Proces technologiczny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie TL;DR) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''[[Proces]] technologiczny''' - [[zespół]] zorganizowanych czynności i celowo przeprowadzanych zjawisk fizycznych i chemicznych mających na celu przemianę w zakładzie przemysłowym określonego zestawu surowców w żą[[dane]] produkty. Może mieć charakter okresowy lub ciągły. Każdy proces technologiczny składa się zwykle z szeregu [[Proces|procesów]] jednostkowych lub operacji jednostkowych [I. Duda 1994, s. 130]. Do procesów technologicznych zaliczamy wszystkie działania, które mają tak przekształcać cechy przedmiotu pracy, aby w rezultacie zmienić jego postać z materiału surowego w gotowy [[Wyrób|wyrób]] [B. Liwowski, R. Kozłowski 2007, s. 14]. | '''[[Proces]] technologiczny''' - [[zespół]] zorganizowanych czynności i celowo przeprowadzanych zjawisk fizycznych i chemicznych mających na celu przemianę w zakładzie przemysłowym określonego zestawu surowców w żą[[dane]] produkty. Może mieć charakter okresowy lub ciągły. Każdy proces technologiczny składa się zwykle z szeregu [[Proces|procesów]] jednostkowych lub operacji jednostkowych [I. Duda 1994, s. 130]. Do procesów technologicznych zaliczamy wszystkie działania, które mają tak przekształcać cechy przedmiotu pracy, aby w rezultacie zmienić jego postać z materiału surowego w gotowy [[Wyrób|wyrób]] [B. Liwowski, R. Kozłowski 2007, s. 14]. | ||
* Proces technologiczny dozorowany - proces technologiczny, którego parametry charakteryzujące przebieg, przekazywane są bezpośrednio lub za pośrednictwem urządzeń mechanicznych na zewnątrz do odpowiednich obiektów. | |||
* Proces technologiczny dozorowany- proces technologiczny, którego parametry charakteryzujące przebieg, przekazywane są bezpośrednio lub za pośrednictwem urządzeń mechanicznych na zewnątrz do odpowiednich obiektów. | * Proces technologiczny sterowany - proces technologiczny, którego przebieg jest zależny od poleceń otrzymywanych za pośrednictwem urządzeń telemechanicznych. Prawidłowe sterowanie procesem wymaga stałego informowania urządzenia sterującego o przebiegu tego procesu. Dlatego procesy sterowane są z reguły również procesami dozorowanymi[H. Chmielewski 1972, s. 272-273]. | ||
* Proces technologiczny sterowany- proces technologiczny, którego przebieg jest zależny od poleceń otrzymywanych za pośrednictwem urządzeń telemechanicznych. Prawidłowe sterowanie procesem wymaga stałego informowania urządzenia sterującego o przebiegu tego procesu. Dlatego procesy sterowane są z reguły również procesami dozorowanymi[H. Chmielewski 1972, s. 272-273]. | * Proces technologiczny składa się z wielu czynności. Można je podzielić na dwie grupy: czynności główne i czynności pomocnicze. Czynnościami głównymi są te, które wiążą się bezpośrednio ze zmianą kształtu, wymiarów, właściwości surówki czy półwyrobu, a także z łączeniem elementów w większe zbiory, części nazwane podzespołami, zespołami czy całymi wyrobami. W pierwszym przypadku mówi się o operacji obróbki, a w drugim - o operacji montażu. Proces technologiczny może więc być procesem: | ||
* Proces technologiczny składa się z wielu czynności. Można je podzielić na dwie grupy: czynności główne i czynności pomocnicze. Czynnościami głównymi są te, które wiążą się bezpośrednio ze zmianą kształtu, wymiarów, właściwości surówki czy półwyrobu, a także z łączeniem elementów w większe zbiory, części nazwane podzespołami, zespołami czy całymi wyrobami. W pierwszym przypadku mówi się o operacji obróbki, a w drugim- o operacji montażu. Proces technologiczny może więc być procesem: | |||
