Dni ustawowo wolne od pracy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie MetaData Description)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
Linia 13: Linia 13:
</ul>
</ul>
}}
}}
'''Dni ustawowo wolne od pracy''' – są to niedziele oraz święta, które w ustawie z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy zostały ustanowione jako wolne<ref name="p1">''[[Ustawa]] o dniach wolnych od pracy'' (2015)</ref>. W ustawie zostały ujęte oprócz świąt państwowych również  święta religijne oraz niedziele, które dodatkowo zostały zapewnione na mocy konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 25 kwietnia 1998 r<ref name="p2">''Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską'' (1998), Art. 9.</ref>.  
'''Dni ustawowo wolne od pracy''' – są to niedziele oraz święta, które w ustawie z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy zostały ustanowione jako wolne<ref name="p1">''[[Ustawa]] o dniach wolnych od pracy'' (2015)</ref>. W ustawie zostały ujęte oprócz świąt państwowych również  święta religijne oraz niedziele, które dodatkowo zostały zapewnione na mocy konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 25 kwietnia 1998 r<ref name="p2">''Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską'' (1998), Art. 9.</ref>.


Święta wymienione w ustawie jako [[dni wolne]] od pracy to<ref name="p1"/>:
Święta wymienione w ustawie jako [[dni wolne]] od pracy to<ref name="p1"/>:
* „1 stycznia – Nowy Rok,
* „1 stycznia – Nowy Rok,
* 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
* 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
* pierwszy dzień Wielkiej Nocy,  
* pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
* drugi dzień Wielkiej Nocy,
* drugi dzień Wielkiej Nocy,
* 1 maja – Święto Państwowe,  
* 1 maja – Święto Państwowe,
* 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,  
* 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
* pierwszy dzień Zielonych Świątek,  
* pierwszy dzień Zielonych Świątek,
* dzień Bożego Ciała,
* dzień Bożego Ciała,
* 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
* 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
* 1 listopada – Wszystkich Świętych,
* 1 listopada – Wszystkich Świętych,
* 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,  
* 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
* 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
* 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
* 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.”
* 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.”
Linia 36: Linia 36:
==Przepisy kodeksu pracy dotyczące dni ustawowo wolnych od pracy ==
==Przepisy kodeksu pracy dotyczące dni ustawowo wolnych od pracy ==
[[Kodeks]] pracy w artykule 151<sup>10</sup> dokładnie określa '''przypadki, kiedy [[praca]] w niedzielę oraz święta wolne od pracy jest dopuszczalna'''. Są to<ref name="p3">''[[Kodeks pracy]]'' (1974), Art.151<sup>10</sup>.</ref>:
[[Kodeks]] pracy w artykule 151<sup>10</sup> dokładnie określa '''przypadki, kiedy [[praca]] w niedzielę oraz święta wolne od pracy jest dopuszczalna'''. Są to<ref name="p3">''[[Kodeks pracy]]'' (1974), Art.151<sup>10</sup>.</ref>:
* praca w straży pożarnej i służbach ratowniczych oraz prowadzenie akcji ratowniczej w sytuacjach gdy konieczna jest ochrona zdrowia ludzkiego, mienia, środowiska lub usunięcie awarii;  
* praca w straży pożarnej i służbach ratowniczych oraz prowadzenie akcji ratowniczej w sytuacjach gdy konieczna jest ochrona zdrowia ludzkiego, mienia, środowiska lub usunięcie awarii;
* praca w ruchu ciągłym, czyli w przypadku gdy [[produkcja]] nie może zostać zatrzymana ze względu na stosowaną technologię<ref name="p4">''Kodeks pracy'' (1974), Art.138 par. 1.</ref>;
* praca w ruchu ciągłym, czyli w przypadku gdy [[produkcja]] nie może zostać zatrzymana ze względu na stosowaną technologię<ref name="p4">''Kodeks pracy'' (1974), Art.138 par. 1.</ref>;
* praca w systemie zmianowym;  
* praca w systemie zmianowym;
* konieczność wykonania niezbędnych remontów;  
* konieczność wykonania niezbędnych remontów;
* praca w usługach transportowych i komunikacyjnych;  
* praca w usługach transportowych i komunikacyjnych;
* praca polegająca na pilnowaniu mienia lub ochronie osób;  
* praca polegająca na pilnowaniu mienia lub ochronie osób;
* praca w obiektach rolnych i hodowlanych;  
* praca w obiektach rolnych i hodowlanych;
* praca konieczna do realizacji codziennych potrzeb społeczeństwa, np. w usługach hotelarskich, gastronomicznych, turystycznych, oświatowych oraz w zakładach opieki zdrowotnej.
* praca konieczna do realizacji codziennych potrzeb społeczeństwa, np. w usługach hotelarskich, gastronomicznych, turystycznych, oświatowych oraz w zakładach opieki zdrowotnej.
* praca w miejscach pracy czynnych jedynie „w piątki, soboty, niedziele oraz święta”;  
* praca w miejscach pracy czynnych jedynie „w piątki, soboty, niedziele oraz święta”;
* praca wykonywana na rzecz podmiotów znajdujących się poza Polską przy pomocy środków komunikacji elektronicznej  lub urządzeń telekomunikacyjnych pod warunkiem ze w danym państwie zagranicznym dla którego są świadczone [[usługi]] są to dni pracy.
* praca wykonywana na rzecz podmiotów znajdujących się poza Polską przy pomocy środków komunikacji elektronicznej  lub urządzeń telekomunikacyjnych pod warunkiem ze w danym państwie zagranicznym dla którego są świadczone [[usługi]] są to dni pracy.


