Tolerancja
Tolerancja |
---|
Polecane artykuły |
Tolerancja- (łac. tolerare - "znosić", "cierpieć") dzieli się na 3 rodzaje: tolerancja jako poszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od własnych, tolerancja jako zdolność żywego organizmu do znoszenia bez szkody dla niego niektórych bodźców chemicznych, fizycznych i biologicznych oraz rozumiana jako liczba określająca dopuszczalne odchylenie danej wielkości technicznej od jej wartości nominalnej.
Tolerancja w naukach społecznych
- Tolerancja negatywna
Znani dwaj filozofowie John Lock i Wolter krzepili zasadę: "Nienawidzę twoich poglądów, ale będę do końca życia bronił twojego prawa do ich głoszenia’’, która przyłożyła się do rozwoju trendu tolerancji w Europie. Na początku idą ta dotyczyła wyłącznie religii by później rozszerzyć się kwestie kultury i obyczajów. J.Lazari-Pawłowską określa ją jako bierną lub formalną polegającą na samym zanoszeniu bez interwencji i przeciwdziałania strony akceptującej przy jednoczesnej negatywnej oceni idei lub czynu.
- Tolerancja pozytywna
Określana też jako tolerancja czynna bądź treściowa zakłada popieranie lub akceptacje cudzej odmienności. Zakład poszanowanie odmiennego sposobu życia, a także szanowanie poglądów innych nawet wtedy jeśli ich nie rozumiemy. O tym rodzaju tolerancji wspomina J.Lazari-Pawłowska oraz Maria Ossowska.
- Tolerancja bez przymusu
Tolerancja wyraźnie wyklucza przymus, ale nie zakazuje łagodnych form przeciwdziałania, a także nie wymaga popierania działań nie akcentowanych przez oceniającego. Nie zakazuje lekkiej perswazji w celu przeciwdziałania nieakceptowalnym poglądom.
- Tolerancja religijna
Postawa tolerancji poglądów religijnych, nawet gdyby mogłyby się wydawać nie dorzeczne. Pierwszym w Europie aktem prawnym gwarantującym tolerancję religijną był Akt Konfederacji Warszawskiej przyjęty na pierwszym sejmie konwokacyjnym w 1573 r. w Warszawie. Włączony do artykułów henrykowskich.
Tolerancja w podstawie konstrukcji maszyn
Polega na ocenieniu wymaganego stopnia wytworzenia obiektu oraz jego różnic w stosunku do idealnej formy konstrukcyjnej. Nie jest możliwe idealne odniesienie do formy konstrukcyjnej dlatego, też bada się tolerancje.
- Tolerancja wymiaru
Polega na podaniu dwóch wymiarów granicznych: dolnego A i górnego B którymi powinien znaleźć się wymiar nominalny. Z kolei tolerancja T jest różnicą pomiędzy górnym i dolnym wymiarem granicznym. Rodzaje tolerancji to:
- tolerowanie symetryczne - odchyłki jednakowe różniące się znakiem,
- tolerowanie asymetryczne-jedna z odchyłek jest równa zero,
- tolerowanie asymetryczne dwustronne - dwie odchyłki o różnych znakach i wartościach,
- tolerowanie asymetryczne jednostronne - dwie odchyłki o jednakowym znaku.
- Tolerancja kształtu i położenia
Określa wymaganą dokładność wykonania kształtu powierzchni i składającej się z symboli tolerancji i z liczbowej wartości odchyłki.Oznaczenie tolerancji kształtu lub położenia składa się ze znaku tolerancji jej wartości liczbowej w milimetrach.
Tolerancja ekologiczna
To zakres wartości poszczególnych czynników ograniczających w którym dany organizm może funkcjonować. Opiera się na dwóch prawach:
- Prawo minimum Liebiga-czynnik minimum, który działa ograniczająco na dany organizm,
- Prawo tolerancji Shelforda -zarówno niedobór jak i nadmiar czynnika mają ograniczający wpływ na życie danego organizmu.
W przyrodzie często dochodzi do zmian czynników środowiska, dlatego organizmy wykształciły zdolność przystosowania się do różnych warunków co nazywamy tolerancją ekologiczną. Przekroczenie wartości zakresu tolerancji prowadzi do śmierci organizmu dlatego najkorzystniejsza dla funkcjonowania organizmów jest osiągniecie optimum w zakresie tolerancji.
Bibliografia
- Blatkiewicz M.(2017).Ekologia-przegląd wybranych zagadnień
- Felis J.(2018). Zapis i Podstawy Konstrukcji.
- Ossowska M.(1985).Normy moralne-próba systematyzacji, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
- Rutkowski A.(2009).Części maszyn, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A., Warszawa
- Sobieski W.(2008).Rysunek techniczny - tolerowanie wymiarów oraz kształtu i położenia. Chropowatość powierzchni.
- Wdowiak P.(2011).O rodzajach tolerancji w filozofii Profesor Iji Lazari‑Pawłowskiej, "Etyka" nr 44
Autor: Daniel Kasprzycki