Licencja
| Licencja |
|---|
| Polecane artykuły |
Licencja (z łac. licentia - wolność, swoboda) jest rozumiana jako dokument prawny bądź umowa, która określa warunki korzystania z dobra niematerialnego. Prawo własności przemysłowej terminem tym określa upoważnienie do korzystania z cudzej własności przemysłowej, do której należą: opatentowany wynalazek, chroniony wzór użytkowy, a także znak towarowy.
TL;DR
Artykuł omawia różne rodzaje licencji, które mogą być udzielane na korzystanie z wynalazków objętych patentem. Wyróżnia się m.in. licencję pełną, ograniczoną, niewyłączną, otwartą i przymusową. Licencja może być udzielana na piśmie, a jej udział w rejestrze patentowym zapewnia dodatkową ochronę dla licencjobiorcy. Licencja wygasa wraz z wygaśnięciem patentu.
Udzielenie licencji
Licencji może udzielić tylko osoba uprawniona z patentu w umowie licencyjnej zawartej z licencjobiorcą. Umowa licencyjna musi być sporządzona w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Oznacza to, iż oświadczenia obu stron muszą zostać wyrażone w formie pisemnej. Zgodnie z art. 66 ust. 2 p.w.p.tylko wtedy może wywołać skutek prawny. Udzielenie licencji nie jest tożsame z przejściem na licencjobiorcę praw wynikających z patentu. W umowie licencyjnej właściciel patentu udziela jedynie zezwolenia na stosowanie wynalazku przez licencjobiorcę.
Rodzaje licencji
- licencja pełna-do umowy licencyjnej nie wprowadzono ograniczeń, licencjobiorca ma prawo korzystać z wynalazku w jednakowym zakresie jak licencjodawca
- licencja ograniczona - w umowie są zawarte ograniczenia dla licencjobiorcy, które dotyczą korzystania z wynalazku
- licencja niewyłączna - jeśli umowa licencyjna nie zastrzega wyłączności korzystania z wynalazku w określony sposób, udzielenie licencji jednej osobie nie wyklucza możliwości udzielenia licencji innym osobom, a także jednoczesnego korzystania z wynalazku przez samego uprawnionego z patentu (art. 76.4)
- licencja otwarta - występuje wtedy, gdy posiadacz patentu złoży w Urzędzie Patentowym oświadczenie o gotowości udzielenia licencji na korzystanie z jego wynalazku. Oświadczenie to nie może zostać zmienione ani odwołane. Informacja ta podlega wpisowi do rejestru patentowego. Licencja ta, jest licencją pełną i niewyłączną. Jej cechą charakterystyczną jest ustawowe ograniczenie wysokości opłaty licencyjnej i odniesienie jej do efektów uzyskanych wskutek korzystania z wynalazku. Licencję otwartą uzyskuje się poprzez zawarcie umowy licencyjnej lub przystąpienie do korzystania z wynalazku i zawiadomienie o tym pisemnie licencjodawcy. (art. 80.5)
- licencja przymusowa - występuje w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, wówczas Urząd Patentowy może udzielić zezwolenia na korzystanie z opatentowanego wynalazku innej osoby. Dzieje się tak, w przypadku gdy:
- korzystanie z wynalazku jest konieczne do usunięcia lub zapobieżenia stanu zagrożenia bezpieczeństwa państwa, szczególnie w dziedzinie obronności, porządku publicznego, ochrony życia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony środowiska naturalnego
- zostanie stwierdzone, że patent jest nadużywany przez uprawnionego
- właściciel patentu nie zgadza się zawrzeć umowy licencyjnej przez co uniemożliwia zaspokojenie potrzeb rynku krajowego przez stosowanie opatentowanego wynalazku.(art. 82.1) Licencja przymusowa jest licencją niewyłączną. (art. 83). W decyzji o ustanowieniu licencji przymusowej Urząd Patentowy określa zakres i czas trwania licencji, szczegółowe warunki jej wykonania oraz wysokość opłaty licencyjnej wraz z terminem i sposobem jej zapłaty.
- sublicencja (dalsza licencja) - licencjobiorca ma możliwość udzielenia dalszej licencji tylko wtedy gdy uprawniony z patentu wyraża na to zgodę. Udzielenie dalszej sublicencji jest niedozwolona. Dzięki temu, przedsiębiorca może zachować kontrolę nad kręgiem licencjobiorców.
- licencja dorozumiana - w przypadku umowy o wykonanie prac badawczych lub innej podobnej umowy, domniemywa się, że wykonawca prac udzielił zamawiającemu licencji na korzystanie z wynalazków zawartych w przekazanych wynikach prac (atr.81)
Na licencjodawcy ciąży zobowiązanie do przekazania licencjobiorcy wszystkich informacji i doświadczeń technicznych, jakie posiada w chwili zawarcia umowy licencyjnej, a które potrzebne są do korzystania z wynalazku. (art. 77)
Na wniosek zainteresowanego, licencja podlega wpisowi do rejestru patentowego. Ujawnienie licencjobiorcy w rejestrze patentowym umożliwia mu wysuwanie przeciwko osobie naruszającej patent tych samych roszczeń, które przysługują właścicielowi patentu. Prowadzi to do wzmocnienia ochrony interesów właściciela patentu, a także licencjobiorcy. Licencja wygasa najpóźniej wraz z momentem wygaśnięcia patentu.
Bibliografia
- Adaszyńska E. (2016). Rodzaje wolnych licencji w otwartym dostępie do nauki, "Uniwersytet Zielonogórski", nr 3, s. 13-15
- Grosicki L. (2012), Ochrona własności intelektualnej-własność przemysłowa, Wydawnictwo Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk
- Leczykiewicz T. (red.) (2013) Wspieranie transferu wiedzy do społeczeństwa i gospodarki, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu", t. 51, nr 6
- Siuda W. (2010). Zarys prawa gospodarczego dla ekonomistów, Wydawnictwo Naukowe Contact, Poznań, s. 179-180
- Szczepanowska-Kozłowska K. (2012), Umowy licencyjne w prawie własności przemysłowej, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa
- Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508
Autor: Agata Marecik
