Trening asertywności

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 19:33, 29 paź 2023 autorstwa Zybex (dyskusja | edycje) (cleanup bibliografii i rotten links)
Trening asertywności
Polecane artykuły

Trening asertywności polega na ćwiczeniach rozwijających asertywność jednostki. Dzięki niemu nabywamy szacunek do własnej i cudzej godności, jak również do uznania praw swoich oraz bliźnich.[1]

Źródło treningu asertywności

Nierozłącznie związanym pojęciem z treningiem asertywności jest asertywność (z łac. assertio - twierdzenie).[2] Zachowania asertywne są często błędnie mylone z lękiem lub tupetem,[3] a ich najlepszą definicją jest: "pożądana pewność siebie w sytuacjach społecznych. Pożądana, czyli akceptowana przez otoczenie, które wyznacza normy i granice zewnętrzne zachowań asertywnych, przy równoczesnej swobodzie w ekspresji "ja”.[4]

Strategie trenowania asertywności

  • "Zacięta płyta” – stosowana w przypadku rozmowy z osobą do której nie dociera nasza odpowiedź odmowna. Składa się z kilku elementów takich jak:
  1. skonkretyzowanie potrzeby (co chcemy, a czego nie),
  2. określenie krótkich i prostych sformułowań nakierowanych na nasze potrzeby,
  3. poparcie swoich tez poprzez komunikację niewerbalną,
  4. powtarzanie "w kółko” sformułowanej wypowiedzi wyrażającej naszą potrzebę nie zmieniając jej znaczenia,
  5. wyrażenie znajomości potrzeb oraz uczuć rozmówcy i dalsze powtarzanie swoich tez.
  • "Z treści na proces” – wypowiedzenie uwagi na temat rozmówcy w jak najbardziej neutralny i spokojny sposób, który nie mógłby zostać uznany lub odebrany za atak.
  • "Chwila na oddech” – odczekanie krótkiego momentu przed wyartykułowaniem odpowiedzi, w celu upewnienia się, iż słowa rozmówcy zostały odpowiednio przez nas zrozumiane. Daje to również możliwość na dokonanie analizy słów drugiej strony w rozmowie, co może pomóc tak oddziaływać na rozmowę, żeby jej efekt okazał się dla nas korzystny.
  • "Odkładanie na później” – najskuteczniejsza metoda w przypadku rozmów lub dyskusji przepełnionych agresją lub biernością rozmówcy. Zbliżona jest do techniki poprzedniej.[5]

Korzyści płynące z treningu asertywności

Trening asertywności może przynieść wiele korzyści dla jednostki. Oto kilka z najważniejszych:

Wzrost pewności siebie i pozytywnego postrzegania siebie. Rozwijanie asertywności pomaga jednostce zwiększyć jej pewność siebie. Poprzez naukę wyrażania swoich potrzeb, opinii i uczuć w sposób bezpośredni, ale jednocześnie szanujący innych, jednostka zyskuje świadomość swojej wartości i zdolności do wpływania na otoczenie. To z kolei prowadzi do pozytywnego postrzegania samej siebie i budowania poczucia własnej wartości.

Poprawa komunikacji i budowanie zdrowych relacji z innymi. Trening asertywności wpływa również na jakość komunikacji i budowanie zdrowych relacji z innymi ludźmi. Umiejętność jasnego wyrażania swoich myśli i uczuć, a jednocześnie słuchania drugiej strony, pozwala na efektywną wymianę informacji i zrozumienie potrzeb i oczekiwań innych. Dzięki temu jednostka może nawiązywać bardziej autentyczne, szczerze i satysfakcjonujące relacje zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym.

Skuteczniejsze rozwiązywanie konfliktów i negocjowanie własnych potrzeb. Trening asertywności uczy jednostkę skutecznego rozwiązywania konfliktów i negocjowania swoich potrzeb. Poprzez naukę asertywnego wyrażania swojego zdania, jednostka staje się bardziej pewna siebie w sytuacjach konfliktowych i potrafi znaleźć rozwiązania, które uwzględniają zarówno jej własne potrzeby, jak i potrzeby innych stron. To umiejętność niezwykle przydatna zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym.