Linia 56: Linia 56:


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150000090/O/D20150090.pdf ''Ustawa o dniach wolnych od pracy''], (2015), Dz. U. 2015 poz. 90.
<noautolinks>
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19980510318/O/D19980318.pdf ''Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską''], (1998), Dz. U. 1998 nr 51 poz. 318.
* ''Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską'', (1998), Dz. U. 1998 nr 51 poz. 318
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf ''Kodeks pracy''], (1974), Dz. U. 1974 nr 24 poz. 141.
* ''Ustawa o dniach wolnych od pracy'', (2015), Dz. U. 2015 poz. 90
* ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19740240141 Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141]
</noautolinks>
{{a|Paulina Małocha}}
{{a|Paulina Małocha}}
{{law}}
{{law}}

Wersja z 15:09, 26 paź 2023

Dni ustawowo wolne od pracy
Polecane artykuły

Dni ustawowo wolne od pracy – są to niedziele oraz święta, które w ustawie z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy zostały ustanowione jako wolne[1]. W ustawie zostały ujęte oprócz świąt państwowych również święta religijne oraz niedziele, które dodatkowo zostały zapewnione na mocy konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 25 kwietnia 1998 r[2].

Święta wymienione w ustawie jako dni wolne od pracy to[1]:

  • „1 stycznia – Nowy Rok,
  • 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
  • pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
  • drugi dzień Wielkiej Nocy,
  • 1 maja – Święto Państwowe,
  • 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
  • pierwszy dzień Zielonych Świątek,
  • dzień Bożego Ciała,
  • 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
  • 1 listopada – Wszystkich Świętych,
  • 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
  • 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
  • 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.”

TL;DR

Artykuł omawia dni ustawowo wolne od pracy w Polsce, które obejmują niedziele, święta państwowe i religijne. Kodeks pracy określa przypadki, w których pracowanie w te dni jest dopuszczalne. Pracodawca musi zapewnić pracownikom, którzy pracują w niedzielę lub święto, inny dzień wolny lub wypłacić dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia. Pracownikom przysługuje co czwarta niedziela wolna, z wyjątkiem tych, którzy pracują tylko w weekendy i święta.

