Okres wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia jest to okres czasu, jaki musi upłynąć od dnia złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę przez jedną ze stron (pracownika lub pracodawcę) do dnia jej rozwiązania wtedy też następuje zakończenie istniejącego stosunku pracy.
Okres wypowiedzenia oraz konkretne wymogi dotyczące treści oświadczenia są określane przez prawo. Wypowiedzenie umowy o pracę powinno zawierać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie, przyczyna ta musi być prawdziwa i konkretnie określona. Najczęściej spotykaną formą wypowiedzenia jest forma pisemna
TL;DR
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zależy od rodzaju umowy i czasu zatrudnienia. W przypadku umowy na czas nieokreślony, jest to 2 tygodnie, 1 miesiąc lub 3 miesiące w zależności od długości zatrudnienia. Umowa na czas określony i na zastępstwo mają takie same okresy wypowiedzenia. Umowa na okres próbny może trwać maksymalnie 3 miesiące, a okres wypowiedzenia wynosi 3 dni, 1 tydzień lub 2 tygodnie w zależności od długości okresu próbnego. W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy, a pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi bliskiemu emerytalnemu. Obie strony mają prawo odwołać się do sądu pracy w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę. Pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia za obopólną zgodą, a pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w czasie zwolnienia.
Sposób obliczania okresu wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmuje tydzień, miesiąc lub ich wielokrotność. Kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatni dzień miesiąca. Okres ten nie może być krótszy niż wskazany w odpowiednich przepisach. Natomiast termin wypowiedzenia to dzień w którym powinien kończyć się okres wypowiedzenia. W tym dniu następuje zwolnienie pracownika z pracy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę jest uzależniony przede wszystkim od rodzaju zawartej umowy, ale również od czasu, na który umowa została zawarta i okresu zatrudnienia.
Umowa na czas nieokreślony
W przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, okres wypowiedzenia jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Do okresu zatrudnienia wlicza się okres zatrudnienia pracownika u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła poprzez przejęcie zakładu pracy oraz w innych przypadkach, gdy z mocy prawa nowy pracodawca jest następcą prawnym poprzednio zatrudniającego pracodawcę pracownika.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że w przypadku gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, a gdy pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące.
Jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn nie dotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Umowa na czas określony
Z dniem 22 lutego 2016 wydłużone zostały okresy wypowiedzenia umów na czas określony i wynoszą:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Z zastrzeżeniem, że okres ten jest liczony jako łączny staż pracy u danego pracodawcy, liczony od dnia wejścia w życie ustawy.
Maksymalny czas trwania umowy o pracę na czas określony może wynosić 33 miesiące na zasadzie, zgodnie z którą ten sam pracodawca i pracownik mogą zawrzeć maksymalnie trzy umowy o pracę na czas określony.
Umowa na zastępstwo
Z dniem 22 lutego 2016 wydłużone zostały okresy wypowiedzenia umów na zastępstwo i wynoszą:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Umowa na okres próbny
Umowa na okres próbny może być zawarta maksymalnie na okres trzech miesięcy.
- 3 dni robocze w przypadku gdy okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień gdy okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie jeśli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Umowa na okres próbny może być również rozwiązana za porozumieniem stron. Przepisy dopuszczają również rozwiązanie umowy na okres próbny za wypowiedzeniem przez każdą ze stron poprzez złożenie stosownego oświadczenia woli oraz bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 Kp) albo z winy pracodawcy (art. 55 Kp).