* Obróbki - obejmuje czynności związane bezpośrednio ze zmianą kształtu, wymiarów, jakości powierzchni lub właściwości przedmiotu (od półfabrykatu do otrzymania gotowej części). | * Obróbki - obejmuje czynności związane bezpośrednio ze zmianą kształtu, wymiarów, jakości powierzchni lub właściwości przedmiotu (od półfabrykatu do otrzymania gotowej części). | ||
* Montażu - obejmuje wszystkie czynności niezbędne do złożenia poszczególnych części w jednostkę montażową (podzespół, zespół, [[wyrób]]), przy warunki zapewnienia odpowiedniego położenia i ruchu części. Proces odwrotny, polegający na rozłożeniu jednostki konstrukcyjnej na mniejsze lub poszczególne części, jest demontażem [T. Karpiński 2004, s. 54]. | * Montażu - obejmuje wszystkie czynności niezbędne do złożenia poszczególnych części w jednostkę montażową (podzespół, zespół, [[wyrób]]), przy warunki zapewnienia odpowiedniego położenia i ruchu części. Proces odwrotny, polegający na rozłożeniu jednostki konstrukcyjnej na mniejsze lub poszczególne części, jest demontażem [T. Karpiński 2004, s. 54]. | ||
* Proces technologiczny dzieli się na składowe (struktura procesów technologicznych) określone jako [M. Brzeziński 2013, s. 27].: | |||
# Operacja, jest częścią procesu technologicznego wykonywaną na określonym przedmiocie przez jednego robotnika lub przez brygadę robotników, bez przerwy i na jednym stanowisku roboczym. Operację charakteryzuje więc stałość obrabianego przedmiotu, stanowiska roboczego i wykonawców. | |||
* Proces technologiczny dzieli się na składowe (struktura procesów technologicznych) określone jako [M. Brzeziński 2013, s. 27].: | |||
# Operacja, jest częścią procesu technologicznego wykonywaną na określonym przedmiocie przez jednego robotnika lub przez brygadę robotników, bez przerwy i na jednym stanowisku roboczym. Operację charakteryzuje więc stałość obrabianego przedmiotu, stanowiska roboczego i wykonawców. | |||
# Ustawienie, jest częścią operacji, którą można wykonać przy jednym zamocowaniu przedmiotu lub grupy przedmiotów. | # Ustawienie, jest częścią operacji, którą można wykonać przy jednym zamocowaniu przedmiotu lub grupy przedmiotów. | ||
# [[Pozycja]], to każde położenie przedmiotu względem obrabiarki bez zmiany ustawienia. | # [[Pozycja]], to każde położenie przedmiotu względem obrabiarki bez zmiany ustawienia. | ||
# Zabieg, jest częścią operacji wykonywaną przy obróbce jednej powierzchni (lub zespołu powierzchni) jednym narzędziem (lub zespołem narzędzi) przy zmiennych warunkach obróbki. | # Zabieg, jest częścią operacji wykonywaną przy obróbce jednej powierzchni (lub zespołu powierzchni) jednym narzędziem (lub zespołem narzędzi) przy zmiennych warunkach obróbki. | ||
# Przejście, to np. zdjęcie jednej warstwy metalu przez jedno narzędzie lub zespół narzędzi. Zabieg składa się więc z jednego lub kilku przejść następujących bezpośrednio jedno po drugim. | # Przejście, to np. zdjęcie jednej warstwy metalu przez jedno narzędzie lub zespół narzędzi. Zabieg składa się więc z jednego lub kilku przejść następujących bezpośrednio jedno po drugim. | ||
# Czynność, to część operacji lub zabiegu, która jest odrębnym działaniem charakteryzującym się ścisłym określeniem zadania i która dotyczy pracy ręcznej. | # Czynność, to część operacji lub zabiegu, która jest odrębnym działaniem charakteryzującym się ścisłym określeniem zadania i która dotyczy pracy ręcznej. | ||
# Ruch roboczy, jest częścią składową czynności- jest najmniejszym dającym się wydzielić elementem pracy. | # Ruch roboczy, jest częścią składową czynności - jest najmniejszym dającym się wydzielić elementem pracy. | ||
<google>n</google> | |||