Zwiększenie zdolności do wyrażania swoich opinii i uczuć. Trening asertywności pozwala jednostce na rozwinięcie zdolności do wyrażania swoich opinii i uczuć w sposób bezpośredni i otwarty. Dzięki temu jednostka może bardziej świadomie wyrażać swoje potrzeby i oczekiwania, co prowadzi do większego zrozumienia i akceptacji ze strony innych osób. To z kolei umożliwia budowanie bardziej autentycznych i satysfakcjonujących relacji z innymi.

Lepsze radzenie sobie z manipulacją i presją społeczną. Trening asertywności pomaga jednostce w lepszym radzeniu sobie z manipulacją i presją społeczną. Poprzez naukę rozpoznawania manipulacji i asertywne stawianie granic, jednostka zyskuje zdolność do obrony swoich praw i wartości. To pozwala unikać sytuacji, w których jest się wykorzystywanym lub manipulowanym oraz utrzymać zdrowe relacje z innymi, oparte na wzajemnym szacunku.

Techniki treningu asertywności

Trening asertywności wykorzystuje różne techniki i ćwiczenia, które pomagają jednostce rozwijać umiejętności asertywnego zachowania. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów takich technik:

Rola asertywnych zachowań w różnych aspektach życia. Asertywność odgrywa istotną rolę w różnych aspektach życia. W miejscu pracy umiejętność asertywnego wyrażania swoich opinii i potrzeb pozwala na skuteczną współpracę z innymi oraz osiąganie lepszych rezultatów. W relacjach osobistych asertywność pozwala na budowanie zdrowych granic, wyrażanie swoich oczekiwań i potrzeb oraz utrzymywanie satysfakcjonujących relacji. W sytuacjach stresowych umiejętność asertywnego zachowania pozwala na skuteczne radzenie sobie z trudnościami i konfliktami.

Ćwiczenia i techniki, które pomagają rozwijać asertywność. Trening asertywności obejmuje różne ćwiczenia i techniki, które pomagają jednostce rozwijać umiejętności asertywnego zachowania. Do przykładów takich technik należą: asertywne odmawianie, czyli wyrażanie własnego zdania i granic w sposób jasny i stanowczy; zadawanie pytań, które pozwalają na lepsze zrozumienie potrzeb i oczekiwań innych osób; słuchanie aktywne, czyli udzielanie pełnej uwagi drugiej stronie i wyrażanie empatii.

Rozróżnienie asertywności od agresji i uległości. Podczas treningu asertywności istotne jest rozróżnienie asertywności od agresji i uległości. Asertywność polega na wyrażaniu swoich potrzeb i oczekiwań w sposób szanujący zarówno siebie, jak i innych. Agresja polega na naruszaniu granic i praw innych osób w celu zaspokojenia własnych potrzeb. Uległość natomiast polega na rezygnacji z wyrażania swoich potrzeb i podporządkowaniu się oczekiwaniom innych. Trening asertywności pomaga jednostce zrozumieć te różnice i rozwijać zdolność do asertywnego zachowania.

Rozwijanie umiejętności asertywnego rozwiązywania konfliktów. Trening asertywności ma na celu również rozwijanie umiejętności asertywnego rozwiązywania konfliktów. Poprzez naukę słuchania drugiej strony, wyrażania swojego zdania w sposób konstruktywny oraz poszukiwanie rozwiązań, które uwzględniają potrzeby wszystkich stron, jednostka może skuteczniej i satysfakcjonująco rozwiązywać konflikty.

Wykorzystanie technik asertywnych w komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Trening asertywności uczy jednostkę wykorzystywania technik asertywnych zarówno w komunikacji werbalnej, jak i niewerbalnej. Komunikacja werbalna obejmuje wyrażanie swoich myśli i uczuć słowami, natomiast komunikacja niewerbalna obejmuje m.in. gestykulację, mimikę twarzy i ton głosu. Trening asertywności pomaga jednostce świadomie wykorzystywać zarówno werbalne, jak i niewerbalne elementy komunikacji w celu wyrażania siebie w sposób asertywny.

Przykłady zastosowania treningu asertywności w praktyce

Trening asertywności ma wiele praktycznych zastosowań. Oto kilka przykładów:

Asertywność w miejscu pracy. Trening asertywności pomaga jednostce rozwijać umiejętności asertywnego zachowania w miejscu pracy. Dzięki temu jednostka może skuteczniej komunikować się z kolegami, przełożonymi i klientami, wyrażać swoje potrzeby i oczekiwania, a także osiągać lepsze rezultaty w pracy zespołowej.