Przepisy kodeksu pracy dotyczące dni ustawowo wolnych od pracy

Kodeks pracy w artykule 15110 dokładnie określa przypadki, kiedy praca w niedzielę oraz święta wolne od pracy jest dopuszczalna. Są to[3]:

  • praca w straży pożarnej i służbach ratowniczych oraz prowadzenie akcji ratowniczej w sytuacjach gdy konieczna jest ochrona zdrowia ludzkiego, mienia, środowiska lub usunięcie awarii;
  • praca w ruchu ciągłym, czyli w przypadku gdy produkcja nie może zostać zatrzymana ze względu na stosowaną technologię[4];
  • praca w systemie zmianowym;
  • konieczność wykonania niezbędnych remontów;
  • praca w usługach transportowych i komunikacyjnych;
  • praca polegająca na pilnowaniu mienia lub ochronie osób;
  • praca w obiektach rolnych i hodowlanych;
  • praca konieczna do realizacji codziennych potrzeb społeczeństwa, np. w usługach hotelarskich, gastronomicznych, turystycznych, oświatowych oraz w zakładach opieki zdrowotnej.
  • praca w miejscach pracy czynnych jedynie „w piątki, soboty, niedziele oraz święta”;
  • praca wykonywana na rzecz podmiotów znajdujących się poza Polską przy pomocy środków komunikacji elektronicznej lub urządzeń telekomunikacyjnych pod warunkiem ze w danym państwie zagranicznym dla którego są świadczone usługi są to dni pracy.

Pracodawca według artykułu 15111 kodeksu pracy osobom świadczących pracę w wyżej wymienionych przypadkach w niedzielę oraz święta wolne od pracy musi udzielić wolnego dnia w innym terminie[5]. W przypadku:

  • gdy pracownik pracował w niedzielę to wolny dzień należy mu się w najbliższych 6 dniach kalendarzowych przed lub po przepracowanej niedzieli[6]. Natomiast jeżeli pracownik nie jest w stanie odbyć dnia wolnego w wyżej wskazanym terminie to wtedy uzyskuje prawo do wykorzystania dnia wolnego do końca trwania okresu rozliczeniowego. W przypadku gdy takie rozwiązanie jest również niemożliwe do zastosowania to pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia wraz z pensją pracownikowi dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za przepracowaną niedzielę[7][8].
  • gdy pracownik pracował w święto ustawowo wolne od pracy to ma prawo do odbycia dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego[6]. Jednak jeżeli wykorzystanie w tym terminie dnia wolnego jest niemożliwe to pracownik otrzymuje wraz z pensją dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za przepracowany dzień[9][8].

Dodatkowo artykuł 15112 Kodeksu pracy stanowi że pracownik świadczący pracę w niedzielę nie może pracować w każdą niedzielę, pracodawca jest zobowiązany do przestrzegania prawa, że pracownikowi przysługuje przynajmniej co czwarta niedziela wolna. Nie dotyczy to pracownika, którego dni pracujące przypadają jedynie „w piątki, soboty, niedziele oraz święta” [4][10].

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Ustawa o dniach wolnych od pracy (2015)
  2. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską (1998), Art. 9.
  3. Kodeks pracy (1974), Art.15110.
  4. 4,0 4,1 Kodeks pracy (1974), Art.138 par. 1.
  5. Kodeks pracy (1974), Art.15111. par.1.
  6. 6,0 6,1 Kodeks pracy (1974), Art.15111. par.1. pkt.1.
  7. Kodeks pracy (1974), Art.15111. par.2.
  8. 8,0 8,1 Kodeks pracy (1974), Art.1511. par.1. pkt.1.
  9. Kodeks pracy (1974), Art.15111. par.3.
  10. Kodeks pracy (1974), Art.15112.

Bibliografia

  • Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, (1998), Dz. U. 1998 nr 51 poz. 318
  • Ustawa o dniach wolnych od pracy, (2015), Dz. U. 2015 poz. 90
  • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Autor: Paulina Małocha

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.