==TL;DR== | ==TL;DR== | ||
| Linia 40: | Linia 21: | ||
==Struktura procesu technologicznego== | ==Struktura procesu technologicznego== | ||
W procesie technologicznym można wyodrębnić: | W procesie technologicznym można wyodrębnić: | ||
* obróbka wstępna (skórowanie)- jej zadaniem jest usunięcie powierzchniowej warstwy materiału, z największych powierzchni obrabianego przedmiotu. | * obróbka wstępna (skórowanie) - jej zadaniem jest usunięcie powierzchniowej warstwy materiału, z największych powierzchni obrabianego przedmiotu. | ||
* obróbka zgrubna- polega na usunięciu uszkodzonej warstwy materiału. | * obróbka zgrubna - polega na usunięciu uszkodzonej warstwy materiału. | ||
* obróbka kształtująca (średnio dokładniej)- w jej trakcji nadawany jest przedmiotowi kształt według rysunku wykonawczego. | * obróbka kształtująca (średnio dokładniej) - w jej trakcji nadawany jest przedmiotowi kształt według rysunku wykonawczego. | ||
* obróbka wykończeniowa (dokładna)- głównymi stosowanymi metodami są: szlifowani, wytaczanie oraz toczenie i frezowanie. | * obróbka wykończeniowa (dokładna) - głównymi stosowanymi metodami są: szlifowani, wytaczanie oraz toczenie i frezowanie. | ||
==Dobór półfabrykantów== | ==Dobór półfabrykantów== | ||
| Linia 58: | Linia 39: | ||
Kartę technologiczną opracowuje się dla konkretnego przedmiotu obrabianego. Zawiera ona informację takie jak: opis operacji wraz z wyszczególnieniem stanowisk roboczych, pomocy specjalnych oraz czasów; przygotowawczo-zakończeniowego, jednostkowego i łącznego czasu wykonania. Ponadto umieszcza się w niej również kolejne numery wykonywanych operacji, ich operacji, stanowiska, na których mają być wykonywane, przewidziane oprzyrządowanie oraz czasy przewidziane na operacje. | Kartę technologiczną opracowuje się dla konkretnego przedmiotu obrabianego. Zawiera ona informację takie jak: opis operacji wraz z wyszczególnieniem stanowisk roboczych, pomocy specjalnych oraz czasów; przygotowawczo-zakończeniowego, jednostkowego i łącznego czasu wykonania. Ponadto umieszcza się w niej również kolejne numery wykonywanych operacji, ich operacji, stanowiska, na których mają być wykonywane, przewidziane oprzyrządowanie oraz czasy przewidziane na operacje. | ||
==Bibliografia | {{infobox5|list1={{i5link|a=[[Linia produkcyjna]]}} — {{i5link|a=[[Proces produkcyjny]]}} — {{i5link|a=[[Marszruta]]}} — {{i5link|a=[[Rytmiczność produkcji]]}} — {{i5link|a=[[Chronometraż]]}} — {{i5link|a=[[Laminaty]]}} — {{i5link|a=[[Produkcja - formy organizacji]]}} — {{i5link|a=[[Fotografia dnia roboczego]]}} — {{i5link|a=[[Formy produkcji]]}} }} | ||
* Brzeziński M. (2013) | |||
* Chmielewski H. (1972) | ==Bibliografia== | ||
* Duda I. ( | <noautolinks> | ||
* Gawlik J., Plichta J., Świć A. (2013) | * Brzeziński M. (2013), ''Organizacja produkcji w przedsiębiorstwie'', Difin, Warszawa | ||
* Karpiński T. (2004) | * Chmielewski H. (red.) (1972), ''Encyklopedia techniki. Automatyka'', Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa | ||
* Liwowski B | * Duda I. (red.) (1995), ''Słownik pojęć towaroznawczych'', Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków | ||
