Pewność siebie
Pewność siebie to termin stosowany w wielu dziedzinach. Używany w historii, filozofii, socjologii i psychologii. Według I. Kanta: pewność siebie generowana jest przez obserwację i refleksję nad samym sobą, własną osobowością. Człowiek jest widzem, ale i przedmiotem obserwacji. Z kolei G. Hegla uważa że: pewność siebie jest sumą doświadczeń niezależności i braku niezależności, symbolicznie w postaci konfliktu o uznanie pomiędzy panem i sługą. Z punktu widzenia psychologicznego, to poczucie własnej wartości. Stan psychiczny, jaki powstaje poprzez postrzeganie własnej osoby, czyli wzrastająca poprzez personalne zachowania, przemyślenia, a także działania, samoocena. Kształtuje się ona z biegiem lat, na podstawie procesów myślowych każdego człowieka. "Czyste" poznanie jawi się jako zasadniczy sposób zdobywania rozeznania co do siebie samego i świata. Dzięki nim osoba dowiaduje się kim lub czym jest, a także czy lubi samego siebie, wierzy we własne siły, talenty i możliwości, poprzez które może osiągnąć wyznaczony cel.
Pewność siebie zawiera kilka poziomów znaczenia:
- jednostki,
- grupy,
- większej zbiorowości
TL;DR
Pewność siebie to poczucie własnej wartości i wiara we własne siły. Jest ona kształtowana przez różne czynniki, takie jak doświadczenia, relacje z innymi ludźmi i kultura, w której jesteśmy wychowani. Wzmacniaczami pewności siebie są m.in. sukcesy, wsparcie grupy i pozytywne doświadczenia. Istnieje wiele etapów budowania pewności siebie, takich jak rozprawienie się z wewnętrznymi sabotażystami i nauka odmawiania. Ważne jest jednak zachowanie zdrowego rozsądku i unikanie narcyzmu oraz zarozumiałości.
Czynniki, które wpływają na pewność siebie
Czynnikami wpływającymi na pewność siebie są:
- Twoje własne myśli i poglądy
- To, jak ludzie na ciebie reagują
- Doświadczenia wyniesione ze szkoły, pracy, domu i ogólnie społeczności
- Przebyte choroby, niepełnosprawność lub obrażenia poniesione w wyniku wypadków
- Kultura i religia, w której jesteś wychowany
- Rola pełniona w społeczeństwie i status (twój, jak i całej twojej rodziny)
- Interakcje z otoczeniem
- Relacje z bliskimi osobami (np. rodzeństwem, rodzicami, czy rówieśnikami)
- Otrzymywane z otoczenia informacje
Prywatne przekonania u ludzi na ich własny temat, głównie kształtują się dzięki otoczeniu, w którym ta osoba przebywa. Im częściej otrzymuje się pozytywne komentarze od osób, z którymi jesteśmy blisko i jesteśmy związani w jakiś sposób emocjonalnie, tym bardziej prawdopodobne jest, że postrzeganie siebie będzie miało nasilenie pozytywne. Jednakże należy pamiętać, że to, co postrzegane jest przez nas samych jako pewność siebie, niekiedy może przerodzić się w narcyzm, zarozumiałość. W takiej oto postawie występuje bowiem bardzo cienka granica między tymi pojęciami. Niejednokrotnie jest ona myląca dla danej jednostki. Ciągłe pochwały mogą doprowadzić do takiego wzrostu postrzegania siebie w sposób pozytywny, że osoba popełniając błędy, nadal uważać będzie, że zachowuje się właściwie, co może doprowadzić do wielu komplikacji, jakie mogą mieć bardzo negatywny skutek na przyszłość jednostki w relacjach z otoczeniem. Ważne jest to, że jedną z takich konsekwencji może być nawet zaburzenie psychiczne, które ujawni się prędzej czy później oraz będzie miało bardziej lub słabiej nasilony charakter. Człowiek, u którego to zaburzenie wystąpi w większym stopniu, czyli w postaci depresji, będzie musiał sięgnąć po pomoc specjalisty. Budowanie pewności siebie w życiu jest bardzo ważne, ponieważ dzięki niej możemy także wiele osiągnąć. Taka osoba zwraca uwagę na opinię najbliższych, ale nie na wszystkich wokół siebie. Pozwala jej to na ciągłe brnięcie do przodu i uzyskiwanie jeszcze więcej niż posiada. Ta cecha charakteru jest bardzo przydatna w szczególności, gdy jednostka pracuje w korporacji i nie tylko. Pomaga to w lepszej prezentcji samego siebie w otoczeniu, a także w uzyskaniu nowych znajomych, którzy mogą tę osobę ciągnąć za sobą w górę i zdobywać szczyty. Ponadto pewność siebie jest bardzo istotna w zarządzaniu grupą. Jest to cecha przywódcy, przewodnika, który nadaje kierunek działania dla wszystkich jego pracowników. Taka osoba podejmuje najważniejsze decyzje, a dzięki wyższemu poczuciu własnej wartości popełnia ona znacznie mniej błędów, a jego czas pracy jest krótszy, co jest bardziej efektywne dla przedsiębiorstwa. Są to osoby zazwyczaj nisko reaktywne, które muszą sobie radzić ze stresem, jaki wywołuje przywództwo. Tak jak już wcześniej wspomniałam powyżej należy zachować zdrowy rozsądek, żeby te działania faktycznie były dobrymi rozwiązaniami przynoszącymi wiele korzyści.
