Podatek od spadków i darowizn
| Podatek od spadków i darowizn |
|---|
| Polecane artykuły |
- Podatek od spadków i darowizn jest podatkiem bezpośrednim płaconym od przyrostu majątku, gdy otrzyma się na drodze spadku lub darowizny określony majątek
- Podatek od spadku i darowizn jest uregulowany w ustawie z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn
(Dz. U. z 1983 r. Nr 45, poz. 207 z późn. zm. - tj. Dz. U. 2004 nr 142 poz. 1514 z późn. zm.)
Przedmiot podatku
Przedmiot opodatkowania stanowi:
- Nabycie własności rzeczy znajdujących się w kraju i praw majątkowych wykonywanych w kraju
- Nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci
- Nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci
- Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą i praw majątkowych wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili otwarcia spadku nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce pobytu stałego w Polsce
Podstawa opodatkowania
Podstawę opodatkowania stanowi tzw. czysta wartość, czyli wartość nabytych rzeczy lub praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, ustalona według:
- stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia
- wartości rynkowej - przeciętnej ceny w danej miejscowości
Długi obciążające spadek lub darowiznę - roszczenia pieniężne, roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem spadku lub darowizny, łącznie z roszczeniami spadkobiercy lub obdarowanego z tytułu poniesionych przez niego nakładów na przedmiot spadku lub darowizny
Ciężary obciążające spadek lub darowiznę - inne niż dług obciążenia nabytej rzeczy lub prawa majątkowego, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową
Powstawanie obowiązku podatkowego
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą określonego zdarzenia prawnego przy:
- Dziedziczenie - z chwilą przyjęcia spadku
- Polecenie testamentowe, zapis, dalszy zapis - z chwilą wykonania zapisu, dalszego zapisu lub tego polecenia
- Zachowek - z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego części
- Nabycie praw do wkładów oszczędnościowych - z chwilą śmierci wkładcy
- Nabycie jednostek uczestnictwa - z chwilą śmierci uczestnika funduszu
- Darowizna (umowa zawarta w formie aktu notarialnego) - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego
- Darowizna (umowa nie zawarta w formie aktu notarialnego) - z chwilą spełnienia oświadczenia
- Zasiedzenie - z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie
- Nieodpłatne zniesienie współwłasności - z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu
- Nabycie pod warunkiem zawieszającym - z chwilą ziszczenia się warunku
- Nieodpłatna służebność, renta, użytkowanie - z chwilą ustanowienia tych praw
Czynności związane z podatkiem od spadków i darowizn
Zeznanie podatkowe jest wymagane od podatnika, chyba że płatnik pobiera podatek. Wszelkie zasady odnośnie składania zeznań podatkowych zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 listopada 2015 w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn. Na takie zeznanie podatkowe mamy odpowiednio dużo czasu:
- 1 miesiąc jeżeli zgon nastąpił przed 31 grudnia 2006r
- 6 miesięcy jeżeli zgon nastąpił po 1 stycznia 2007r
Grupy podatkowe
Osoby które nabyły majątek w drodze spadku lub darowizny muszą zapłacić podatek, o ile przekracza on kwotę wolną od podatku w danej grupie podatkowej.
Kwoty wolne od podatku w 2018
- 9 637 zł Grupa I (obecny małżonek, małżonek w separacji, syn, córka, wnuki, prawnuki, matka, ojciec, dziadkowie, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa.
- 7 276 zł Grupa II (bratanek, siostrzeniec, wuj, ciotka, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa małżonków
- 4 902 zł Grupa III (wszyscy pozostali, którzy nie zostali ujęci w grupach I oraz II
Jeżeli spadek lub darowizna przekracza wyżej wymienione wartości, opodatkowana zostaje nadwyżka według skali:
- Grupa I:
- jeżeli kwota nie przekracza 10 278 zł podatek wynosi 3%
- kwota znajduje się w przedziale od 10 278 zł do 20 556 zł podatek wynosi 308 zł 30 gr oraz 5% nadwyżki ponad 10.278 zł
- jeżeli kwota przekracza 20 556 zł podatek wynosi 822 zł 20 gr oraz 7% nadwyżki ponad 20.556 zł
- Grupa II
- jeżeli kwota nie przekracza 10 278 zł podatek wynosi 7%
- kwota znajduje się w przedziale od 10 278 zł do 20 556 zł podatek wynosi 719 zł 50 gr oraz 9% nadwyżki ponad 10.278 zł
- jeżeli kwota przekracza 20 556 zł podatek wynosi 1 644 zł 50 gr oraz 12% nadwyżki ponad 20.556 zł
- Grupa III
- jeżeli kwota nie przekracza 10 278 zł podatek wynosi 12%
- kwota znajduje się w przedziale od 10 278 zł do 20 556 zł podatek wynosi 1 233 zł 40 gr oraz 16% nadwyżki ponad 10.278 zł
- jeżeli kwota przekracza 20 556 zł podatek wynosi 2877 zł 90 gr oraz 20% nadwyżki ponad 20.556 zł
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Bibliografia
- Chustecka K., (2008), Podatek od spadków i darowizn w 2008 rok, Wydawnictwo Difin, 2008, Warszawa
- Felis P., (2012), Elementy teorii i praktyki podatków majątkowych Poszukiwanie ładu w opodatkowaniu nieruchomości w Polsce z perspektywy przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego, "Monografie i Opracowania 588", Warszawa 2012
- Kałkowski L., Karaś Ł., Pozarynkowe transakcje nieruchomościami w Polsce w latach 2003–2013 – ujęcie prawne i podatkowe, "ZESZYTY NAUKOWE MAŁOPOLSKIEJ WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ W TARNOWIE", t. 30 Kwartalnik, nr 2, czerwiec 2016, Tarnów
- Koprowska D., (2007),Podatki 2007, Wydawnictwo C.H. Beck, 2007, Warszawa
- Królak D., (2014), WPŁYW PODATKU OD SPADKÓW I DAROWIZN NA KSZTAŁTOWANIE SIĘ DOCHODÓW WŁASNYCH GMINY NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH GMIN, "Finanse i prawo finansowe", 2014, vol.3, s. 37-53, Łódź
- Musiał K., J., Stelmaszczyk K., Nita A., Wantoch-Rekowski J., Borszowski P., (2017), Ustawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz, Wydawnictwo: Wolters Kluwer, 2017, Polska
- Opracowanie zbiorowe, (2015), Podatki 2015. Część 4. Podatki od spadków i darowizn, PCC, podatki i opłaty lokalne, Wydawnictwo: Grupa Wydawnicza Infor, 2015, Polska
Autor: Wojciech Korona, Norbert Burliga
