Wykres Bernatene-Gruna

Jest to wykres pozwalający na rejestrację, krytyczną ocenę i analizę badanej procedury oraz wyciągnięcie wniosków co do kierunków zmian i usprawnień jej przebiegu" Można przy jego pomocy zaprojektować nową procedurę. Graficzne przedstawienie przebiegu badanej procedury za pomocą wykresu Bernatene-Grona pozwala na równoczesne ujęcie:

• wszystkich dokumentów uczestniczących w procedurze,
• czynności wykonywanych w czasie jej trwania, które - dzięki wprowadzeniu umownych symboli i połączeń - są określone znacznie precyzyjniej, aniżeli w karcie obiegu dokumentu,
• stanowisk pracy, na których te czynności są wykonywane,
• dodatkowych podmiotów współdziałających (w sposób bierny lub czynny) w realizacji danych czynności.

Wykres sporządzany jest na specjalnym arkuszu (patrz Rys.), w którym można uwzględnić następujące trzy podstawowe części (poczynając od lewej):

1. Część przeznaczona do rejestrowania podmiotów obiegu (stanowisk pracy na których odbywają się czynności). Jest ona dzielona na tyle kolumn ile jest podmiotów w rejestrowanej procedurze.
2. Część, w której ujmuje się czynności wykonywane przez dany podmiot obiegu (stanowisko pracy).
3. Część służąca do rejestracji przy pomocy odpowiednich symboli czynności i stanów - n ulegają dokumenty uczestniczące w procedurze. W części tej wydziela się tyle kolumn ile jest dokumentów.

Rejestrowanie procedury przebiega przy użyciu zestawu symboli przedstawionych na Rys. i odbywa się według następującego schematu:

1. Zarejestrowanie wszystkich podmiotów biorących udział w procedurze.
2. Sporządzenie wykazu dokumentów występujących w procedurze.
3. Wpisanie nazwy podmiotu realizującego czynność rozpoczynającą procedurę w pierwszej kolumnie pierwszej części wykresu.
4. Na przecięciu tej kolumny i pierwszego wiersza należy zaznaczyć czarne kółko. Jeżeli przy realizacji tej czynności mamy do czynienia z biernym lub czynnym współdziałaniem innego podmiotu, fakt ten odnotowujemy wstawiając odpowiednie kółko w kolumnie przeznaczonej dla tego innego podmiotu i w tym samym wierszu co czarne kółko oznaczające realizację danej czynności. Czynny udział innego podmiotu zaznaczamy kółkiem skośnie zakreskowanym, a udział bierny kółkiem przeźroczystym.
5. W kolumnie "zestawienie czynności" wpisuje się zwięzły, syntetyczny opis czynności na linii odpowiadającej danemu podmiotowi obiegu.
6. W trzeciej części wykresu w pierwszej kolumnie wpisujemy nazwę wykorzystywanego w danej czynności dokumentu.
7. Pod kolumną z nazwą dokumentu w pierwszym wierszu, czyli na linii odpowiadającej zaznaczonemu punktowi oraz określeniu czynności, rysujemy symbol Bematene-Gruna określający charakter rejestrowanej czynności.
8. Następnie w analogiczny sposób rejestruje się kolejną czynność lub stan występujący w rejestrowanej procedurze. Jeżeli w procedurze pojawia się nowy podmiot wpisujemy jego nazwę w pierwszej wolnej kolumnie, zaznaczając następnie odpowiedni punkt (lub punkty, jeśli występuje czynne lub bierne współuczestnictwo innego podmiotu w realizacji czynności) w kolejnym wolnym wierszu. Punkt ten łączymy linią prostą z punktem w wierszu poprzednim. Łączymy ze sobą tylko punkty zaczernione, określając w ten sposób zasadniczy ciąg czynności składających się na procedurę.
9. W tym samym wierszu wpisujemy opis słowny czynności, a w trzeciej części wykresu wstawiamy symbol rejestrowanej czynności lub stanu w jakim znajduje się dokument, łącząc go jednocześnie z poprzednim symbolem linią ciągłą. Jeżeli czynność jest realizowana jednocześnie na dwóch lub większej liczbie dokumentów to zapis tej czynności powinien być dokonany w jednym wierszu.

Wykres Bernatene-Gruna — artykuły polecane

Wykres Clarka — Fotografia dnia roboczego — Metoda obserwacji migawkowych — Wykres Gantta — GERT — Permutacja — Ganttproject — Metoda prognostyczna — CPM — Nośnik kosztów

Bibliografia

• Wawak S. (2011), Zarządzanie jakością. Podstawy, systemy i narzędzia, Helion/OnePress, Gliwice

Autor: Sławomir Wawak