Przemęczenie

Przemęczenie
Polecane artykuły
Syndrom wypalenia zawodowego Dyskomfort Przyczyny stresu Zdolność do pracy Pracoholizm Ryzyko kadrowe Śmierć z przepracowania Czynniki niebezpieczne Niska samoocena

Przemęczenie jest to stan, w którym zmniejszona jest sprawność całego organizmu, spowodowany kumulującymi się i nakładającymi się na siebie stanami zmęczenia umiarkowanego lub ostrego, po których występuje długotrwały brak odpoczynku lub odpoczynek jest za krótki, bądź też słabej jakości.

Przemęczenie- przyczyny

Z definicji wynika, że główną przyczyną przemęczenia jest brak dostosowanego do wysiłku odpoczynku, a co za tym idzie coraz bardziej przedłużający się czas zmęczenia. Zmęczenie to stan, który może być wywołany przez wiele przyczyn. Są to między innymi:

• nieergonomiczne, uciążliwe warunki pracy i stanowiska pracy,
• stres (szczególnie długotrwały),
• bardzo intensywny, forsowny wysiłek fizyczny lub umysłowy (prowadzi do tzw. zmęczenia ostrego),
• wysiłek fizyczny lub psychiczny o umiarkowanym natężeniu, ale długotrwały,
• zła organizacja pracy,
• praca w warunkach przeciążenia informacjami,
• monotonna, nużąca praca,
• nadmierne obciążenie obowiązkami (zarówno zawodowymi, jak i prywatnymi),
• za wysokie lub za niskie oczekiwania środowiska, w którym jednostka funkcjonuje,
• brak odpowiedniej ilości snu,
• choroba (zarówno fizyczna, jak i psychiczna, np. depresja).

Przemęczenie- objawy

Najczęściej występującymi objawami przemęczenia są:

• obniżenie lub utrata zdolności do pracy (obiektywne lub subiektywne),
• zmniejszenie wrażliwości i szybkości reagowania na bodźce,
• zaburzenia koncentracji,
• pogorszenie koordynacji ruchowej,
• osłabienie czynności psychicznych (zdolności zapamiętywania, postrzegania, sprawnego myślenia),
• złe samopoczucie, słaby wygląd, przygnębienie,
• zaburzenia snu,
• obniżenie odporności, ogólne osłabienie,
• rozdrażnienie emocjonalne,
• apatia.

Przemęczenie- skutki

Skutki przemęczenia mogą być naprawdę bardzo poważne, dlatego nigdy nie należy lekceważyć objawów tego stanu. Mogą występować następujące konsekwencje przemęczenia:

• spadek wydajności pracy lub całkowity brak możliwości jej wykonywania,
• brak cierpliwości, wybuchy złości, frustracja,
• osłabienie organizmu, częste dolegliwości i choroby,
• zwiększenie ilości błędów popełnianych w wykonywanej pracy,
• większa ilość wypadków przy pracy,
• spadek motywacji, brak chęci do działania, poczucie bezsilności.

Przemęczenie- jak sobie poradzić?

Przemęczeniu, jak wielu innym rzeczom, dużo lepiej i łatwiej zapobiegać, niż leczyć. Należy pamiętać, że po wysiłku niezbędne jest znalezienie chwili na odpoczynek (może on przybrać formę zarówno bierną (sen, relaks), jak i czynną (aktywność, ale inna niż wykonywana praca, może to być spacer na świeżym powietrzu, inna aktywność fizyczna). Ważne jest zachowanie balansu między życiem prywatnym i zawodowym, niezabieranie pracy do domu, urlop.

Jeśli jednak od dłuższego czasu człowiek znajduje się w stanie przemęczenia, takie sposoby mogą okazać się niewystarczające. Warto wtedy pomyśleć o wizycie u specjalisty, zwłaszcza, że bardzo ważne jest ustalenie przyczyny permanentnego zmęczenia.

Każdy człowiek powinien o tym pamiętać i sam o siebie zadbać, ale oprócz tego pracodawcy też powinni mieć to na uwadze i monitorować stan psychiczny i fizyczny swoich podwładnych.

Przemęczenie a wypalenie zawodowe

Należy pamiętać, że przemęczenie jest jedną z przyczyn, które wpływają na wypalenie zawodowe. To kolejny powód, dla którego pracodawcy powinni pamiętać o dbaniu o dobrą kondycję (zarówno fizyczną, jak i psychiczną) swoich pracowników.

Bibliografia

• Bitner A., Klawe J., Zalewski P., Klawe-Tafil M. (2013), Etiologia zespołu przewlekłego zmęczenia z uwzględnieniem zaburzeń funkcjonowania autonomicznego układu nerwowego, "Problemy higieny i epidemiologii", nr 94, s. 6-8
• Ejdys J., Lulewicz A., Obolewicz J. (2008), Zarządzanie bezpieczeństwem w przedsiębiorstwie, Politechnika Białostocka, Białystok, s. 10
• Kuc B., Żemigała M. (2012), Menedżer nowych czasów. Najlepsze metody i narzędzia zarządzania, Onepress, Gliwice, s. 166-168
• Potocki A. (2013), Zapobieganie zmęczeniu psychoumysłowemu w pracach sfery zarządzania przedsiębiorstwem- aspekty metodyczne, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica", tom 282 Uwarunkowania zachowań ludzi w organizacji, s. 223-225
• Sołtys A. (2013) Zarządzanie wiekiem jako nowy priorytet polityki personalnej, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", tom 14, nr z. 9 Zarządzanie zasobami ludzkimi, s. 57-74
• Żabicki W. (1986), Higiena zawodowa dla szkół gastronomicznych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, s. 56

Autor: Magdalena Chlebda