* Zych A. (2005) | * Gawlik J., Plichta J., Świć A. (2013), ''Procesy produkcyjne'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Karpiński T. (2004), ''Inżynieria produkcji'', Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa | |||
* Kozłowski R., Liwowski B. (2011), ''Podstawowe zagadnienia zarządzania produkcją'', Wolters Kluwer, Warszawa | |||
* Zych A. (2005), ''Projektowanie procesów technologicznych''. Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Nowak Magdalena, Michał Mędrek}} | {{a|Nowak Magdalena, Michał Mędrek}} | ||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Zarządzanie produkcją]] | ||
{{#metamaster:description|Proces technologiczny to przekształcenie surowców w produkty. Dowiedz się więcej na encyklopedii.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 22:53, 11 gru 2023
Proces technologiczny - zespół zorganizowanych czynności i celowo przeprowadzanych zjawisk fizycznych i chemicznych mających na celu przemianę w zakładzie przemysłowym określonego zestawu surowców w żądane produkty. Może mieć charakter okresowy lub ciągły. Każdy proces technologiczny składa się zwykle z szeregu procesów jednostkowych lub operacji jednostkowych [I. Duda 1994, s. 130]. Do procesów technologicznych zaliczamy wszystkie działania, które mają tak przekształcać cechy przedmiotu pracy, aby w rezultacie zmienić jego postać z materiału surowego w gotowy wyrób [B. Liwowski, R. Kozłowski 2007, s. 14].
- Proces technologiczny dozorowany - proces technologiczny, którego parametry charakteryzujące przebieg, przekazywane są bezpośrednio lub za pośrednictwem urządzeń mechanicznych na zewnątrz do odpowiednich obiektów.
- Proces technologiczny sterowany - proces technologiczny, którego przebieg jest zależny od poleceń otrzymywanych za pośrednictwem urządzeń telemechanicznych. Prawidłowe sterowanie procesem wymaga stałego informowania urządzenia sterującego o przebiegu tego procesu. Dlatego procesy sterowane są z reguły również procesami dozorowanymi[H. Chmielewski 1972, s. 272-273].
- Proces technologiczny składa się z wielu czynności. Można je podzielić na dwie grupy: czynności główne i czynności pomocnicze. Czynnościami głównymi są te, które wiążą się bezpośrednio ze zmianą kształtu, wymiarów, właściwości surówki czy półwyrobu, a także z łączeniem elementów w większe zbiory, części nazwane podzespołami, zespołami czy całymi wyrobami. W pierwszym przypadku mówi się o operacji obróbki, a w drugim - o operacji montażu. Proces technologiczny może więc być procesem:
- Obróbki - obejmuje czynności związane bezpośrednio ze zmianą kształtu, wymiarów, jakości powierzchni lub właściwości przedmiotu (od półfabrykatu do otrzymania gotowej części).
- Montażu - obejmuje wszystkie czynności niezbędne do złożenia poszczególnych części w jednostkę montażową (podzespół, zespół, wyrób), przy warunki zapewnienia odpowiedniego położenia i ruchu części. Proces odwrotny, polegający na rozłożeniu jednostki konstrukcyjnej na mniejsze lub poszczególne części, jest demontażem [T. Karpiński 2004, s. 54].
- Proces technologiczny dzieli się na składowe (struktura procesów technologicznych) określone jako [M. Brzeziński 2013, s. 27].:
- Operacja, jest częścią procesu technologicznego wykonywaną na określonym przedmiocie przez jednego robotnika lub przez brygadę robotników, bez przerwy i na jednym stanowisku roboczym. Operację charakteryzuje więc stałość obrabianego przedmiotu, stanowiska roboczego i wykonawców.
- Ustawienie, jest częścią operacji, którą można wykonać przy jednym zamocowaniu przedmiotu lub grupy przedmiotów.
