Osoba niepełnosprawna

Osoba niepełnosprawna to osoba, której stan psychiczny, fizyczny lub umysłowy, trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub całkowicie uniemożliwia pełnić role społeczne, a przede wszystkim uniemożliwia wykonywania pracy zawodowej.

Według przepisu z Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, taka osoba dysponuje orzeczeniem. Orzeczenie o niepełnosprawności poświadcza, że osoba je posiadająca jest niepełnosprawna. Jest to dokument wydawany dla konkretnej osoby. Od 1 stycznia 1998 r. orzeczenia są wydawane jedynie przez wojewódzki oraz powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności lub orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Według prawa występują trzy stopnie niepełnosprawności:

1. lekki stopień niepełnosprawności
2. umiarkowany stopień niepełnosprawności
3. znaczny stopień niepełnosprawności

Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności posiadają naruszoną sprawność, która przyczynia się do zmniejszonej zdolności do pracy w stosunku do osoby wykonującej podobne czynności z pełną sprawnościa.

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osoby z naruszoną sprawnością. Jest to osoba niezdolna do wykonywania pracy lub zdolna wyłącznie w warunkach pracy chronionej. Wymaga krótkoterminowej i częściowej pomocy innych.

Do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności zalicza się osoby z naruszoną sprawnością. Jest to osoba niezdolna do wykonywania pracy lub zdolna wyłącznie w warunkach pracy chronionej, pełniąc role społeczne. Wymaga opieki i pomocy innych, gdyż nie jest zdolna do samodzielnej egzystencji (M. Brzakowski 2014, s. 8-9).

TL;DR

Artykuł omawia pojęcie osoby niepełnosprawnej oraz stopnie niepełnosprawności. Opisuje bariery rozwoju kapitału ludzkiego osób niepełnosprawnych, takie jak bariery naturalne, diagnostyczne, edukacyjne i związane z zatrudnieniem. Przedstawia prawa i obowiązki niepełnosprawnego pracownika oraz korzyści dla pracodawcy z zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Bariery rozwoju kapitału ludzkiego osób niepełnosprawnych

Osoby niepełnosprawne funkcjonują na co dzień z osobami sprawnymi. Przestrzeń w jakiej się poruszają oraz co jest w tym obszarze, osoby niepełnosprawne kwalifikują do dostosowanych, bądź niedostowanych do ich oczekiwań. Na tym etapie powstają bariery, które są niemożliwe do pokonania. Bariery są to trudności, z którymi się spotykają osoby niepełnosprawne (A Paszkowicz, M Garbat 2016, s. 111-114).

• Bariery naturalne - wynika ze stopnia i rodzaju niepełnosprawności. W wielu przypadkach utrudnia rozwój, zdobycie nowych umiejętności.
• Bariery diagnostyczne - częstym problemem jest postawienie prawidłowej diagnozy u chorej osoby. Jeśli nieprawidłowość zostanie wcześnie wykryta, istnieje możliwość usunięcia jej lub zatrzymania.
• Bariery edukacyjne - występują, gdy osoba jest chętna do nauki, posiada zdolności intelektualne, ale ze względu na niepełnosprawność nie ma możliwości podjęcia edukacji.
• Bariery związane z zatrudnieniem - najczęstsza przyczyną trudności jest niechęć i strach pracodawcy do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej.

Niepełnosprawny pracownik

Niepełnosprawnemu pracownikowi przysługują pewne prawa oraz pracodawca posiada obowiązki wobec pracownika. Osoba niepełnosprawna pracuje w ściśle określonych godzinach - według prawa nie może pracować więcej niż 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Natomiast osoby o umiarkowanym i znacznym stopniu niepełnosprawności nie mogą pracować więcej niż 7 godzin dziennie. Również taki pracownik nie może pracować w nadgodzinach i na nocne zmiany. Obecnie pracownicy niepełnosprawni mają największe trudności w znalezieniu pracy. Dla wielu takich pracowników jest to źródło dodatkowego zarobku oraz najskuteczniejszy sposób na nawiązywanie nowych kontaktów, motywację i rehabilitację społeczną.

Korzyści dla pracodawcy

Zatrudnienie osób niepełnosprawnych wiąże się z wieloma korzyściami dla pracodawcy. Jedną i najkorzystniejszą z nich jest dofinansowanie do wynagrodzeń. Zatrudnienie musi być zgodne z przepisami prawa pracy. Pracodawcy, którzy zatrudniają osoby niepełnosprawne mogą liczyć na wsparcie i dofinansowania do wypłaty wypłacone przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Również pracodawca może starać się o zwrot kosztów koniecznych do wyposażenia miejsca pracy dla osoby niepełnosprawnej. Dodotkowo pracowadca może starać się o dofinansowanie szkoleń, które rozwiną potrzebne kwalifikacje pracownika na zajmowanym przez niego stanowisku (E Rutkowska, s, 183-196).

Osoba niepełnosprawna — artykuły polecane

Dyspozycyjność — Stażysta — Pracownik — Stopnie niepełnosprawności — Praca w domu — Badania profilaktyczne — Elastyczne formy zatrudnienia — Choroba pracownika — Obowiązki pracodawcy

Bibliografia

• Brzakowski M. (2014), System orzecznictwa o niepełnosprawności, C.H. Beck, Warszawa
• Paszkowicz A., Garbat M., (2016), Bariery rozwoju kapitału ludzkiego osób niepełnosprawnych, "Bariery rozwoju kapitału ludzkiego osób niepełnosprawnych
• Ratajczyk W. (2006), Osoby niepełnosprawne jako zasoby pracy, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rutkowska E. (2007), Pracownik z niepełnosprawnością

Autor: Natalia Dobranowska