Przedmiot badań

Przedmiot badań
Polecane artykuły
Hipoteza badawcza Model Socjologia Metoda badawcza System Dyferencjał semantyczny Etyka Analiza systemowa Badania empiryczne

Przedmiot badań to bardzo szeroko rozumiana rzeczywistość społeczna, na którą składają się „twory materialne/obiekty – jak nazwa wskazuje podmioty, przedmioty, instytucje, struktury, rzeczy, które są namacalne; twory idealne/zjawiska – stosunki, procesy, relacje, związki, zależności, które mają charakter niematerialny”. Wszystkie te elementy otaczające człowieka można poddać badaniom w różnych aspektach. Pod określeniem przedmiot badawczy skrywają się obiekty i przedmioty w dosłownym sensie i znaczeniu, ale także zdarzenia i zjawiska jakim ulegają w otaczającym je świecie, a które badacz chce poznać szczegółowo. Przedmiotem badań może być także: „określony zbiór zjawisk, przedmiotów lub osób”.

Przedmiot badań to:

• ściśle powiązany z rzeczywistością fragment,
• możliwy do empirycznego doświadczenia,
• obiekt zainteresowania wybranej przez badacza dziedziny naukowej.

Przedmiot badań ma przypisane określone cechy, które determinują jego charakter i kształtują go w określonych realiach, w których występuje. „Przedmiotem badawczym można uczynić wszystko to, co stanowi w problemie badawczym” . Można go poznać poprzez przeprowadzenie naukowego procesu poznania z wykorzystaniem dostępnych metod i narzędzi badawczych. Określenie i wyznaczenie przedmiotu badań jest niezwykle ważną częścią całego procesu badawczego bez zależności od dziedziny, jakiej badania dotyczą . Przedmiot badań winien być zdefiniowany w każdej pracy dotyczącej badań naukowych, a jego uświadomienie i wskazanie powinno być podstawą powstania planu badawczego. Przedmiot badawczy jest zatem immanentnym elementem każdej pracy badawczej – jego brak świadczyć może o tym, że badacz nie ma pojęcia o czym pisze i co bada, a wykorzystane przez niego narzędzia mogą nie być adekwatnymi do problematyki badawczej jaką się zajmuje . Brak wyraźnie określone przedmiotu badań odbiera pracy naukowy charakter, nawet jeżeli ma ona jasno określone cele i jest poświęcona wąskiemu tematowi.

Istota przedmiotu badań

W odniesieniu do nakreślonego przedmiotu można zdefiniować pytania badawcze, które ułatwią jego przedstawienie w toku pracy. Charakterystyczne cechy przedmiotu badawczego wyznaczają jego granice, przedstawiają właściwości i obrazują relacje z rzeczywistością. Przeprowadzenie analizy danego przedmiotu jest zdeterminowane usytuowaniem go w czasie, w przestrzeni, w rzeczywistości, bowiem czynniki te mają wpływ na jego realny kształt oraz na wyobrażenie badacza o przedmiocie obserwacji.

Przedmiot badań z racji swojej złożoności może być obiektem opisu wszystkich istniejących dziedzin naukowych. Każda z nauk przedstawia konkretny przedmiot badań ze swojej perspektywy, w oparciu o wybrany zakres problematyczny, pod kątem określonych zagadnień. Wynika z tego, że jeden konkretny przedmiot badań może stanowić przedmiot zainteresowania różnych (czasem skrajnie) dziedzin. Warto podkreślić, ze ilość perspektyw, spojrzeń na konkretny przedmiot wpływa na zakres wiedzy o nim samym – im większe zainteresowanie wzbudza wśród naukowców, tym większy zasób wiedzy na jego temat można posiąść .

Bibliografia

• Apanowicz J. (2002), Metodologia ogólna, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej Bernardinum, Gdynia,
• Apanowicz J. (2005), Metodologiczne uwarunkowania pracy naukowej, Wydawnictwo Difin, Warszawa,
• Burnewicz J. (2007), Metodologia badań ekonomicznych. Konspekt wykładu dla doktorantów Wydziały Ekonomicznego i Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk,
• Chodubski A.J. (2008), Wstęp do metodologii badań politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk,
• Chotkowski J. (2011), Metodologiczne problemy empirycznych badań ekonomicznych, "Roczniki Nauk Rolniczych", seria G, t. 98, z. 2, Bonin,
• Kwiecińska M. (2016), Przedmiot badań w naukach o obronności, „Obronność. Zeszyty Naukowe” nr 3 (19)/2016, Warszawa,
• Maszke A.W. (2008), Metody i techniki badań pedagogicznych, Wydawnictwo uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów,
• Nowak S. (2011), Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
• Skorny Z. (1984), Prace magisterskie z psychologii i pedagogiki: przewodnik metodyczny dla studiujących nauczycieli, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa,
• Sztumski J. (1999), Wstęp do metod i technik nadań społecznych, Wydawnictwo Śląsk, Katowice,
• Wawrzusiszyn A., Grzyb J. (red.) (2015), Bezpieczeństwo i edukacja w zmieniającej się rzeczywistości, Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Ełk.

Autor: Mateusz Mordarski