Analityczne myślenie

Analityczne myślenie
Polecane artykuły
Procesy poznawcze Heurystyka Metoda badawcza Epistemologia Synektyka Gordona Introspekcja Rodzaje wiedzy Technika skojarzeń Test inteligencji

Analityczne myślenie - myślenie analityczne jest zbiorem określonych umiejętności i warunków, które konieczne są do wykonywania pracy analityka biznesowego. Składają się na nie między innymi kreatywne myślenie, uczenie się, trafne podejmowanie decyzji, myślenie wizualne, koncepcyjne i systemowe (IIBA 2015).

Analityk biznesowy - jest to osoba odpowiedzialna za prawidłowe określenie znaczących procesów biznesowych, uzgodnienie metryk, wyodrębnienie i analizę KPI (kluczowych wskaźników wydajności), pozwalającą kontrolować wymienione procesy. Analityk biznesowy ustala więc wymagania analityczne dotyczące danych (M. Mach-Król 2015, s. 45).

TL;DR

Artykuł omawia analityczne myślenie i rolę analityka biznesowego w określaniu procesów biznesowych i analizie danych. Przedstawione są trzy typy myślenia: krytyczno-analityczne, twórczo-syntetyczne i praktyczno-kontekstualne. Artykuł również omawia teorię rozmytego śladu, która opisuje funkcjonowanie dwóch śladów pamięciowych: śladu formy i śladu treści.

Myślenie krytyczno-analityczne

Myślenie krytyczno-analityczne jest jednym z trzech typów myślenia, które składają się na inteligencje człowieka. Pozostałe dwa to myślenie twórczo-syntetyczne i myślenie praktyczno-kontekstualne (J. Uszyńska-Jarmoc 2005, s. 100):

1. Myślenie krytyczno-analityczne - polega na odwoływaniu się do faktów, które zostały przez nas zapamiętane, jest pomocne w rozwiązywaniu szkolnych zadań, głównie matematycznych, ale także przy pisaniu np. esejów, pozwala dość szczegółowo odzwierciedlić rzeczywistość na tworzonych rysunkach. Zadania, które polegają na szukaniu różnic i podobieństw, ocenianiu, wygłaszaniu krytyki, poszukiwaniu i wyjaśnianiu różnych zjawisk oraz dokonywaniu analizy, nie sprawiają problemów uczniom, który posługują się tym właśnie myśleniem. Według Janiny Uszyńskiej Jarmoc "yślenie to kojarzy się z badaniem, analizą, porównywaniem, osądem, opiniowaniem i oceną".
2. Myślenie twórczo-syntetyczne - ten typ myślenia jest bardzo pomocny w zadaniach wymagających od uczniów użycia wyobraźni, odkrywania nowych rzeczy, łączenia nie spokrewnionych ze sobą pojęć oraz faktów w sposób niekonwencjonalny. Ponadto projektowania, przypuszczania hipotez i formułowania domysłów na podstawie wyników ich weryfikacji, również tworzenia oryginalnych, postępowych rzeczy.
3. Myślenie praktyczno-kontekstualne - myślenie to będzie niezbędne w użyciu przy zadaniach wymagających wykorzystania wcześniej zdobytej wiedzy oraz umiejętności, w sytuacjach praktycznych. Jest ono najbardziej pożądane przy próbie rozwiązania realnych problemów życiowych, bliskich i ważnych dla dziecka. Takie problemy postrzegane są jako ciężkie, problemowe, ich rozwiązanie jest konieczne do dalszego funkcjonowania w społeczeństwie i swobodnego radzenia sobie w normalnym, codziennym życiu.

Myślenie analityczne a teoria rozmytego śladu

Teoria rozmytego śladu (ang. Fuzzy-Trace-Theory), która jest teorią poznawczą, wynika z założeń dotyczących funkcjonowania dwóch śladów pamięciowych: śladu formy i śladu treści, dla wszystkich zapamiętywanych informacji. Przed tą teorią uważano, że istnieje pojedynczy ślad pamięciowy, który zawiera w sobie ogół informacji. W omawianej teorii ślad formy i ślad treści są od siebie niezależne, oznacza to, że aby pamiętać treść danej informacji nie potrzebujemy pamięci formy bodźca, natomiast do pamięci formy, nie potrzebujemy zapamiętania treści tego bodźca (M. Obidziński 2017, s.82).

• Ślad formy - jest zapisem informacji "płytkich" o konkretnym bodźcu, głównie informacją o jego właściwościach fizycznych, czyli o kolorze, brzmieniu, kształcie. Odnosząc się do słowa stół, informacja, która zostanie zapisana w śladzie formy, to " składa się z 4 liter ; s, t, ó, ł". Informacje przenoszone przez ten ślad są szczegółowe i określone precyzyjnie. Ślad formy wiąże się więc z rozumowaniem analitycznym, praktycznie zawsze prowadzi osobę do prawidłowego określenia wyników i udzielenia dobrych odpowiedzi. Rozwojowy punkt widzenia pokazuje, że dzieci polegają głównie na śladzie formy, natomiast wraz z upływem czasu i zdobyciem cennej wiedzy następuje zmiana, prowadząca do polegania głównie na śladzie treści (M. Obidziński 2017, s. 82).
• Ślad treści - ten ślad jest zapisem informacji "głębokich" jakie możemy pozyskać z danego bodźca. Informacje, które zostają nam dostarczone, to przykładowo konkretne słowo, bądź znaczenie danego symbolu. Wykorzystujemy go w rozumowaniu, które ma charakter intuicyjny (M. Obidziński 2016, s.7). Ten ślad jest zazwyczaj mniej dokładny niż ślad formy, co wiążę się z pomyłkami i fałszywymi wspomnieniami. Jednak w kontekście rozumowania jest on śladem bardziej ekonomicznym (jest podporą dla rozumowania intuicyjnego) oraz niezbędny do komunikacji (M. Obidziński 2017, s.83).

Bibliografia

• International Institute of Business Analyst IIBA (2015) "A Guide to the Business Analysis Body of Knowledge" ® (BABOK® Guide), Version 3.0
• J. Uszyńska-Jarmoc (2005) "Myślenie twórczo-syntetyczne, krytyczno-analityczne i praktyczno-kontekstualne a sukcesy w szkole dzieci ośmioletnich" Psychologia Rozwojowa 10.1
• M. Obidziński (2016) "Teoria rozmytego śladu. Prezentacja modelu i możliwych jego zastosowań w odniesieniu do problematyki wychowania" Kwartalnik naukowy, 25
• M. Obidziński (2017) "Nadużywanie alkoholu i inne zachowania ryzykowne młodzieży w ujęciu teorii rozmytego śladu" Kwartalnik naukowy, 31
• Mach-Król M. (2015), Analiza i strategia big data w organizacjach, Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management, nr 74

Autor: Karolina Kaczmarczyk