Tożsamość narodowa
| Tożsamość narodowa |
|---|
| Polecane artykuły |
Tożsamość narodowa rozpatrywana głównie z zakresu grup społecznych, budowana jest na podstawie doświadczeń społecznych, których podwaliną jest zintegrowanie w spójny system [1]. Tożsamość narodowa jest to swoistego rodzaju poczucie wyodrębnienia wobec innych narodów[2], jest też czasem opisywana jako separująca - gdyż oddziela od pozostałych narodów, tworząc wewnątrz danej grupy narodowej więzi [3]. Jako definicja naukowa ma wieloraki charakter, jest wymiennie stosowana z takimi hasłami jak:
- tożsamość kulturowa
- tożsamość cywilno-kulturowa
- tożsamość społeczno-kulturowa[4]
Wpływ na tożsamość narodową
Wynika więc z tego, że kluczową rolę w kształtowaniu tożsamości narodowej odgrywa kultura, która wiąże się bezpośrednio z ludźmi promującymi ją. Do tego grona wliczają się m.in. pisarze, artyści, uczeni i wszelkiego rodzaju elity, które pełnią swoje funkcje na uniwersytetach, w stowarzyszeniach kulturowych, placówkach badawczych[5]. Tak więc elity kulturalne kreują idee tożsamości narodowej poprzez przedstawianie określonych symboli, tradycji czy wzorów zachowań.
Na kształtowanie tożsamości narodowej olbrzymi wpływ ma rys historyczny, który w emocjonalny sposób budzi w członkach danej zbiorowości świadomość wspólnej przeszłości. Wszelkiego rodzaju symbole, idee kultury narodowej działają pobudzająco na scalenie więzi narodowych[6]. Do elementów, na które składa się tożsamość narodowa i które konstytuują naród, można również zaliczyć:
- literaturę
- muzykę
- sztukę
- folklor
- język ojczysty
- religię
- barwy narodowe[7]
Wszystkie te elementy są ściśle związane ze zbiorowością narodową, tak jak folklor jest charakterystyczny dla danego regionu, tak język ojczysty ma oryginalne nawyki gramatyczne i słownictwo[8].
Tożsamość narodowa wiąże się bezpośrednio m.in. z takimi pojęciami jak:
- dziedzictwo narodowe
- ojczyzna
- patriotyzm
- świadomość narodowa
- świadomość pochodzenia
- więzy krwi[9]
Patriotyzm i szowinizm
Patriotyzm jest pozytywnym przejawem tożsamości, jego przeciwieństwo stanowi szowinizm[10]. Patriotyzm rozumiany jest w dwojaki sposób: jako patriotyzm emocjonalny, który polega na utożsamianiu się z kulturą, przodkami, historią, czy ziemią ojczystą oraz patriotyzm prawno-ustrojowy[11]. Szowinizm jest definiowany jako połączenie miłości do własnego narodu i jednocześnie pogardą a nawet niejednokrotnie nienawiścią w stosunku do innych narodów. Szowinizm może się objawiać nie tylko w stosunku do innej narodowości, ale także do odmiennej grupy społecznej, rasy, płci[12][13].
Należy również podkreślić, że w sytuacji kiedy danej grupie narodowej dzieje się krzywda, poczucie tożsamości narodowej przybiera na sile. Takie sytuacje kryzysowe powodują coraz to większe zacieśnianie więzi poprzez planowanie wspólnych działań na rzecz dobra danej grupy i poczucie solidarności z tą społecznością[14].
Bibliografia
- Dajnowicz M. (2017) O rasizmie światopoglądzie Romana Dmowskiego Niepodległość i Pamięć 24/1 (57),
- Gruchoła M. (2010) Kultura w ujęciu socjologicznym, Roczniki Kulturoznawcze T.1
- Kabzińska I. (1996) O słowach, emocjach i "Polskiej krzywdzie" Kłoskowska A. (1996), Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Kornacka-Skwara E. (2011) Tożsamość narodowa w świetle przemian kulturowych Prace Naukowe Akademii im Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa
- Kossecki J. (2015) Naukowe podstawy nacjonalizmu HarFOR, Warszawa
- Łastawski K. (2007) Historyczne i współczesne wartości polskiej tożsamości narodowej, Słupskie Studia Historyczne nr 13
- Mamzer H. (2002) "Tożsamość w podrózy. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki” Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Warszawa
- Mazur U. (red) (2014) Patriotyzm to My Babiogórskie Centrum Kultury, Zawoja
- Muszyński M. (2009) "Świadomość unormowana. Tożsamość narodowa i tożsamość europejska jako przedmiot prawa UE” Zeszyty prawnicze UKSW
- Narvoiš O. (2011) Tożsamość narodowa a cechy osobowości młodych Polaków mieszkających na Litwie, Wydawnictwo KUL, Lublin
- Tambor J. (2018) "Kulturowe wyznaczniki tożsamości. Tożsamość mieszkańców województwa śląskiego” Uniwersytet Śląski
Przypisy
- ↑ Mamzer H. (2002) "Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki” Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, str. 50
- ↑ Narvoiš O. (2011) Tożsamość narodowa a cechy osobowości młodych Polaków mieszkających na Litwie, Str. 86
- ↑ Tambor J. (2018) "Kulturowe wyznaczniki tożsamości. Tożsamość mieszkańców województwa śląskiego” Uniwersytet Śląski Str15
- ↑ Łastawski K. (2007) Historyczne i współczesne wartości polskiej tożsamości narodowej, str 279
- ↑ Gruchoła M. (2010) Kultura w ujęciu socjologicznym, Roczniki Kulturoznawcze t.1, Str 101
- ↑ Kłoskowska A. (1996)" Kultury narodowe u korzeni" Wydawnictwo Naukowe PWN str. 85-92
- ↑ Muszyński M (2009) "Świadomość unormowana. Tożsamość narodowa i tożsamość europejska jako przedmiot prawa UE” Zeszyty prawnicze UKSW s. 32
- ↑ Muszyński M. (2009) "Świadomość unormowana. Tożsamość narodowa i tożsamość europejska jako przedmiot prawa UE” Zeszyty prawnicze UKSW s. 32
- ↑ Łastawski K. (2007) Historyczne i współczesne wartości polskiej tożsamości narodowej, Słupskie Studia Historyczne nr 13 str. 281
- ↑ Kornacka-Skwara E. (2011) Tożsamość narodowa w świetle przemian kulturowych Prace Naukowe Akademii im Jana Długosza w Częstochowie, str 1
- ↑ Mazur U. (red) (2014) Patriotyzm to My Babiogórskie Centrum Kultury, Str 9
- ↑ Kossecki J.(2015) Naukowe podstawy nacjonalizmu HarFOR, Str. 5
- ↑ Dajnowicz M. (2017) O rasizmie światopoglądzie Romana Dmowskiego Niepodległość i Pamięć 24/1 (57), Str. 289
- ↑ Kabzińska I (1996) O słowach, emocjach i "Polskiej krzywdzie” Etnografia Polska Str 96
Autor: Krzysztof Jamski
