Minimum egzystencji

Minimum egzystencji
Polecane artykuły
Wartości określające jakość życia Stratyfikacja Dobrobyt Ubóstwo Dochód Dobro luksusowe Preferencje konsumenta Diagnoza społeczna Wymaganie, potrzeba, oczekiwanie

Minimum egzystencji lub czasami minimum biologiczne, jest to pojęcie i zarazem miara obliczana przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych od 1996 roku. Jego poziom wyznacza i pokazuje granicę skrajnego ubóstwa (mowa tu o ubóstwie bezwzględnym opierającym się na minimum życia a nie o ubóstwie względnym opierającym się na standardzie życia danego społeczeństwa). Jest to minimum jakie jest potrzebne człowiekowi do tego aby przeżyć czyli zaspokoić potrzeby, których zaspokojenia nie można odkładać (D. Jegorow 2013).

Minimum egzystencji zakłada tylko potrzeby podstawowe, których niezaspokojenie równe jest biologicznej degradacji czyli zagrożeniu życia i zdrowia, oznacza również minimalny poziom, który jest potrzebny aby człowiek był w stanie być wykazywać aktywność związaną z pracą (P. Kurowski, 2004).

Sposób wyznaczania i obrazowania

Wzorzec minimum egzystencji wyznacza się obrazowo za pomocą koszyka, który określa ilościowo i wartościowo stopień spełniania poszczególnych grup potrzeb. Pod względem ilościowym mówimy o:

• wyznaczonych przez ekspertów zaleconych normach jakie powinny być spełnione do przeżycia,

a pod względem wartościowym rozumiemy:

• koszt produktów i usług które są wymagane do spełnienia wyznaczonej normy przez stronę ilościową.

Do składu minimum egzystencjalnego można zaliczyć na przykład artykuły żywnościowe oraz potrzeby związane z miejscem do mieszkania (D. Jegorow 2013).

Istota minimum egzystencji

W wskaźniku chodzi o to aby pokazać ile i co jest przeciętnemu człowiekowi potrzebne do przeżycia oraz jaki jest koszt zaspokojenia tych potrzeb. Celem wyznaczenia minimum egzystencji jest potrzeba posiadania wielkości wyjściowej przy ocenie ubóstwa społeczeństwa.

Osoby żyjące w skrajnym ubóstwie, czyli żyjące na poziomie minimum egzystencji są przeważenie z różnych względów jednostkami społecznie i ekonomicznie wykluczonymi co oznacza, że w większości wypadków nie mają, w jaki sposób zdobyć finansowych możliwości na to aby wyjść ponad granicę wyznaczaną przez minimum. Ściśle z tym zjawiskiem związany jest problem bezrobocia, poziom na jakim utrzymywane są ceny podstawowych produktów, wysokość płacy minimalnej, struktura zawodów niskopłatnych oraz system społeczny (A. Grzędzińska, 2010).

W koszyku minimum egzystencji wyznaczone są grupy potrzeb obejmujące wyżej wspomniany problem wyżywienia i mieszkania oraz:

1. problem leków,
2. higieny osobistej
3. naprawy odzieży
4. edukacji dzieci w zakresie podstawowym.

Jest to wskaźnik, który przez wielu jest określany jako minimum jakie powinno być zapewnione dla każdego ponieważ wynika z praw człowieka.

Minimum egzystencji a minimum socjalne

Nie powinno mylić się pojęcia minimum socjalnego z pojęciem minimum egzystencjalnego. Oba pojęcia dotyczą wyznaczania określonego standardu potrzeb konsumpcyjnych oraz bytowych jednak nie są one równe sobie.

Oba posiadają tą samą naturę i bazują na tym samym ale mają odmienne założenia badawcze.

Minimum egzystencji mówi o tym gdzie jest linia wydatków, która pokazuje minimum tego co jest potrzebne do przeżycia zaś minimum socjalne wyznacza poziom wydatków, które są dolną granicą godziwego poziomu życia (P. Kurowski, 2004). Oba wskaźniki mówią również co jest rozumiane jako produkty i usługi niezbędne do spełnienia wymogów minimum egzystencji czy też minimum socjalnego. Minimum egzystencjalne nie zajmuje się nawet w najmniejszym stopniu potrzebami związanymi z kulturą, transportem, wygodą, wolnym czasem czy więzami społecznymi a są to ważne element minimum socjalnego.

Bibliografia

• Główny Urząd Statystyczny, (2014) Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2013 r, Wyniki badań statystycznych, Warszawa
• Golinowski S. (2010), Polityka wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego w Polsce w minionym dwudziestoleciu, Polityka Społeczna, nr 9/2010
• Grzędzińska A. (red.) (2010), Ubóstwo i wykluczenie. Wymiar ekonomiczny, społeczny i polityczny, Bramasole, Warszawa
• Jegorow D. (red.), (2013), Człowiek - Gospodarka, Praca - Rozwój. Perspektywa lokalna i globalna, Civis & Sun Solution, Chełm, s. 80-90
• Kowalski A. (2011), Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju sektora rolno-żywnościowego, Polish Journal of Agronomy, nr 7, 29–42
• Kubiak H.E. (red.), (2012), Polska bieda w świetle Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym, Wydawnictwo Krakowskiej Akademii Nauk, Kraków
• Kurowski P. (2002), Koszyki minimum socjalnego i minimum egzystencji – dotychczasowe podejście, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa
• Tarkowska E. (2010), Ubóstwo dzieci w Polsce, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa
• Życzyńska-Ciołek D. (2015), Ubóstwo: subiektywne postrzeganie sytuacji materialnej i wskaźniki obiektywne - zmiany w czasie: wybrane wyniki Polskiego Badania Panelowego POLPAN 1988-2013, Zespół Porównawczych Analiz Nierówności Społecznych, Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

Autor: Małgorzata Olszowska