Wiek produkcyjny

Wiek produkcyjny (ang. working age) - wg metodologii GUS jest to wiek zdolności do pracy. Stanowi on środkową strukturę wiekową z trzech obowiązujących. Pojęcie to jest używane oraz badane przez naukowców w dziedzinach: demografii, statystyki, prawa, ekonomii w tym ekonomiki zatrudnienia. wg aktualnych przepisów prawa aktualnie obejmuje:

• mężczyzn pomiędzy 18. a 64. rokiem życia,

• kobiety pomiędzy 18. a 59*. rokiem życia.

• "W Polsce wydłużony został wiek emerytalny kobiet i mężczyzn do 67 lat. Z dniem 1.01.2013 r. wiek emerytalny wrośnie dla obu płci o jeden miesiąc, a następnie będzie rósł co rok o trzy miesiąc" (Ustawa z 2012roku).

TL;DR

Wiek produkcyjny to wiek zdolności do pracy. W Polsce obejmuje mężczyzn w wieku 18-64 lat i kobiety w wieku 18-59 lat. Wiek przedprodukcyjny to wiek do 18 lat, a wiek poprodukcyjny to wiek powyżej 59 lat dla kobiet i powyżej 64 lat dla mężczyzn. Wiek produkcyjny dzieli się na mobilny (18-44 lata) i niemobilny (powyżej 44 lat). Liczba osób w wieku nieprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku produkcyjnym jest ważnym wskaźnikiem ekonomicznym.

Grupy ludności z uwagi na wiek zdolności do pracy

Przed wiekiem produkcyjnym statystycy wyróżniają:

• wiek przedprodukcyjny (ang. pre-working age)

Przedział wiekowy obejmujący osoby, które nie ukończyły 18 roku życia. Jest to wiek, w którym ludzie najczęściej nie podejmują pracy zarobkowej lub nie prowadzą działalności gospodarczej z powodu braku samodzielności a później z powodu kształcenia się. Również osoby w tym wieku w naszym kraju nie mogą być zatrudnione co jest uprawomocnione na mocy przepisów kodeksu pracy ze względu właśnie na zbyt niski wiek tych osób. W Europie i na Świecie wiek ten nie jest jednolity. Dla uproszczenia jednak przyjmuje się 18 rok życia jako wartość umownego rozpoczęcia wieku produkcyjnego w większości państw rozwiniętych.

Natomiast po nim:

• wiek poprodukcyjny (post working age)

Przedział wiekowy obejmujący osoby kończące karierę zawodową obecnie w naszym kraju są to kobiety po 59 roku życia oraz mężczyźni po 64 roku życia. Według nazewnictwa GUS oraz kodeksu pracy. Szerzej rozumiejąc to pojęcie są to osoby które nie prowadzą już działalności zarobkowej w żadnej formie, ponieważ ich wiek im już na to nie pozwala. Ciężko jest definitywnie wyznaczyć granicę wieku przejścia na wiek poprodukcyjny. Należy zaznaczyć że w wielu krajach liczba ta jest różna oraz często się zmienia na skutek nowelizacji ustaw jak i na skutek postępów w medycynie. Jednak uśredniając w Unii Europejskiej wiek ten zaczyna się ok po 64 roku życia.

Podział wieku produkcyjnego

Wiek produkcyjny dzielimy na

• wiek mobilny (mobile age) - 18-44 lata mężczyźni i kobiety

Przedział wiekowy osób zawierających się w wieku produkcyjnym oraz obejmujący osoby, które łatwo mogą znaleźć nowe miejsce pracy, wciąż się dokształcają oraz są otwarte na nowe możliwości, podróże służbowe czy mobilne miejsca pracy lub ewentualnego całkowitego przekwalifikowania się. Wiek mobilny zazwyczaj najczęściej określa się jako przedział między 18 a 44 rokiem życia niezależnie od płci. Oczywiście są to wartości umownie zaokrąglone.

• wiek niemobilny (immobile age) - powyżej 44 roku życia do końca wieku produkcyjnego, u kobiet i mężczyzn

Przedział wiekowy zawierający się w wieku produkcyjnym oraz obejmujący ludzi, którzy są wyspecjalizowani w danej dziedzinie, więc nie są już chętni do zmiany charakteru lub miejsca pracy, dokształcania, zrobienia nowych kursów a w szczególności całkowitego przekwalifikowania się w celu zmiany stanowiska pracu. Osoby te w tym wieku cenią sobie również poczucie bezpieczeństwa jakie daje stała praca. Są cenione na rynku pracy lecz

Przykłady praktyczne

Jednym z wskaźników stosowanych w opracowaniach statystycznych jest liczba osób w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. Jego wartości mogą posłużyć do wstępnej analizy "obciążenia ekonomicznego" grupy w wieku produkcyjnym grupami w wieku nieprodukcyjnym. Można mówić zarówno o relacji grupy w wieku przedprodukcyjnym do grupy w wieku produkcyjnym, jak i zestawieniu grupy w wieku poprodukcyjnym do grupy w wieku produkcyjnym. Wielkość wskaźnika obciążenia ekonomicznego jest powiązana ze strukturą wieku i płci ludności, strukturą zawodową a także miejscem zamieszkania. W praktyce będą to kwestie związane np. z pokryciem składkami emerytalnymi osób w wieku produkcyjnym świadczeń emerytalnych osób w wieku poprodukcyjnym (bieżące i prognozowane), prognozami podaży siły roboczej na rynku pracy w przyszłości (jest to punkt wyjścia do sporządzenia prognozy zatrudnienia), prognozami popytu na usługi w zakresie opieki zdrowia (z uwagi na duży udział osób w wieku poprodukcyjnym w strukturze ogółu pacjentów) itd.

Wiek produkcyjny — artykuły polecane

Aktywność zawodowa — Emigracja — Bezrobotny — Kraje rozwijające się — Bezrobocie strukturalne — Strajk — Ubóstwo — Migracja — Chałupnictwo

Bibliografia

• Cieślak M. (1992), Demografia. Metody analizy i prognozowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• GUS (2007), Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2007, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa
• GUS (2007), Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2007, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa
• GUS (2013)Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2012 roku, Materiał na konferencję prasową
• Holzer J. (2003), Demografia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Jelonek A., Soja M. (2013), Podstawy Geografii Ludności, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków
• Jędrzejczyk D. (2001), Podstawy geografii ludności, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa
• Kop J., Kucharska M., Szkurłat E. (2003), Geografia społeczno-ekonomiczna, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa
• Okólski M, Kaczmarczyk P. (2013), Przyszłość demograficzna Polski , Opinie i Rekomendacje OBMF 1: 1-3

Autor: Iwona Wasilczyk, Marta Rajzer