Metoda rangowania
Metoda rangowania |
---|
Polecane artykuły |
Metoda rangowania polega na zakwalifikowaniu różnego rodzaju obiektów na skali liczb naturalnych wg wartości ich rang - od najlepszego do najgorszego (lub odwrotnie). W tej metodzie można porównywać znaczenia różnych stanowisk z punktu widzenia organizacji. Na tej podstawie sporządza się listę rankingową stanowisk - od najważniejszych, najbardziej odpowiedzialnych, kluczowych do szeregowych najmniej ważnych.
Metoda rankingowa ma tę zaletę, że jest prosta, nie pochłania zbyt wiele czasu, a więc koszty z nią związane są niewielkie. W dużych organizacjach nie nadaje się jednak do zastosowania, ze względu na dużą liczbę stanowisk pracy, specjalności.
W metodzie rangowania zakłada się, że cechy poddane analizie mają równoważne znaczenie. Cechy te traktuje się jako mierniki oceny nadając im odpowiedni rangi ze względu na preferencje określone w trybie sortowanie sekwencyjnego. Liczba rangowa (rankingowa) oznacza istotność danego obiektu.
Procedury postępowania doświadczalnego w metodzie rangowania
Określenie zakresu rangowania
Rangowanie może przyjąć postać r. jednokryterialnego (zastosowanie w analizie 1 kryterium) lub wielokryterialnego (z wykorzystaniem więcej niż 1 kryterium cechy). Gdy mowa o r. wielokryterialnym możemy w nim wyróżnić: r. o podstawowym potencjalne rangowym (liczba kryteriów: 2-10) a także r. wysokim potencjale rangowym (liczba kryteriów powyżej 10).
Zestawienie danych do rangowania
W tej fazie należy zgromadzić podstawowe dane: zbiór obiektów, a także odpowiadające mu wielkości charakteryzujące. Wielkości charakteryzujące wyznaczamy przez zastosowanie kryteriów oceny. Aby odpowiednio dobrać kryteria oceny oraz właściwie je zinterpretować należy posiadać znajomość obszaru działalności z którego te dane zostały pobrane a także odpowiednio określić preferencje.
Porządkowanie preferencyjne
- obliczenie rang sumarycznych,
- obliczenie rang uśrednionych,
- ustalenie pozycji obiektu.
Określenie pozycji w rankingu przebiega w odwrotny sposób do określania rang: im wyższa liczba rankingowa, tym wyższa jego waga. Zaś w rankingu pozycja to miejsce na liście.
Ranking
Rankingi gł. przybierają formę rankingów firm największych (kryterium wielkości przychodów lub rentowności) lub firm najlepszych (oparty na licznych wskaźnikach finansowych i ocenie menedżerskiej).
Kategoryzacja
Kategoryzacja jest procesem przypisywania obiektów do odpowiadającej im kategorii (grupy). W odniesieniu do rangowania k. jest oceną wtórną i dopełniającą. Kategoryzacja niesie za sobą funkcje porównawcze, samokontroli, prognozowania oraz jest mechanizmem "wczesnego ostrzegania" przez możliwymi zagrożeniami.
Bibliografia
- A. Stabryła, Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, PWN 2000
Autor: Magdalena Dzieża