Inflacja strukturalna
| Inflacja strukturalna |
|---|
| Polecane artykuły |
Inflacja strukturalna to, mówiąc w dużym skrócie, inflacja pojawiająca się w sytuacji gdy producenci działający na rynku nie nadążają ze zmianami strukturalnymi produkcji, które są wymuszane przez zmieniającą się gospodarkę krajową. Łączy się to również z brakiem możliwości pozyskania pewnych artykułów, produktów czy usług z zagranicznych krajów. Przy zmianach strukturalnych produkcji mowa między innymi o wdrażaniu nowych technologi, odświeżaniu wykwalifikowanej kadry czy też o nabywaniu patentów. Inflacja strukturalna ma charakter popytowo - kosztowy (R. Rychcicki 2008).
Inflacja strukturalna jest to inflacja, która wynika ze zmian w strukturze popytu oraz podaży. Pod wpływem zmian zachodzących w strukturze popytu oraz podaży jedne gałęzie będą bowiem doznawać wzrostu popytu na swoje wyroby, podczas gdy w przypadku innych popyt ten będzie spadał. Jeżeli ceny i płace w gałęziach zmniejszających swoją produkcję będą nieelastyczne w kierunku owej obniżki, natomiast ceny i płace w gałęziach zwiększających produkcję będą rosły, to ogólny poziom zarówno cen jak i płac w gospodarce będzie wzrastał. Omawiane zjawisko będzie przybierać na sile, gdy podaż będzie mało elastyczna i nie będzie wstanie dostosować się natychmiast do zachodzących zmian.
Główne przyczyny
Inflacja strukturalna pojawia się wówczas, gdy producenci nie mogą w sprawny sposób dostosować swojej struktury produkcji w odpowiedzi na zachodzące zmiany struktury gospodarki. Zmiany te mogą dotyczyć:
- popytu na produkt,
- technologii jego wytwarzania,
- konkurencji, wobec której stoją producenci.
- nabywania nowych patentów
- zatrudniania nowego, wykwalifikowanego personelu
Omawiana inflacja może się również pojawić, gdy ogólna struktura tego, na co zgłaszają zapotrzebowanie konsumenci, przedsiębiorstwa czy nawet rząd nagle się zmieni i producenci nie będą w stanie łatwo zmienić struktury zaangażowania zasobów, a co za tym idzie struktury samej produkcji. W sytuacji wyżej opisanej ważny jest aspekt tego, że tego na co zgłaszane jest zapotrzebowanie, nie da się pozyskać z innych źródeł, patrz przez import.
Dodatkowo inflacja strukturalna może być wywołana również poprzez wdrożenie znaczącej innowacji. Zmiany w strukturze gospodarki wywołują bowiem pojawienie się niedoborów strategicznych i powstanie tzw. wąskich gardeł w kanałach zaopatrzenia. Jeżeli zaopatrzenie na jakieś dobro nagle wzrośnie i będzie ono właśnie takim wąskim gardłem, to jego cena również będzie coraz wyższa, a owy wzrost zostanie przeniesiony na ceny wielu produktów, przy produkcji których jest ono potrzebne.
Przykład
Szybkie zmiany strukturalne w gospodarce mogą prowadzić zarówno do przyspieszenia inflacji strukturalnej, jak i do wzrostu powiązanego z nią strukturalnego bezrobocia. Jednym z przykładów takiej sytuacji jest swoisty podział "Północ-Południe", jaki wystąpił w gospodarce Wielkiej Brytanii, w drugiej połowie lat osiemdziesiątych.
Mowa o latach kiedy premierem Wielkiej Brytanii była Margaret Thatcher, która wprowadziła gigantyczne zmiany strukturalne gospodarki. Ówczesnym gigantem brytyjskiej gospodarki był w tamtych czasach jeden z najnowocześniejszych na świecie przemysłów górniczych. Wielkie zmiany wprowadzone przez panią premier dotyczyły wycofania się Wielkiej Brytanii z górnictwa węgla kamiennego (wynikało to ze spadającej jego popularności jako surowca energetycznego) oraz przeprowadzenia na dużą skalę prywatyzacji wielu spółek państwowych. To wszystko było powodem szybkiego wzrostu poziomu bezrobocia w rejonach kraju, gdzie górnictwo było głównym źródłem utrzymania.
W tym samym czasie, gdy północne regiony kraju walczyły z problemem wysokiego bezrobocia strukturalnego, spowodowanego postępującym upadkiem wyżej wspomnianych tradycyjnych już gałęzi przemysłu, w południowych regionach występowały duże nadwyżki popytu. Właśnie owa nadwyżka wywołała szybki wzrost dochodów różnych grup ludności oraz przedsiębiorstw. Ze względu na fakt, iż wiele cen i płac ustala się na jednolitym poziomie w całym kraju, inflacja która początkowo występowała na południu bardzo szybko rozprzestrzeniła się po całym kraju sięgając również na borykającą się z wieloma problemami północ.
Bibliografia
- Hertel K., Leszczyńska A., (2013), Uporczywość inflacji i jej komponentów - badanie empiryczne dla Polski, Przegląd Statystyczny, Zeszyt 2-2013
- Kamerschen D.R., R.B. McKenzie, C. Nardinelli, (2001), Ekonomia, Fundacja Gospodarcza NSZZ Solidarność, Gdańsk
- Przybylska-Mazur A., (2013), Reguły polityki pieniężnej a prognozowanie wskaźnika inflacji, Studia Ekonomiczne, tom 124, str. 233-244
- Przybylska-Mazur A., (2013), Znaczenie inercji inflacji przy podejmowaniu optymalnych decyzji, Studia Ekonomiczne, tom 163, str. 161-174
- Praca zbiorowa Instytutu Ekonomicznego NBP, (2013), Strukturalne uwarunkowania inflacji, Narodowy Bank Polski Departament Edukacji i Wydawnictw, Warszawa
- Rychcicki R., (2008), Rzut oka na inflację i bezrobocie, Robert Rychcicki
- Sloman J., (2001), Podstawy Ekonomii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
Autor: Patrycja Grzesińska, Małgorzata Olszowska