Asertywność w życiu osobistym. Trening asertywności wpływa również na jakość życia osobistego. Jednostka, rozwijając umiejętność asertywnego wyrażania swoich potrzeb, może wpływać na swoje potrzeby, utrzymywać zdrowe granice w relacjach, radzić sobie z manipulacją emocjonalną i budować satysfakcjonujące relacje.

Asertywność w sytuacjach stresowych. Trening asertywności pomaga jednostce zachować asertywność w sytuacjach stresowych. Umiejętność wyrażania swoich potrzeb i oczekiwań w sposób asertywny, radzenie sobie z krytyką i konfliktami oraz skuteczne zarządzanie emocjami przyczyniają się do lepszego radzenia sobie z trudnościami i redukcji stresu.

Asertywność w relacjach partnerskich. Trening asertywności jest również przydatny w relacjach partnerskich. Umiejętność wyrażania swoich oczekiwań, potrzeb i granic w sposób asertywny pozwala na budowanie zdrowych i satysfakcjonujących relacji. Dzięki temu jednostka może rozwijać się wspólnie z partnerem i utrzymywać satysfakcjonujące związki.

Asertywność w wychowaniu dzieci. Trening asertywności może być również wykorzystany w wychowaniu dzieci. Nauczanie dzieci asertywności pozwala im rozwijać umiejętności wyrażania swoich potrzeb i uczuć, radzenia sobie z konfliktami i negocjowaniem. Dzięki temu dzieci uczą się budowania zdrowych relacji z innymi i rozwijania swojego potencjału.

Trening asertywności jest niezwykle wartościowym narzędziem, które pozwala jednostce rozwijać wiele ważnych umiejętności. Poprzez wzrost pewności siebie i pozytywnego postrzegania siebie, poprawę komunikacji i budowanie zdrowych relacji z innymi, skuteczniejsze rozwiązywanie konfliktów i negocjowanie własnych potrzeb, zwiększenie zdolności do wyrażania swoich opinii i uczuć oraz lepsze radzenie sobie z manipulacją i presją społeczną, jednostka staje się bardziej asertywna i podejmuje bardziej świadome decyzje. Przykłady zastosowania treningu asertywności w praktyce, takie jak asertywność w miejscu pracy, w życiu osobistym, w sytuacjach stresowych, w relacjach partnerskich i w wychowaniu dzieci, pokazują, że asertywność jest niezwykle wartościowym narzędziem, które może przynieść korzyści w różnych obszarach życia.

Alternatywne sposoby wykorzystania treningu asertywności

Trening asertywności można wykorzystać również:

  • podczas leczenia alkoholizmu,[6]
  • jako forma wsparcia dzieci będących ofiarami przemocy, najczęściej rówieśniczej,[7]
  • przy częstych napadach lęku u dzieci oraz dorosłych.[8]

Przypisy

  1. ↑ Dobrowolska M. s. 129
  2. ↑ Inglot-Kulas J. (2014). s. 124
  3. ↑ Dobrowolska M. s. 128-129.
  4. ↑ Dobrowolska M. (2010). s. 129
  5. ↑ Inglot-Kulas J. (2014). s. 129
  6. ↑ Ryszkowski A. (red.) (2015). s. 16
  7. ↑ Węgrzynowska J. (2016), s. 9
  8. ↑ Rzewuska M. (red.) (1999). s. 10

Bibliografia

  • Dobrowolska M. (2010). Asertywność, jako kluczowa kompetencja społeczna pracowników peryferyjnych, "Zeszyty Naukowe Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce”, nr 8
  • Inglot-Kulas J. (2014). Asertywność-trudna sztuka dojrzałej postawy wobec złożonych sytuacji i przeżyć, "Studia i Prace Pedagogiczne” Nr 1, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie
  • Ryszkowski A.(red.) (2015). Walka z uzależnieniem alkoholowym, "Journal of Clinical Healthcare”, Vol.1
  • Rzewuska M.(red.) (1999). Standardy i algorytmy farmakoterapii w zaburzeniach lękowych i obsesyjno-kompulsyjnych, "Farmakoterapia w psychiatrii i neurologii” Vol.99, nr 1
  • Węgrzynowska J. (2016). Dzieci doświadczające przemocy rówieśniczej, "Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, Vol.15


Autor: Małgorzata Madej


Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Trening_asertywności&oldid=146491”