Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Polecane artykuły
Fundusz socjalny Świadczenie urlopowe Rozliczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych Świadczenie socjalne Nagroda jubileuszowa Podstawa wymiaru składek Fundusz pracy Deklaracja PFRON

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzony jest przez pracodawcę zawsze wówczas, gdy liczba pracowników według stanu na dzień 1 stycznia danego roku przekracza 20 (w przeliczeniu na pełne etaty). Jeżeli pracodawca zatrudnia mniej niż 20 osób w przeliczeniu na pełne etaty - może utworzyć fundusz lub może wypłacać świadczenie urlopowe. Zmiany w zatrudnieniu w ciągu roku nie mają wpływu na zniesienie funduszu tylko na wysokość odpisów na fundusz.

Gromadzenie środków ZFŚS

Środki Funduszu gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym jednostki. Niewykorzystane w danym roku kalendarzowym środki przechodzą na rok następny.

Przeznaczenie

Świadczenia z ZFŚS nie mogą być przyznawane przez pracodawcę w dowolny sposób. Wysokość wsparcia dla każdego uprawnionego powinna zostać zróżnicowana w zależności od jego sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej (art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych).

Środki z funduszu przeznaczone są na:

• działalność socjalną (na rzecz osób uprawnionych: pracowników, emerytów i rencistów będący byłymi pracownikami oraz ich rodziny) czyli na różne formy wypoczynku, sportowo - rekreacyjne, udzielanie pomocy materialnej (rzeczowej lub finansowej), a także zwrotną czy bezzwrotną pomoc na cele mieszkaniowe w warunkach określonych umową
• dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych (np. sanatoria, ośrodki wczasowe, kolonijne, żłobki, przedszkola)

Dokładny katalog świadczeń przyznawanych z ZFŚS powinien być zapisany w wewnętrznym regulaminie funduszu danej jednostki.

Opodatkowanie i składki ZUS Opodatkowanie i składki ZUS

Świadczenia z ZFŚS są generalnie zwolnione ze składek ZUS, podlegają natomiast częściowo podatkowi od osób fizycznych (tabala poniżej)

Nazwa świadczenia	ZUS	PIT
Dofinansowanie wypoczynku pracownika	Nie	Tak
Pożyczki na cele mieszkaniowe	Nie	Nie, z wyjątkiem kwoty, która została umorzona
Pożyczki na cele mieszkaniowe	Nie	Nie, z wyjątkiem kwoty, która została umorzona
Działalnośc kulturalno - sportowa	Nie	Nie, do kwoty 380 zł w danym roku podatkowym
Bony towarowe	Nie	Tak
Imprezy/Wyjazdy integracyjne	Nie	Nie, do kwoty 380 zł w danym roku podatkowym
Zapomoga losowa/zdrowotna	Nie	Nie, do kwoty 2 280 zł w danym roku podatkowym

Wymagania wobec pracodawców

Obowiązek tworzenia funduszu:

Pracodawcy:

• będący jednostkami organizacyjnymi, które prowadzą gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych, tworzą fundusz bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników.
• rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku kalendarzowego pierwszy odpis na fundusz dokonują od 1 stycznia nadchodzącego roku kalendarzowego. Zobligowany jest utworzyć fundusz w trakcie roku tylko wówczas, gdy rozpoczęcie działalności nastąpiło w drodze przejęcia, podziału, połączenia lub komercjalizacji wraz z przejęciem pracowników.

Zniesienie obowiązku utworzenia funduszu

Pracodawca może tego dokonać po konsultacji z pracownikami. Treść postanowienia należy wprowadzić do układu zbiorowego lub regulaminu wynagradzania bądź, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem ani regulaminem, poprzez poinformowanie pracowników w 1 miesiącu danego roku kalendarzowego (podobnie postępuje się w przypadku zmniejszenia składek na fundusz).

Pracodawca, który nie zdecyduje się na utworzenie ZFŚS ma obowiązek wypłacać świadczenia urlopowe (jest to forma rekompensaty dla pracowników na pokrycie wydatków związanych z wypoczynkiem). Prawo do takiego świadczenie mają pracownicy, którzy korzystają z urlopu w wymiarze, co najmniej 14 dni kalendarzowych. Odpis ten stanowi ok. 37,5% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce w zeszłym roku (lub z drugiej połowy poprzedniego roku, gdy to wynagrodzenie było wyższe). Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin mają prawo do świadczenia urlopowego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Pracownik otrzymuje świadczenie najpóźniej na dzień przed rozpoczęciem urlopu.

Pracodawcy uważają obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych za zbytnią ingerencję państwa w sferę gospodarki jednak wraz z dostosowywaniem prawa pracy do wymogów UE będzie się to zmieniać podobnie jak obowiązek świadczeń socjalnych pracodawców wobec pracowników.

Bibliografia

• Baran K., Dörre-Kolasa D. (red.) (2016), Prawo Pracy. Diagramy, Wolters Kluwer, Warszawa
• Niemczyk R., (2001) Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Wzorcowy regulamin. Podstawowe wzory dokumentów, Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego, Bydgoszcz, s. 43-64
• Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Dz.U. 1994 nr 43 poz. 163
• Ziółkowski P. (2003), Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, ABC, Warszawa
• Żołyński J. (2014), Ustawa o związkach zawodowych, LEX, Warszawa

Autor: Ewa Ignacak, Katarzyna Rzadkosz

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.