Agencja rozwoju regionalnego

Agencja rozwoju regionalnego (ARR) (także: agencja rozwoju lokalnego) to jeden z rodzajów niekomercyjnej instytucji otoczenia biznesu, która ma na celu wspieranie regionalnego oraz lokalnego rozwoju gospodarczego i przedsiębiorczości. Wsparcie to odbywa się poprzez promocję, inicjację oraz wsparcie inicjatyw lokalnych przedsiębiorców oraz społeczności, które przyczyniają się do rozwoju całego regionu. (Wolski, 2018, s. 145) Działalność ARR oparta jest zwykle na wspólnym funkcjonowaniu kilku odrębnych finansowo i organizacyjnie instytucji. Działalność ta odbywa się na konkretnym obszarze geograficznym i służy jego wsparciu oraz rozwojowi społeczno-gospodarczemu (Przywojska, Wiktorowicz, Wojtaszczyk, 2017, s. 23).

ARR funkcjonują zazwyczaj jako spółki akcyjne, w których większość lub całość udziałów należy do jednostki samorządu terytorialnego (Grycuk, Russel, 2014, s. 69).

TL;DR

Agencje Rozwoju Regionalnego (ARR) są niekomercyjnymi instytucjami wspierającymi rozwój gospodarczy i przedsiębiorczość na lokalnym i regionalnym poziomie. Powstały w latach 90. XX wieku, w odpowiedzi na transformacje w polskiej gospodarce, i początkowo korzystały głównie ze środków publicznych i zagranicznych funduszy pomocowych. Obecnie, ARR odgrywają kluczową rolę w systemie otoczenia biznesu, koordynując i monitorując działania na rzecz rozwoju regionu. Wykonują wiele funkcji, takich jak promocja regionu, wsparcie dla przedsiębiorców, doradztwo, szkolenia, czy efektywne wykorzystywanie środków unijnych. Ich zadania obejmują zarówno pomoc finansową, jak i niefinansową dla firm i przedsiębiorców.

Geneza powstania agencji rozwoju regionalnego

Przyczyną do powstania instytucji agencji rozwoju regionalnego były transformacje zachodzące w polskiej gospodarce w latach 90. XX wieku. Ówczesna sytuacja gospodarcza pozwalała między innymi na korzystanie z pomocy instytucji międzynarodowych oraz zawieranie zagranicznych sojuszy gospodarczych (Wolski, 2018, s. 145). Oznacza to, że w tamtym czasie ARR działały głównie przy wykorzystaniu środków publicznych, pochodzących również z zagranicznych funduszy pomocowych (Agencje rozwoju regionalnego (ARR), 2012, Senat RP).

Od momentu wstąpienia Polski w struktury Unii Europejskiej w 2004 roku, ARR odpowiedzialne były za przygotowywanie jednostek samorządu terytorialnego do obsługi funduszy strukturalnych. W okresie programowania w latach 2004-2007, pełniły one także rolę instytucji wdrażających do realizacji najistotniejsze programy unijne (Agencje rozwoju regionalnego (ARR), 2012, Senat RP).

Obecnie, ARR w dalszym ciągu pełnią istotną rolę w polskim systemie otoczenia biznesu poprzez pełnienie funkcji wspierających. Coraz częściej w zakres ich odpowiedzialności wchodzi między innymi koordynacja i monitorowanie działań na rzecz rozwoju regionu, jak i nawiązywanie współprac z agencjami z innych regionów (Agencje rozwoju regionalnego (ARR), 2012, Senat RP). Zgodnie z informacjami opublikowanymi w artykule dotyczącym ARR przez Senat Rzeczpospolitej Polskiej, w 2012 roku na terenie Polski działało około 60 ARR.

Funkcje agencji rozwoju regionalnego

ARR jako instytucja otoczenia biznesu pełni wiele funkcji wspomagających lokalny rozwój gospodarczy. Do funkcji i zadań ARR Grycuk i Russel (2014, s. 69) zaliczają między innymi:

• działania wspierające rozwój przedsiębiorczości w regionie,
• usługi doradcze oraz szkoleniowe,
• wsparcie w efektownym wykorzystywaniu środków unijnych,
• działania na rzecz promocji regionu wśród nowych inwestorów,
• działania w ramach funduszy pożyczkowych, inkubatorów przedsiębiorczości w celu wsparcia przedsiębiorczości regionalnej.

Funkcjonowanie ARR na poziomie lokalnym może sprzyjać zwiększeniu ilości zakładanych w regionie firm. Dodatkowo, ARR służą wsparciu istniejących przedsiębiorstw, mogą pozytywnie oddziaływać na napływ kapitału z zewnątrz oraz wpływać na zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw i wykorzystywanych w nich technologii (Grodzka, 2016, s.121).

Zadania agencji rozwoju regionalnego

Zadania pełnione przez ARR przyjmują formy pomocy finansowej oraz niefinansowej (Grodzka, 2016, s. 133). Przykładowymi formami pomocy świadczonej w regionie przez ARR są między innymi (Agencje rozwoju regionalnego (ARR), 2012, Senat RP):

• prowadzenie działalności jako Regionalne Instytucje Finansujące, w ramach czego zajmują się one naborem, oceną formalną i merytoryczną wniosków o dofinansowania oraz kontrolą i rozliczaniem realizowanych projektów,
• obsługa funduszy unijnych na poziomie regionalnym,
• działalność w ramach regionalnych funduszy pożyczkowych poprzez udzielanie wsparcia finansowego dla MŚP w postaci preferencyjnych kredytów inwestycyjnych,
• prowadzenie działalności poręczeniowej,
• wsparcie finansowe dla start-upów w formie dotacji i dofinansowania,
• promowanie i stymulowanie innowacyjności oraz tworzenie warunków sprzyjających do jej wdrożenia w technologiach i organizacjach,
• tworzenie zapleczy dla działalności biznesowej w postaci m.in. parków technologicznych, inkubatorów przedsiębiorczości wraz z odpowiednią infrastrukturą techniczną,
• tworzenie oraz szerzenie treści informacyjnych i doradczych dla przedsiębiorców, samorządów oraz inwestorów w postaci baz ofert, terenów i elementów infrastruktury inwestycyjnej w regionie,
• wsparcie szkoleniowe i doradcze dla organizacji pozarządowych oraz zwiększanie kompetencji osobistych indywidualnych osób.

Agencja rozwoju regionalnego — artykuły polecane

Instytucje otoczenia biznesu — Centrum transferu technologii — Europejski Bank Inwestycyjny — Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka — Program Operacyjny Inteligentny Rozwój — Organizacje regulujące ruch turystyczny — Europejski Fundusz Społeczny — Regionalny System Innowacji — Park technologiczny

Bibliografia

• Grodzka D. (2008), Instrumenty wspierania działalności przedsiębiorstw przez jednostki samorządu terytorialnego, Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, nr 16
• Grycuk A., Russel P. (2014), Zaangażowanie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w tworzenie instytucji wspierających przedsiębiorczość, Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, nr 37
• Przywojska J., Wiktorowicz J., Wojtaszczyk K. (2017)., Kompendium wiedzy dla instytucji otoczenia biznesu z zakresu utrzymania aktywności zawodowej osób w wieku 50+, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 21-34
• Senat RP (2012), Agencje rozwoju regionalnego (ARR), Senat Rzeczypospolitej Polskiej
• Wolski R. (2018), Funkcjonowanie systemu zarządzania wiedzą w wybranej agencji rozwoju regionalnego w Polsce, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu, t. 45

Autor: Justyna Prus