Rada Polityki Pieniężnej

Rada Polityki Pieniężnej
Polecane artykuły
Europejski Bank Centralny Władza ustawodawcza Trybunał obrachunkowy Narodowy Bank Polski Międzynarodowy Fundusz Walutowy Europejski System Banków Centralnych Rząd Najwyższa Izba Kontroli Władza wykonawcza

Rada Polityki Pieniężnej jest organem Narodowego Banku Polskiego, ukształtowała się ona 17 lutego 1998 roku. Jest niezależna od rządu, prezydenta i Sejmu Rada Polityki Pieniężnej. Członkiem Rady można być tylko przez jedną kadencje w czasie jej trwania należy zawiesić działalność w partii politycznej oraz w związkach zawodowych (W. Dębski 2005, s. 68).

Powstanie Rady Polityki Pieniężnej

W wielu krajach istnieją instytucje, działające poza bankiem centralnym, które mają nadzór i kontrolę nad działalnością banku centralnego dotyczącą polityki pieniężnej. W Polsce podano propozycję aby utworzyć Komisję Bankową, która nadzorowałaby działalność NBP, jednak nie została ona przyjęta. Mimo tego, chciano ograniczyć jednoosobowe władztwo Prezesa NBP dotyczące polityki pieniężnej, dlatego też powstała Rada Polityki Pieniężnej. Jej utworzenie było odbierane jako polityczny i doktrynalny wyraz kompromisu dotyczący ustanowienia nadzoru nad działaniami banku centralnego. (E. Myślak 2013, s. 95-96)

Jeżeli w Polsce zostanie wprowadzone euro, kierowanie polityką pieniężną i określanie celów do jej realizacji będzie zadaniem Rady Prezesów Europejskiego Banku Centralnego. Dlatego też, w sytuacji wprowadzenia euro, RPP najprawdopodobniej zostanie zniesiona lub zastąpiona inną instytucją o charakterze doradczym. (M. Smaga, T. Włudyga 2012, s. 228)

Skład Rady Polityki Pieniężnej

W jej skład wchodzą: Przewodniczący Rady, które jest jednocześnie Prezesem NBP, 9 członków, którzy są wybierani w takiej samej liczbie przez Prezydenta RP, Senat i Sejm. Skład Rady Polityki Pieniężnej powoływany jest na 6 lat. (Bożyk S., Jamróz A. 2010, s. 264)

Zadania Rady Polityki Pieniężnej

Konstytucja RP wymienia następujące obowiązki RPP (Konstytucja RP, 1997):

• Coroczne ustalanie założeń polityki pieniężnej i przedkładanie ich do wiadomości Sejmowi RP równolegle z projektem ustawy budżetowej przedkładanej przez Radę Ministrów,
• Dostarczanie w terminie 5ciu miesięcy od zakończenia roku budżetowego sprawozdania z wykonania założeń polityki pieniężnej.

Ustawa o Narodowym Banku Polskim nakłada ponadto na RPP następujące obowiązki (Ustawa o NBP, 1997):

• Ustalanie wysokości stóp procentowych NBP (redystrybucyjnej, lombardowej, depozytowej, referencyjnej),
• Ustalanie zasad oraz stopy rezerwy obowiązkowej banków,
• Ustalanie zasad przeprowadzania operacji otwartego rynku,
• Określanie górnych granic wysokości zobowiązań, które są konsekwencją zaciąganych przez Narodowy Bank Polski pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych,
• Zatwierdzanie planu finansowego NBP oraz sprawozdania z działalności NBP,
• Przyjmowanie rocznego sprawozdania finansowego Narodowego Banku Polskiego.

Posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej

Tryb spotkań określa Regulamin Rady Polityki Pieniężnej, który został uchwalony 15 lutego 2011 roku przez radę uchwałą. Posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej zwołuje przewodniczący rady i odbywają się przynajmniej raz w miesiącu w dniu ustalonym przez radę. Spotkania rady mogą być także zwoływane z inicjatywy Przewodniczącego Rady lub poprzez pisemny wniosek napisany przez jej trzech członków. Członkowie Rady nie mogą należeć do żadnej partii politycznej ani związku zawodowego. Nie mogą także prowadzić żadnej żadnej działalności gospodarczej, oprócz pracy dydaktycznej bądź naukowej. Decyzje są podejmowane w głosowaniu. Do uchwalenia danej kwestii wymagana jest większość głosów, przy obecności co najmniej pięciu członków Rady, w tym Przewodniczącego Rady. W sytuacji, gdy głosy układają się po równo, głos decydujący ma Przewodniczący Rady Polityki Pieniężnej. (E. Myślak 2013, s. 97)

Bibliografia

• Boroda A. (2004). Gospodarka budżetowa Panstwa, Toruń, s. 40-42
• Bożyk S., Jamróz A. (2010). Konstytucja - ustrój polityczny - system organów państwowych, Temida 2, Białystok, s. 264
• Cwynar W., Patena W. (2007). Podręcznik do bankowości. Rynki, regulacje, usługi, Oficyna, Kraków, s. 145-146
• Dębski W. (2005). Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s 68-69
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483
• Myślak E. (2013). Narodowy Bank Polski w systemie ustrojowym Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 95-97)
• Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B. (2004). System finansowy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 292-302
• Smaga M., Włudyga T. (2012). Instytucje gospodarki rynkowej, Wolters Kluwer, Warszawa, s. 228
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Dz.U. 1997 Nr 149 poz. 938

Autor: Anna Śmieciuch, Agnieszka Bąk, Gabriela Krzysiek

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.