Wzmacniacze pewności siebie
Wzmacniaczami pewności siebie są:
- poprzednie doświadczenia: poprzez styczność z różnego rodzaju trudnymi sytuacjami w przeszłości jesteśmy bardziej przygotowani na przyszłość, jaka nas czeka. Potrafimy zareagować racjonalnie i umiejętnie rozwiązać problem.
- Podziw ze strony dorosłych: rodzi w nas to poczucie własnej wartości oraz powoduje wiarę we własne czyny. Dzięki temu wiemy, że postępujemy dobrze.
- Poparcie ze strony grupy: Wsparcie rówieśników ma dla każdego ogromne znaczenie. Ich aprobata powoduje u człowieka odbiór zaufania, które kierują oni do danej osoby, chcąc nim ukazać mu, że są za nim, że będą go wspierać
- Sukces: zwiększa on w nas wiarę w samego siebie i we własne siły.
- Doświadczenie: Siła wewnętrzna powodująca chęć osiągnięcia sukcesu. Wzmacnia poczucie własnej wartości.
- Atmosfera w szkole
- Atmosfera w domu (ukazująca się w relacjach małżeńskich rodziców oraz stosunku rodziców do dziecka)
- Liczba podjętych przez jednostkę prób: pozwala zmniejszyć liczbę popełnionych w przyszłości błędów
24 Etapy budowania pewności siebie
Według Mateusza Grzesiaka są 24 etapy budowania pewności siebie:
- Zrozumienie czym jest pewność siebie
- Największy mit-pewności siebie nie dziedziczymy!
- Przeprowadzenie testu pewności siebie (należy sprawdzić, jaki jest nasz poziom pewności siebie)
- Dokonanie diagnozy słabości
- Dokonanie diagnozy sił
- Rozprawienie się z wewnętrznymi sabotażystami ("wewnętrzny krytyk"-porównujący jednostkę z innymi, "podcinacz skrzydeł"-powtarzający, że jednostka sobie nie poradzi, "pesymistyczny wróżbita"-przewidującego katastrofę, "oceniający mędrzec"-podający moralne argumenty, które zniechęcają jednostkę, "rozkazujący generał"-przerost perfekcjonizmu hamujący przed podjęciem działania)
- Zauważenie wewnętrznych pomocników wspierający w podejmowaniu decyzji ("bohater", "kochająca mama", "wdzięczna babcia", zbuntowany indywidualista", "racjonalny naukowiec")
- Przeprowadzenie teatru
- Zabicie sabotażystów i wezwanie pomocników
- Możliwość wystąpienia wątpliwości
- Umiejętność odróżnienia strachu od lęku
- Zdanie sobie sprawy przez jednostkę, czego się najbardziej boi
- Przeprowadzenie terapii schematu
- List do wroga-umiejętność zapanowania nad swoimi emocjami
- List do przyjaciela, rozmowa z osobą, której jednostka się boi
- Umiejętność odmawiania
- Nauka jak mówić nie!
- "Ciało, które się nie boi"-bardzo duży wpływ ma na poczucie własnej wartości mają również aktywności fizyczne, umysł, jedzenie, oddychanie
- Umiejętność dostrzeżenia prawdziwego poczucia własnej wartości, nie pozorów
- Przeprowadzenie public speaking
- Pogodzenie się z możliwością popełnienia błędów
- "najlepszy dzień w życiu"-czyli prawdziwe poczucie się pewnym siebie 1 dzień
- "Najlepszy tydzień w życiu"
- Arogancja-ostrzeżenie: nie mylić pewności siebie z arogancją!!!
(Grzesiak M. 2018)
| Pewność siebie — artykuły polecane |
| Pułapki myślenia — Inteligencja emocjonalna — Konformizm — Pracoholizm — Niska samoocena — Dysonans poznawczy — Samoocena — Wywieranie wpływu na ludzi — Pozytywne nastawienie |
Bibliografia
- Bénabou R., Tirole J. (2001), Pewność siebie i motywacja, University of Pennsylvania, Princeton
- Dr Jayaraman C. (2010)., Journal of School Social Work, University of the West Indies, St. Augustine, nr 6, s. 8, Instytut Psychologii
- Drzewiecki J. (2010)., ABC pewności siebie, Wydawnictwo Sensus, Warszawa
- Grzesiak M. (2018), Success and change, Wydawnictwo Sensus, Warszawa
- Oleś P. (2012), Architektura Osobowości, Przegląd psychologiczny, Tom 55, nr 1
- Trzenińska E. (1998), Dwa wizerunki własnej osoby, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Autor: Jagoda Kulisa, Weronika Skałka, Tetiana Duplii
