Handel

Handel
Polecane artykuły
Formy organizacji sprzedaży Eksport bezpośredni Eksport Konsygnatariusz Dystrybutor Handel zagraniczny Kanał dystrybucji Syndykat Targi

Handel – proces gospodarczy polegający na wymianie towarowo-pieniężnej. Proces ten przeprowadzany przez zawodowych pośredników w celu uzyskania zysku. Handel w ujęciu funkcjonalnym jest utożsamiany z działalnością gospodarczą, polegającą na zakupie i sprzedaży towarów (J. Szumilak 2004, s. 18). Natomiast handel w ujęciu instytucjonalnym definiuje się jako wszystkie przedsiębiorstwa handlowe, których działalność polega na zakupie towarów w celu ich odsprzedaży.

Rodzaje handlu

Wyszczególnia się kilka rodzajów handlu, mając na uwadze podział (H. Szulce i in. 2014, s. 7-10):

a) Ze względu na ilości towaru poddawanego wymianie:

• handel hurtowy, który polega na sprzedaży hurtowych ilości danego dobra w celu późniejszej obróbki i odsprzedaży;
• handel detaliczny, polegający na wymianie danego towaru w niewielkich ilościach, najczęściej odbywający się w punktach sprzedaży detalicznej.

b) Ze względu na lokalizację siedziby partnera, z którym dokonuje się wymiany:

• handel wewnętrzny, którego proces przebiega wewnątrz tego samego kraju;
• handel zagraniczny, który odbywa się z partnerem, mającym swą siedzibę na obszarze innego państwa.

Historia handlu

Wykształcenie się takiego procesu gospodarczego stało się możliwe na takim etapie gospodarczym społeczeństwa, kiedy w gospodarstwach domowych zaczęły powstawać nadwyżki produkcji. Początkowo przybierał on formę wymiany barterowej czyli wymiany „towar za towar”. Z czasem dobra, których nadwyżka początkowo powstawała przypadkowo, zaczęły być wytwarzane w celu poddania ich wymianie. Aby usprawnić ten proces, wymyślono pieniądz, który w mniejszej i bardziej poręcznej formie stanowił bardziej trwałą alternatywę dla towarów tradycyjnych, którymi wcześniej była np. sól. Dzięki temu podzielono akt wymiany na proces kupna i sprzedaży (J. Szumilak 2004, s. 27). Rozwój tej formuły był możliwy dzięki uczestnictwu kupców, czyli osób pośredniczących w wymianie, którzy oprócz skalkulowanego wynagrodzenia mieli szanse otrzymania zysku ekonomicznego.

Rola handlu

Zyskanie na znaczeniu handlu w społeczeństwie jest warunkowane przez spełniane przez niego funkcje zarówno na rzecz konsumentów, jak i producentów. Wynikają one z rozbieżności pomiędzy sferą konsumpcji i produkcji. Należą do nich (H. Szulce i in. 2014, s. 8-9):

• różnice pomiędzy momentem konsumpcji i produkcji,
• odmienne miejsca wytwarzania i nabywania produktów,
• różnice pomiędzy ilością towaru jednorazowo oferowaną przez producenta, a tą rzeczywiście konsumowaną,
• silnie zróżnicowane grupy produktów nabywanych przez konsumentów w porównaniu do oferty asortymentowej producenta.

Wyróżnia się podział na funkcje koordynacyjne i organizacyjne (H. Szulce i in. 2014, s. 10-11).

Do funkcji koordynacyjnych należą:

• zbieranie i przekazywanie informacji o popycie,
• ustalanie decyzji związanych z wielkością produkcji i jej rozmieszczeniem na rynku,
• pomoc w nawiązywaniu kontaktów handlowych pomiędzy producentem i konsumentami,
• promocja dotycząca produktów lub firmy,
• składanie ofert, przeprowadzanie negocjacji i przenoszenie prawa własności czyli zawieranie transakcji kupna-sprzedaży.

Pośród funkcji organizacyjnych wyszczególnia się:

• magazynowanie,
• czynności transportowe,
• przekształcanie asortymentu produkcyjnego w handlowy,
• przerób handlowy czyli paczkowanie i sortowanie,
• sprzedaż produktów pośrednikom i konsumentom.

Bibliografia

• Jaszczyński M. (2016), Znaczenie handlu zagranicznego w rozwoju gospodarczym, Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku, Nauki Ekonomiczne, t. XXIII
• Sławińska M. (red.) (2008), Kompedium wiedzy o handlu, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, s. 11-22
• Sławińska M. (red.) (2016), Handel we współczesnej gospodarce. Nowe wyzwania, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań
• Szpaderski A. (1968), O pojęciu handlu, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 30, z. 4, s. 79-95
• Szulce H., Chwałek J., Ciechomski W. (2014), Ekonomika handlu. Podręcznik, WSiP Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, s. 7-11
• Szumilak J. (red.) (2004) Handel detaliczny. Funkcjonowanie i kierunki rozwoju, Oficyna Ekonomiczna, Kraków, s. 11-29

Autor: Anna Stach