Badania medycyny pracy
| Badania medycyny pracy |
|---|
| Polecane artykuły |
Badania medycyny pracy to badania lekarskie wykonywane w ramach służby medycyny pracy, które mają na celu[1]:
- sprawowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi oraz systematyczną kontrolę ich zdrowia - ma to przekładać się na poprawę warunków pracy przez pracodawcę i ograniczania w ten sposób ryzyka związanego z wykonywaniem zawodu;
- służyć ocenie zdrowia pracujących, są również ukierunkowane na identyfikowanie tych elementów stanu zdrowia, które pozostają w związku przyczynowym z warunkami pracy;
- dostarczanie pracownikom informacji i zaleceń lekarskich odnośnie metod zapobiegania niekorzystnym zmianom w stanie zdrowia.
Zgodnie z kodeksem pracy, pracownik jest zobowiązany do poddania się wskazanym badaniom medycyny pracy i zaleceniom otrzymanym od lekarza [2].
TL;DR
Badania medycyny pracy to badania lekarskie wykonywane w ramach służby medycyny pracy mające na celu opiekę profilaktyczną i kontrolę zdrowia pracowników. Pracownik jest zobowiązany do poddania się tym badaniom. Koszty badań pokrywa pracodawca. Wyróżnia się trzy rodzaje badań: wstępne, okresowe i kontrolne.
Skierowanie na badania
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. badanie profilaktyczne jest przeprowadzane w oparciu o skierowanie wydane przez pracodawcę, zawierające[3]:
- rodzaj badania, jakie ma być wykonane;
- określenie stanowiska pracy;
- informacje o czynnikach szkodliwych dla zdrowia lub warunkach uciążliwych występujących na stanowisku pracy;
- aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących na stanowisku pracy.
Koszty badań
Wszelkie koszty badań wykonywanych w ramach medycyny pracy są pokrywane przez pracodawcę, dodatkowo pracodawca ponosi inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, która jest niezbędna z uwagi na warunki pracy. Badania są przeprowadzane w miarę możliwości w godzinach pracy, a za ten czas pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. W przypadku przejazdu na badania do innej miejscowości pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu na zasadach obowiązujących przy podróżach służbowych[4].
Rodzaje badań profilaktycznych
Kodeks pracy wyróżnia 3 rodzaje badań[5]:
- Wstępne badania lekarskie - podlegają im osoby, które są przyjmowane do pracy oraz pracownicy (w tym młodociani) przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
- Osobami zwolnionymi ze wstępnych badań lekarskich są:
- osoby, które są przyjmowane do pracy na to samo stanowisko pracy lub inne o takich samych warunkach pracy u tego samego pracodawcy w ciągu 30 dni od czasu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy z tym pracodawcą;
- osoby, które są przyjmowane u innego pracodawcy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy, pod warunkiem przedstawienia aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy w warunkach opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Pracodawca ten musi potwierdzić, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy;
- osoby, które będąc przyjmowanymi do pracy pozostają jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą.
- Badania okresowe - podlegają im wszyscy pracownicy, niezależnie od tego na jakim stanowisku pracują oraz w jakich warunkach. Badania okresowe są wykonywane w trakcie trwania stosunku pracy, nie częściej niż co rok i nie rzadziej niż co 5 lat. Częstotliwość wykonywania kolejnych badań może być różna dla każdego pracownika, to lekarz wyznacza kolejny termin, w zależności od np. stanu zdrowia. W przypadku, gdy pracodawca zatrudniał pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest zobowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania po zaprzestaniu pracy w w.w. warunkach oraz po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli pracownik zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
- Badania kontrolne - przeprowadzane są w sytuacji, gdy pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni. Służą ustaleniu zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. W przypadku niewykonania badań kontrolnych pracodawca ma prawo zwolnić pracownika w trybie natychmiastowym.
Przypisy
- ↑ Ustawa o służbie medycyny pracy 1997, s. 1
- ↑ Kodeks pracy, s. 125, art. 211, pkt. 5
- ↑ Rozporządzenie Ministra Zdrowia...
- ↑ Kodeks pracy, s. 133-134
- ↑ Kodeks pracy, s. 133
Bibliografia
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (1996), Dz.U. nr 69 poz. 332
- Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy. (1997) , Dz.U. nr 96 poz. 593
- Kamińska A. (2013), Prawo pracy: 1506 pytań i odpowiedzi, Wolters Kluwer, Warszawa
- Marcinkiewicz A. i in. (2016) Analiza zadań służby medycyny pracy realizowanych w Polsce w latach 1997–2014. Czy w pełni wykorzystujemy potencjał badań profilaktycznych? , Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Łódź
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
- Wittczak T. (2018), Medycyna pracy - profilaktyka i orzecznictwo, Difin, Warszawa
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Łukasz Drosdek, Mikołaj Dorman, Hubert Chojecki, Marta Bożętka
