Specyfikacja techniczna

Specyfikacja techniczna - opracowanie, dokument, który zawiera spis wymagań jakie powinien spełniać produkt, wyrób, usługa, żeby odpowiadać wymaganiom zasadniczym (J. Siudecki 2020, s. 17-18). Spełnienie wymagań zasadniczych pozwala zminimalizować zagrożenia wiążące się z użyciem produktu, wyrobu, usługi (J. Siudecki 2020, s. 35). Specyfikacja techniczna stanowi zbiór procedur formalnych dotyczących mi.in. jakości materiałów użytych do produkcji lub w toku świadczenia usługi, standardów wykonania, procedur kontroli wykonania (M. Głażewski, K. Piechowicz, L. Cupryjak 2012, s. 1-2). W Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012r. w sprawie normalizacji europejskiej - którego celem było wskazanie dobrowolnych specyfikacji technicznych lub specyfikacji jakościowych, którym mogą odpowiadać produkty, procesy czy usługi - pojawiła się normatywna definicja specyfikacji technicznej. Według tej definicji specyfikacja techniczna to dokument, w którym zawarte są wymagania techniczne, które powinny zostać obligatoryjnie spełnione przez produkt, usługę, system (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej… 2012).

Specyfikacja techniczna pozwala oszacować koszt wykonania produktu lub świadczenia usługi, umożliwić ustalenie wykonania umowy oraz zapewnia właściwy nadzór nad wykonaniem zleconego produktu czy usługi. Podstawami formalnymi specyfikacji technicznej mogą być (J. Siudecki 2020, s. 63):

• normy krajowe,
• normy europejskie,
• normy międzynarodowe,
• specyfikacje własne producenta.

Specyfikacje techniczne to dokumenty normalizacyjne.

TL;DR

Specyfikacja techniczna to dokument zawierający wymagania dotyczące produktu, usługi lub procesu. Jest wykorzystywana w przetargach i umowach, określa cechy, wymagania techniczne i jakościowe, zasady wytwarzania, bezpieczeństwo użytkowania, transport i oznaczenia produktu. Może też zawierać spis dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań. W branży budowlanej specyfikacje techniczne są istotne dla realizacji projektów, określają wykonanie i odbiór robót. Funkcjonują również ogólne specyfikacje techniczne w budownictwie drogowym. Specyfikacje techniczne są dokumentami przetargowymi, umownymi i wykonawczymi.

Elementy specyfikacji technicznej

W praktyce specyfikacja techniczna często wykorzystywana jest w przetargach jako załącznik do umowy przetargowej, w którym zawarte są szczegółowe wymogi dotyczące produktu lub usługi np.:

• cechy charakterystyczne wyrobu, usługi, produktu;
• wymagania techniczne;
• wymagania jakościowe;
• wymagania związane z zasadami wytwarzania produktu lub świadczenia usługi;
• wymagania związane z bezpieczeństwem użytkowania;
• wymagania związane z transportem elementów niezbędnych do produkcji lub wykonania usługi;
• wymagania dotyczące oznaczenia produktu czy usługi;
• wymagania związane z przekazaniem produktu do użytkowania, zasady odbioru.

Specyfikacja techniczna może zawierać spis dokumentów, które poświadczają spełnienie wymagań (M. Pawłowski, P. Szymański 2017, s. 3-6).

W Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012r. w sprawie normalizacji europejskiej jako elementy specyfikacji technicznej wskazano m.in. (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej… 2012):

• wymagane cechy produktu;
• metody i procesy produkcji odnoszące się do produkcji rolnej, produkcji przeznaczonej do spożycia przez ludzi i zwierzęta, produkcji substancji leczniczych;
• wymagane cechy usługi;
• sposoby i kryteria oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej… 2012).

Specyfikacje techniczne w branży budowlanej

Specyfikacje techniczne są istotnym elementem realizacji projektów w branży budowlanej. Obowiązują one w zakresie wykonania i odbioru robót budowlanych, ale dotyczą także stosowanych materiałów, warunków składowania wykorzystywanych materiałów i produktów oraz sposobu ich transportu, a także kontroli, pomiarów oraz rozliczenia danego rodzaju robót. Wymagania stawiane w specyfikacjach określają także zasady, według których należy obliczać koszty robót budowlanych, przeprowadzać kontrole oraz do jakie metody i techniki budowy stosować. W budownictwie drogowym funkcjonują ogólne specyfikacje techniczne (OST). Służą one szybszej realizacji robót oraz łatwiejszemu przygotowaniu specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót (M. Głażewski, K. Piechowicz, L. Cupryjak 2012, s. 1-3). Specyfikacje techniczne w branży budowlanej są dokumentem (M. Głażewski, K. Piechowicz, L. Cupryjak 2012, s. 4):

• przetargowym - ustalają zakres czynności i robót oraz umożliwiają ustalenie kosztów;
• umownym - jako załącznik do umowy podpisanej między zamawiającym a wykonawcą;
• wykonawczym - obowiązują wykonawcę oraz zamawiającego.

Specyfikacja techniczna — artykuły polecane

Analiza kwalifikacyjna — Jakość dostaw — Odbiór ilościowy i jakościowy — Normalizacja — Towaroznawstwo spożywcze — Partia towarów — Wyrób medyczny — Plan jakości — Normy

Bibliografia

• Głażewski M., Piechowicz K., Cupryjak L. (2012), Rola i znaczenie ogólnych specyfikacji technicznych w budownictwie drogowym, referat, LV Techniczne Dni Drogowe, 13-15 listopada 2012 r., Ossa koło Rawy Mazowieckiej, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Krajowa Sekcja Drogowa oraz Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE Dz. Urz. UE 2012, L 316/12
• Pawłowski M., Szymański P. (2017), Dokumentacja przetargowa jako źródło sporów w realizacji kontraktów kolejowych, "Archiwum Instytutu Inżynierii Lądowej", nr 25, s. 311-321
• Siudecki J. (2020), Wzajemne uznawanie kolejowych regulacji technicznych w umowach Unii Europejskiej o wolnym handlu, "Studia prawno-ekonomiczne", tom 114
• Wieszała R. (2012), Systemy zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej", z. 77

Autor: Karolina Mermer