Saldo

Saldo
Polecane artykuły
Otwieranie i zamykanie kont bilansowych Konto księgowe Konto syntetyczne Konto bilansowe Zasada podwójnego zapisu Bilans otwarcia Strata nadzwyczajna Operacja gospodarcza Konto analityczne

Saldo (łac. solidus) - różnica między obrotami konta po stronach "Wn"(Dt) oraz "Ma"(Ct).

TL;DR

Saldo to różnica między obrotami konta po stronach "Wn" oraz "Ma". Wyróżnia się saldo początkowe i saldo końcowe. Saldo konta może być debetowe, kredytowe lub zerowe, w zależności od obrotów. Konta aktywne mają zawsze saldo debetowe, konta pasywne mają saldo kredytowe, a konta aktywno-pasywne mają oba salda. Konta syntetyczne mają saldo równa sumie sald kont analitycznych, a konta wynikowe i korygujące mają specyficzne salda. Zasada podwójnego zapisu wymaga równości sum sald debetowych i kredytowych kont.

Rodzaje sald

Wyróżniamy:

• Saldo początkowe (w skrócie "Sp".) - Występuje ono na koncie na początku danego okresu, np.: na początku roku.Stan początkowy z bilansu otwarcia.
• Saldo końcowe (w skrócie "Sk".) - występuje ono na koncie na koniec okresu, np.: na koniec roku. Saldo końcowe danego okresu jest równocześnie saldem początkowym w następnym okresie. Wykazywane w bilansie zamknięcia.

Saldo konta (początkowe lub końcowe) przybiera nazwę w zależności od tego, po której stronie konta obroty są większe:

• Saldo debetowe - występuje, kiedy obroty strony Wn (Debet) są większe od obrotów strony Ma (Credit).
• Saldo kredytowe - występuje, kiedy obroty strony Ma (Credit) są większe od obrotów strony Wn (Debet).

Jeśli łączne obroty po obu stronach konta są równe występuje to nie ma salda końcowego, występuje saldo zerowe.

Salda w poszczególnych rodzajach kont księgowych

Konta aktywne

• Saldo początkowe oraz wszystkie zwiększenia stanu danego składnika zapisuje się po stronie debetowej.
• Wszystkie zmniejszenia stanu danego składnika występują po stronie kredytowej.
• Na kontach aktywnych obrót debetowy jest większy bądź równy obrotowi kredytowemu, dlatego saldo konta jest zawsze debetowe. W przypadku, gdy obroty są sobie równe, saldo końcowe wynosi 0.
• Saldo końcowe kont aktywów jest debetowe, ale dla równowagi sumy kontrolnej zapisujemy je po stronie kredytowej.

Konta pasywne

• Saldo początkowe danego składnika oraz wszystkie zwiększenia tego stanu wpisuje się po stronie kredytowej.
• Wszystkie zmniejszenia stanu danego składnika występują po stronie debetowej.
• W przypadku kont pasywnych obrót kredytowy jest większy bądź równy obrotowi debetowemu, dlatego saldo konta jest zawsze kredytowe. W przypadku, gdy obroty są sobie równe, saldo końcowe wynosi 0.
• saldo końcowe kont pasywów jest kredytowe, ale dla równowagi sumy kontrolnej zapisujemy je po stronie debetowej.

Konta aktywno - pasywne

• Po stronie debetowej konta wpisuje się saldo początkowe składnika aktywów, zwiększenia wartości składnika aktywów (należności) oraz zmniejszenia wartości składnika pasywów (zobowiązań).
• Po stronie kredytowej konta zapisuje się saldo początkowe składnika pasywów, zwiększenia wartości składnika pasywów (zobowiązań) oraz zmniejszenia wartości składnika aktywów (należności).
• Następnie następuje podliczenie obrotów po obu stronach konta.
• Saldo końcowe składnika aktywów ma charakter debetowy, ale zapisujemy je po stronie kredytowej (dla równowagi sumy kontrolnej).
• Saldo końcowe składnika pasywów ma charakter kredytowy, ale zapisujemy je po stronie debetowej (dla równowagi sumy kontrolnej).