- Pozycja, to każde położenie przedmiotu względem obrabiarki bez zmiany ustawienia.
- Zabieg, jest częścią operacji wykonywaną przy obróbce jednej powierzchni (lub zespołu powierzchni) jednym narzędziem (lub zespołem narzędzi) przy zmiennych warunkach obróbki.
- Przejście, to np. zdjęcie jednej warstwy metalu przez jedno narzędzie lub zespół narzędzi. Zabieg składa się więc z jednego lub kilku przejść następujących bezpośrednio jedno po drugim.
- Czynność, to część operacji lub zabiegu, która jest odrębnym działaniem charakteryzującym się ścisłym określeniem zadania i która dotyczy pracy ręcznej.
- Ruch roboczy, jest częścią składową czynności - jest najmniejszym dającym się wydzielić elementem pracy.
TL;DR
Proces technologiczny to zbiór czynności mających na celu przekształcenie surowców w produkty. Może być dozorowany lub sterowany. Składa się z czynności głównych (obróbka i montaż) i pomocniczych. Dzieli się na operacje, ustawienia, pozycje, zabiegi, przejścia, czynności i ruchy robocze. Struktura procesu technologicznego obejmuje obróbkę wstępną, zgrubną, kształtującą i wykończeniową. Technolog musi dobierać odpowiednich półfabrykantów i opracowywać kartę technologiczną dla danego przedmiotu.
Struktura procesu technologicznego
W procesie technologicznym można wyodrębnić:
- obróbka wstępna (skórowanie) - jej zadaniem jest usunięcie powierzchniowej warstwy materiału, z największych powierzchni obrabianego przedmiotu.
- obróbka zgrubna - polega na usunięciu uszkodzonej warstwy materiału.
- obróbka kształtująca (średnio dokładniej) - w jej trakcji nadawany jest przedmiotowi kształt według rysunku wykonawczego.
- obróbka wykończeniowa (dokładna) - głównymi stosowanymi metodami są: szlifowani, wytaczanie oraz toczenie i frezowanie.
Dobór półfabrykantów
Przed rozpoczęciem przygotowywania procesu technologicznego technolog musi ustalić rodzaj półfabrykantu, jaki wykorzysta do wykonania wyrobów. Półfabrykanty dzielimy na:
- wyroby walcowe
- wyroby spawane
- wyroby ciągnione, szlifowane
- odkuwki
- odlewy
- tworzywa sztuczne
- wyroby wykrawane i wytłaczane z blachy
Karta technologiczna
Kartę technologiczną opracowuje się dla konkretnego przedmiotu obrabianego. Zawiera ona informację takie jak: opis operacji wraz z wyszczególnieniem stanowisk roboczych, pomocy specjalnych oraz czasów; przygotowawczo-zakończeniowego, jednostkowego i łącznego czasu wykonania. Ponadto umieszcza się w niej również kolejne numery wykonywanych operacji, ich operacji, stanowiska, na których mają być wykonywane, przewidziane oprzyrządowanie oraz czasy przewidziane na operacje.
| Proces technologiczny — artykuły polecane |
| Linia produkcyjna — Proces produkcyjny — Marszruta — Rytmiczność produkcji — Chronometraż — Laminaty — Produkcja - formy organizacji — Fotografia dnia roboczego — Formy produkcji |
Bibliografia
- Brzeziński M. (2013), Organizacja produkcji w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa
- Chmielewski H. (red.) (1972), Encyklopedia techniki. Automatyka, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa
- Duda I. (red.) (1995), Słownik pojęć towaroznawczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
- Gawlik J., Plichta J., Świć A. (2013), Procesy produkcyjne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Karpiński T. (2004), Inżynieria produkcji, Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa
- Kozłowski R., Liwowski B. (2011), Podstawowe zagadnienia zarządzania produkcją, Wolters Kluwer, Warszawa
- Zych A. (2005), Projektowanie procesów technologicznych. Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom
Autor: Nowak Magdalena, Michał Mędrek
