istnieje więcej niż trzy dziesiątka przepisów dotyczących wymogów w zakresie bezpieczeństwa i jakości towarów, robót i usług. Certyfikaty wydane przez jakiekolwiek państwo, są ważne we wszystkich pozostałych. Kolejny cel Unii Celnej należy nazwać wspólną ochroną rynku wewnętrznego Unii Celnej, stworzenie warunków sprzyjających produkcji i sprzedaży przede wszystkim produktów krajowych państw członkowskich Unii. W tym momencie program wzajemnego zrozumienia między państwami okazał się nieco mniejszy niż w kwestiach wzajemnego handlu. Każdy kraj miał własne priorytety w rozwoju produkcji, podczas gdy ochrona interesów sąsiadów czasami nie miała najlepszego wpływu na przedsiębiorstwa importujące i ludność (P. Świeżak 2013).

Europejska Unia Ekonomiczna i Monetarna

Stworzenie Unii tego typu sprzyjało politycznemu zjednoczeniu Europy, a również stało kolejnym krokiem w kierunku jej pełnej integracji gospodarczej. Trwały spokój na terytorium Europy zależał na obecności i zaangażowaniu Niemiec w jej strukturach politycznych i gospodarczych. Francja się bała ekspansji Niemiec w tych sferach i dążyła do wykorzystywania gospodarczego potencjału tego kraju na korzyść całej Europy, również nie mniejszą była chęć zachować swoją polityczną kontrolę. Dla Niemiec, ustalenie tej unii oznaczało utratę ich suwerenności monetarnej i pełne ich włączenie w struktury europejskie. Będąc współ-tworzycielami koncepcji, Niemcy uspokoiły sąsiednie kraje i potwierdziły swoje federalistyczne nastawienia wobec polityki zagranicznej (S. I. Bukowski 2007, s. 128-129).

W procesie integracji utworzył się nowy wspólny rynek Unii Europejskiej, co pozwoliło na usunięcie barier w jego funkcjonowaniu. Tamte bariery stanowiły przede wszystkim stosunki walutowe: płynne kursy i ryzyko walutowe, wysokie koszty obsługi bankowej i zabezpieczenia tego ryzyka oraz koszty wymiany walutowej. Dla dalszego rozwinięcia integracji niezbędnym było osiągnięcie koordynacji i harmonizacji międzynarodowej polityki gospodarczej, jak i również stworzenie jednej waluty, która pozwoliłaby na sformowanie jednolitych czynników produkcji, rynku finansowego, a także rynku dóbr i usług (S. I. Bukowski 2007, s. 128-129).

Można zrobić wniosek, że unia ekonomiczna i monetarna stała dobrym następstwem dotychczasowego rozwoju integracji gospodarczej w Europie.

TL;DR

Unia to umowa między państwami, wyróżniamy trzy rodzaje: celna, gospodarcza i monetarna. Unia monetarna nie wymaga wspólnego pieniądza, ale w przypadku UE zdecydowano się na wprowadzenie Euro. Euroazjatycka Unia Celna zakłada zniesienie ceł i podobnych płatności między Rosją, Białorusią i Kazachstanem. Europejska Unia Ekonomiczna i Monetarna była kolejnym krokiem w kierunku pełnej integracji gospodarczej Europy.

Unia — artykuły polecane

GATT — Unia Europejska — Światowa Organizacja Handlu — Cefta — NAFTA — EFTA — Europejska Wspólnota Gospodarcza — Liberalizacja handlu — Europejski obszar gospodarczy

Bibliografia

• Barcz J. (2005), Prawo Unii Europejskiej, Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa
• Bojkało W., Dziubka K. (2005), Unia Europejska. Leksykon integracji, Wydawnictwo Europa, Wrocław
• Borowiec J. (2001), Unia ekonomiczna i monetarna. Historia, podstawy teoretyczne, polityka, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław
• Bukowski S. (2007), Unia monetarna: Teoria i polityka, Difin, Warszawa
• Gronkiewicz-Waltz H. (2009), Europejska Unia Gospodarcza i Walutowa, LexisNexis, Warszawa
• Karnowski J. (2006), Polityka gospodarcza Hiszpanii, Portugalii i Grecji w drodze do Unii Gospodarczej i Walutowej, Analiza doświadczeń na tle teorii, nr 199
• Marchewka-Bartkowiak K. (2012), Nowe ponadnarodowe reguły budżetowe odpowiedzią na kryzys zadłużenia publicznego w strefie Euro, Economic Studies, Nr 1
• Świeżak P. (2013), Unia Celna - między mirażem wschodniej Unii Europejskiej a widmem nowego ZSRR, Bezpieczeństwo Narodowe, nr 4

Autor: Anna Łoboda, Kateryna Viatkina