Przykładem takiego konta może być konto "Rozliczenia z kontrahentami". Rejestruje ono rozrachunki o przeciwnej treści, co powoduje, że jest ono kontem o dwóch saldach.

Konto syntetyczne i powiązane z nim konta analityczne

• Saldo początkowe konta syntetycznego jest zawsze równe sumie sald początkowych wszystkich kont analitycznych.
• Saldo końcowe konta syntetycznego jest zawsze równe sumie sald końcowych wszystkich kont analitycznych.
• Suma sald wszystkich kont analitycznych prowadzonych do danego konta syntetycznego po stronie Wn musi być taka sama jak saldo tego konta syntetycznego po stronie Wn.(Równości sald nie spełniają konta aktywno-pasywne, np: konta rozrachunków).
• Suma sald wszystkich kont analitycznych prowadzonych do danego konta syntetycznego po stronie Ma musi być taka sama jak saldo tego konta syntetycznego po stronie Ma (Równości sald nie spełniają konta aktywno-pasywne, np: konta rozrachunków).

Konta wynikowe

• Nie posiadają sald początkowych na początek roku obrotowego.
• Na koniec roku obrotowego obroty z kont wynikowych przenoszone są na konto "Wynik finansowy", dlatego nie posiadają one sald końcowych na koniec roku obrotowego.

Konta korygujące

• Zwiększające wartość określonego składnika bilansowego - Saldo na koncie korygującym jest takie samo jak saldo konta podstawowego. Saldo na koncie korygującym wykazuje Dt, jeśli saldo na koncie podstawowym jest debetowe, lub Ct, kiedy saldo na koncie podstawowym jest kredytowe. Wartość pozycji bilansowej jest tworzona poprzez zsumowanie salda konta korygującego z saldem konta podstawowego. Powiększa się wartość bilansowa.
• Zmniejszające wartość określonego składnika bilansowego - Saldo na koncie korygującym jest przeciwne do salda konta podstawowego.Wartość pozycji bilansowej jest tworzona poprzez odjęcie od sald konta podstawowego salda konta korygującego. Maleje wartość bilansowa.

Wpływ zasady podwójnego zapisu na salda

Zasada podwójnego zapisu posiada 3 wytyczne. Każda operacja księgowa musi być zapisana:

• na dwóch odpowiednich kontach (lub większej ilości, jeśli mamy do czynienia z operacjami złożonymi),
• po ich przeciwnych stronach (Wn i Ma),
• kwota po obydwu stronach musi być równa,

Wynika z tego, że również suma sald (początkowych lub końcowych) debetowych wszystkich kont musi być równa sumie sald kredytowych wszystkich kont.

Tę sytuację przedstawiają poniższe równania:

$\sum \ Sp_{debetowych}=\sum \ Sp_{kredytowych}$

$\sum \ Sk_{debetowych}=\sum \ Sk_{kredytowych}$

Bibliografia

• Cellary M. (2012), Polityka rachunkowości 2012, Wydawnictwo C. H. Beck, Beck Info Biznes, Warszawa
• Gierusz B. (2018), Podręcznik samodzielnej nauki księgowania, ODDK, Gdańsk
• Gmytrasiewicz M. (2011), Rachunkowość. Podstawowe założenia i podstawy, Wydawnictwo Difin, Warszawa
• Matuszewicz J., Matuszewicz P. (2001), Rachunkowość od podstaw, Finans-Servis, Warszawa
• Nowak E. (2016), Rachunkowość. Kurs podstawowy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
• Patterson R. (2015), Kompendium terminów z zakresu rachunkowości po polsku i po angielsku, Stämpfli Polska, Warszawa
• Winiarska K (red.)(2012), Podstawy rachunkowości, Wydawnictwo JAK, Warszawa

Autor: Aleksandra Stachura, Krystyna Jania