Opakowanie wielokrotnego użytku

Opakowanie wielokrotnego użytku – to opakowanie produktu, które można wykorzystać więcej niż jeden raz. Opakowanie tego rodzaju ma zabezpieczyć towar przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi otoczenia lub wewnętrznymi, które wynikają ze specyfiki zapakowanego produktu. Opakowanie wielokrotnego użytku po użyciu nie traci właściwości ochronnych względem ponownie zapakowanego w nie produktu. Opakowania wielokrotnego użytku są wykorzystywane w przedsiębiorstwach na wielu etapach, m. in. do: zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji, serwisu oraz gospodarowania odpadami. Jednym z najpopularniejszych opakowań wielokrotnego użytku są opakowania jednostkowe - butelki szklane, które zazwyczaj podlegają kaucji, czyli zabezpieczeniu pieniężnemu zwrotu opakowania.

Definicja prawna

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w artykule 8. definiuje opakowanie wielokrotnego użytku następująco: „rozumie się przez to opakowanie przeznaczone, zaprojektowane i wprowadzone do obrotu tak, aby osiągnąć w ramach jednego cyklu życia wielokrotną rotację przez powtórne napełnianie lub ponowne użycie do tego samego celu, do którego było pierwotnie przeznaczone; opakowanie to staje się odpadem opakowaniowym, gdy przestaje być opakowaniem wielokrotnego użytku” (2013, Art. 8.). Ponadto zgodnie z artykułem 15. powyższej Ustawy przedsiębiorca jest zobowiązany oznaczyć opakowanie wskazując na możliwe wielokrotne użycie danego opakowania wielokrotnego użytku.

Przepisy dotyczące gospodarki odpadami z opakowań wielokrotnego użytku

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w artykule 12. narzuca, że opakowania wielokrotnego użytku można poddać odzyskowi w warunkach spełniających wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy (2013, Art. 12.). Ponadto opakowania wielokrotnego użytku powinny spełniać wymogi opakowań, które są zdatne do odzysku.

Ustawa określa sposoby odzysku takie jak:

• recykling
• kompostowanie
• biodegradacja
• odzysk energii

Opakowanie wielokrotnego użytku a ekologia

Opakowania wielokrotnego użytku mają na celu ochronę środowiska poprzez zmniejszenie produkcji nowych opakowań jednorazowego użytku przy jednoczesnym zwiększeniu wykorzystania opakowań wielokrotnego użytku. Przy wyborze opakowań wielokrotnego użytku w firmach produkcyjnych zwraca się uwagę na: uniwersalne zastosowanie opakowań do wielu rodzajów produktów, trwałość oraz okres użytkowania opakowań wielokrotnego użytku. Opakowania wielokrotnego użytku z jednej strony zmniejszają zużycie surowców na substytucyjne opakowania jednorazowe oraz zmniejszają ilość odpadów z opakowań jednorazowego użytku, lecz z drugiej strony opakowania wielokrotnego użytku zazwyczaj wymagają mycia, a przez to obciąża się środowisko wytworzonymi w tym procesie nieczystościami. Opakowania wielokrotnego użytku w mniejszym stopniu degradują środowisko niż opakowania jednokrotnego użytku.

Zalety i wady opakowań wielokrotnego użytku

Zalety:

• Obniżenie zużycia surowców materiałowych na opakowania
• Obniżenie zużycia energii do produkcji opakowań
• Zmniejszenie ilości odpadów z opakowań
• Wykonanie opakowań wielokrotnego użytku z materiałów umożliwiających odzysk
• Ograniczenie ilości opakowań oraz szczebli pakowania
• Trwałość i długi okres użytkowania opakowania wielokrotnego użytku
• Lepsza ochrona zapakowanego produktu

Wady:

• Większe koszty zakupu/wytworzenia opakowań wielokrotnego użytku
• Koszty ewentualnych napraw opakowań
• Koszty transportu opakowań
• Konieczność mycia opakowań przed ponownym użyciem
• Wytwarzanie nieczystości podczas mycia opakowań
• Magazynowanie pustych opakowań
• Wydłużony czas obrotu opakowaniami
• Możliwa większa waga niż opakowań jednorazowych

Bibliografia

• Binda A. (2013), Recykling i ochrona środowiska : "złote zasady" przy projektowaniu opakowań produktów kosmetycznych
• Heimowska A. (2015), Opakowanie zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju
• Jakowski S. (2007), Opakowania transportowe. Poradnik, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Januszewski P. (2014), Modelowanie symulacyjne logistyki zwrotnej opakowań jednostkowych w łańcuchu dostaw
• Kluska K., Pawlewski P. (2018), Optymalizacja liczby opakowań wielokrotnego użytku w przedsiębiorstwie branży farmaceutycznej
• Korzeniowski A, Skrzypek M., Szyszka G. (2010), Opakowania w systemach logistycznych, Wydawnictwo Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań
• Ucherek M. (2005), Opakowania a ochrona środowiska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (2013), Dz.U. 2013 poz. 888

  Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

  Autor: Katarzyna Motowidło