Zestawienie biegu okresu wypowiedzenia
| Rodzaj umowy | Okres wypowiedzenia | Uwagi |
| Umowa na okres próbny | 3 dni robocze | Jeżeli okres próbny nie przekracza dwóch tygodni |
| 1 tydzień | Jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie | |
| 2 tygodnie | Jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące | |
| Umowa na czas określony | 2 tygodnie | Jeżeli czas zatrudnienia nie jest krótszy od 6 miesięcy |
| 1 miesiąc | Jeżeli czas zatrudnienia wynosi co najmniej 6 miesięcy | |
| 3 miesiące | Jeżeli czas zatrudnienia wynosi co najmniej 3 lata | |
| Umowa na czas nieokreślony (okres wypowiedzenia zależy
od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy) |
2 tygodnie | Jeżeli czas zatrudnienia nie jest krótszy od 6 miesięcy |
| 1 miesiąc | Jeżeli czas zatrudnienia wynosi co najmniej 6 miesięcy | |
| 3 miesiące | Jeżeli czas zatrudnienia wynosi co najmniej 3 lata |
Warunki wypowiedzenia
Obowiązki i prawa pracownika
W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Są to:
- 2 dni robocze - w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia
- 3 dni robocze - w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia.
Jeżeli wypowiedzenie złożył pracownik dni wolne mu nie przysługują.
Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Jeśli w firmie przeprowadzane są regulacje płac, pracownik będący w okresie wypowiedzenia też musi zostać nimi objęty.
Od wypowiedzenia oraz rozwiązania umowy o pracę pracownik może odwołać się do sądu pracy, który powinien zbadać zasadność decyzji pracodawcy. Musi to nastąpić w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. Pracownik może domagać się orzeczenia bezskuteczności wypowiedzenia lub też przywrócenia do pracy gdy wypowiedzenie zostało dokonane z naruszeniem przepisów lub jest nieuzasadnione.
Obowiązki i prawa pracodawcy
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę wbrew przepisom prawa jest określane czynnością bezprawną w przypadku wypowiedzenia bez uzasadnionej przyczyny lub skrócenia wymaganego okresu wypowiedzenia.
Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę. Strony mogą po dokonaniu przez jedną z nich wypowiedzenia za obopólną zgodą okres wypowiedzenia skrócić, zawsze jednak na korzyść pracownika.
W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Pracodawca, jeśli jest to uzasadnione jego potrzebami ma prawo powierzyć pracownikowi wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę.
Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika. Nie ma natomiast ograniczenia w rozwiązaniu umowy o pracę z pracownikiem na innej podstawie, np:
- za porozumieniem stron,
- w wyniku wypowiedzenia złożonego przez pracownika,
- bez wypowiedzenia z winy pracownika,
- bez wypowiedzenia z winy pracodawcy,
- z upływem czasu, na który była zawarta.
W okresie nieobecności pracownika w pracy spowodowanej chorobą, pracodawca nie może dokonać wypowiedzenia umowy o pracę, chyba że wypowiedzenie umowy o pracę zostanie mu wręczone przed udaniem się na zwolnienie lekarskie.
Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli pracownik uzyskał prawo do całkowitej renty z tytuł niezdolności do pracy.
Pracodawca musi zawiadomić na piśmie zakładową organizację związkową reprezentującą pracownika o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.
| Okres wypowiedzenia — artykuły polecane |
| Rozwiązanie umowy o pracę — Okres próbny — Świadectwo pracy — Urlop macierzyński — Wypowiedzenie zmieniające — Zwolnienie grupowe — Staż pracy — Urlop szkoleniowy — Umowa o pracę |
Bibliografia
- Florek L. (2016), Prawo pracy, C.H. Beck, Warszawa
- Krzyszkowska-Dąbrowska M., Sobolewski Ł., Szewczyk J. (2016), Umowa na czas określony, Dziennik Gazeta Prawna, nr 12
- Mierzwa A. (2016), Nie wiadomo, jaki jest okres wypowiedzenia do starych umów na zastępstwo, Dziennik Gazeta Prawna, nr 62
- Religa J., Kicior A. (2010), Outplacement jako wyspecjalizowana usługa doradcza w kontekście polskich uwarunkowań prawnych, społecznych i ekonomicznych, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom
- Skałkowski M. i in. (red.), (2016), Kodeks pracy 2016 z komentarzem, Infor, Warszawa
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Autor: Paulina Nowak
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
