Protekcjonizm
| Protekcjonizm |
|---|
| Polecane artykuły |
Protekcjonizm to polityka ochrony państwa polegająca na wykorzystaniu przez państwo instrumentów o charakterze ekonomicznym, np. ceł oraz administracyjnym, np. zakazów i koncesji oraz innych narzędzi zagranicznej polityki handlowej, ekonomicznej, w której zawiera się także polityka makroekonomiczna. Te środki wykorzystane są do osiągnięcia celów tej polityki. Do takich środków możemy zaliczyć: stosowanie ceł, subsydiów, środków pozataryfowych. W handlu zagranicznym protekcjonizm jest pochodną interwencjonizmu państwowego w gospodarce.
Cele
Polityka ta ma za zadanie chronić rynek wewnętrzny państwa przed konkurencja ze strony towarów importowanych. Jednym z najbardziej znaczących argumentów na rzecz protekcjonizmu jest ochrona raczkujących przemysłów (infant industry) przed konkurencją zagraniczną. Ekonomiści zgadzają się z tym argumentem, który został przedstawiony przez A. Hamiltona, a rozwinięty przez F. Lista. Przemysł raczkujący potrzebuje ochrony przed konkurencją międzynarodowych silnych sektorów, których produkty są dojrzałe technologicznie, lepszej jakości oraz tanie.) Bez takiej ochrony nowo powstająca gałąź przemysłu nie była by wstanie chronić się przed konkurencją towarów importowanych.
Protekcjonizm jest traktowany również jako narzędzie przeciwdziałania nierzetelnej konkurencji. W momencie, w którym podmioty zagraniczne podejmują działania o charakterze cenowej polityki dumpingowej istnieje potrzeba ochrony rynku krajowego przed dumpingiem, który jest sprzeczny z koncepcją fair trade. Państwo przeciwdziała dumpingowi poprzez zastosowanie ceł antydumpingowych, które wyrównują szanse prowadzenia uczciwej rywalizacji na rynku. wyrobów zagranicznych.
Argumentem na rzecz protekcjonizmu jest również poprawa warunków handlu zagranicznego. Państwo poprzez wprowadzenie cła importowego lub eksportowego może przyczynić się do poprawy warunków handlu co prowadzi do podniesienia dobrobytu krajowego. Taka sytuacja ma miejsce gdy protekcjonizm prowadzi do spadku cen produktów importowanych do kraju, ponieważ wzrost protekcji kraju skłania dostawców z zagranicy do obniżki cen ich towarów lub w przypadku wspierania eksportu zwiększa ceny towarów. Protekcjonizm można stosować w celu poprawy bilansu płatniczego w sferze makroekonomicznej poprzez dokonanie dewaluacji waluty lub w sferze handlowej poprzez zastosowanie cła. Protekcjoniści postulują również konieczność ochrony gałęzi przemysłu, które przechodzą restrukturyzację, gdyż takie sektory nie są w stanie samodzielnie podejmować rywalizacji wolnorynkowej.
Polityka ta jest też wykorzystywana w długookresowej strategii opanowania rynku. Protekcjonizm państwa, który przejawia się np. w postaci subwencjonowania produkcji, jest tu narzędziem ułatwiającym zdobycie pozycji monopolistycznej i umożliwia uzyskanie nadzwyczajnych zysków, zwłaszcza z tytułu wielkiej skali produkcji. Protekcjonizm może być traktowany jako narzędzie korygujące niedoskonałości na współczesnym rynku. Państwo, w tym procesie odgrywa znaczącą role, wspomaga przedsiębiorstwa, które zajmują dominującą rolę na rynku, a chroni przedsiębiorstwa małe przed wchłonięciem przez większe.
Bibliografia
- Budnikowski A. (2006). Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Bożyk P.(2004). Zagraniczna i międzynarodowa polityka ekonomiczna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Dugiel W. (2013). Światowy system handlu nowe wyzwania i próby reform, SGH, Warszawa
- Hajdukiewicz A. (2012) Protekcjonizm w handlu rolnym w czasach globalnego kryzysu i jego implikacje. Prace i Materiały Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskiego 31,[1], s. 786-802.
- Wydymus S., Hajdukiewicz A. (2015). Liberalizacja handlu a protekcjonizm - Korzyści i zagrożenia dla wymiany handlowej Polski, Difin, Warszawa
Autor: Joanna Sokołowska, Paulina Paterak
