Ustawa o ochronie danych osobowych

Ustawa o ochronie danych osobowych
Polecane artykuły
Rzecznik konsumentów Naczelny Sąd Administracyjny Urząd patentowy Państwowa Inspekcja Handlowa Dostęp do informacji publicznej Państwowa Inspekcja Pracy Najwyższa Izba Kontroli Doradztwo podatkowe Polskie Centrum Akredytacji

Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000) jest aktem prawnym określającym kwestie prawne związane z ochroną danych osobowych. Zapewnia stosowanie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO), które bezpośrednio obowiązuje w polskim prawie.

Ustawa obowiązuje od 25 maja 2018. Zastąpiła ona ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 1997 nr 133 poz. 883).

Obok przepisów regulujących, ustawa powołuje nowy organ właściwy w sprawie ochrony danych osobowych – Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, zastępującego organ jakim był Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.

TL;DR

Ustawa o ochronie danych osobowych, obowiązująca od 25 maja 2018, reguluje kwestie prawne związane z ochroną danych osobowych w Polsce. Ustawa wprowadza przepisy wynikające z rozporządzenia o ochronie danych osobowych Unii Europejskiej. Tworzy również nowy organ - Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Ustawa określa obowiązki podmiotów publicznych, warunki certyfikacji, postępowanie w przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych, a także odpowiedzialność cywilną i karną za naruszenie przepisów. Prezes Urzędu ma nadzorować przestrzeganie przepisów, prowadzić postępowania w sprawach o naruszenie danych, opiniować projekty aktów prawnych i podejmować działania certyfikacyjne. Przy Prezesie Urzędu działa Rada do Spraw Ochrony Danych Osobowych, która ma za zadanie opiniowanie projektów i opracowywanie środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych osobowych.

Wdrożenia dyrektyw i rozporządzeń Parlamentu Europejskiego

Ustawa wdraża w zakresie swoich regulacji następujące dyrektywy europejskie i rozporządzenia europejskie:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych (RODO).

1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych (tzw. dyrektywa policyjna).
2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/794 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol).

Struktura ustawy o ochronie danych osobowych

Rozdział 1: Przepisy ogólne

Rozdział 2: Wyznaczanie inspektora ochrony danych

Rozdział 3: Warunki i tryb udzielania akredytacji podmiotowi certyfikującemu

Rozdział 4: Warunki i tryb dokonywania certyfikacji

Rozdział 5: Opracowywanie i zatwierdzanie kodeksu postępowania oraz warunki i tryb akredytacji podmiotu monitorującego jego przestrzeganie

Rozdział 6: Prezes Urzędu

Rozdział 7: Postępowanie w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych

Rozdział 8: Europejska współpraca administracyjna

Rozdział 9: Kontrola przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych

Rozdział 10: Odpowiedzialność cywilna i postępowanie przed sądem

Rozdział 11: Przepisy o administracyjnych karach pieniężnych i przepisy karne

Rozdział 12: Zmiany w przepisach

Rozdział 13: Przepisy przejściowe i dostosowujące

Rozdział 14: Przepisy końcowe

Zawartość ustawy

W oparciu o art. 1 ustawa określa między innymi:

• podmioty publiczne obowiązane do wyznaczenia inspektora ochrony danych oraz tryb zawiadamiania o jego wyznaczeniu; obowiązki inspektorów ochrony danych są ujęte w RODO,
• warunki i tryb akredytacji podmiotu uprawnionego do certyfikacji w zakresie ochrony danych osobowych,
• organ właściwy w sprawie ochrony danych osobowych – Prezesa Urzędu,
• postępowanie w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych,
• tryb europejskiej współpracy administracyjnej,
• kontrolę przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych,
• odpowiedzialność cywilną za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych i postępowanie przed sądem,
• odpowiedzialność karną i administracyjne kary pieniężne za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych

W oparciu o ustawę organem właściwym w sprawie ochrony danych osobowych jest Prezes Urzędu. Powoływany jest on przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ze zgodą Senatu na czteroletnią kadencję na nie więcej jak dwie kadencje.

Do kompetencji i obowiązków Prezesa Urzędu należy:

• nadzór nad wykonywaniem RODO i dyrektywy policyjnej,
• prowadzenie postępowań w sprawach o naruszenie przepisów o ochronie danych,
• występowanie do organów legislacyjnych o podjęcie inicjatywy ustawodawczej lub zmianę istniejących aktów prawnych w sprawach dotyczących ochrony danych * osobowych,
• opiniowanie założeń i projektów aktów prawnych dotyczących danych osobowych,
• prowadzenie współpracy międzynarodowej,
• podejmowanie działań certyfikacyjnych,
• podejmowanie działań edukacyjnych w celu zmierzania do zapewnienia skutecznej ochrony danych,
• coroczne przedstawianie sprawozdań z działalności.

Rada do Spraw Ochrony Danych Osobowych

Przy Prezesie Urzędu działa Rada do Spraw Ochrony Danych Osobowych, powoływana na dwuletnią kadencję przez Prezesa Urzędu. W oparciu o art. 48 do obowiązków Rady należy między innymi:

• opiniowanie projektów dokumentów organów i instytucji Unii Europejskiej dotyczących spraw ochrony danych osobowych,
• opiniowanie przekazanych przez Prezesa Urzędu projektów aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących spraw ochrony danych osobowych,
• opracowywanie propozycji środków stosowanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych,
• inicjowanie działań w obszarze ochrony danych osobowych oraz przedstawianie Prezesowi Urzędu propozycji zmian prawa w tym obszarze.

Bibliografia

• Greser J. (2018), Zasady przetwarzania danych osobowych w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych osobowych, "Kwartalnik trzeci sektor", nr.41, s. 19-32
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (2006), CELEX: 32016R0679
• Jabłoński M. (2018), Specyfika systemowych gwarancji niezależności funkcjonowania organów na przykładzie krajowego organu ochrony danych osobowych w Polsce, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
• Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (2018), Dz.U. 2018 poz. 1000
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. (1997), Dz.U. 1997 nr 133 poz. 883

Autor: Judyta Krowicka

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.