Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych
| Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych |
|---|
| Polecane artykuły |
Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (The Nomenclature of Territorial Units for Statistic - NUTS) to jednolity system podziału terytorialnego państw członkowskich Unii Europejskiej, opracowany przez Eurostat we współpracy z odpowiednimi departamentami Komisji Europejskiejoraz instytucjami statystycznymi krajów unijnych. Z powodów praktycznych nomenklatura opracowana jest przede wszystkim w oparciu o istniejące podziały administracyjne w poszczególnych państwach członkowskich.
W ramach systemu NUTS wyróżnia się pięciostopniową klasyfikację hierarchiczną, która zawiera trzy poziomy regionalne (NUTS 1-3) oraz dwa poziomy lokalne (NUTS 4-5).
Z punktu widzenia polityki regionalnej największe znaczenie mają poziomy NUTS 2 oraz NUTS 3, gdyż te właśnie obszary są jej głównymi adresatami. Zakwalifikowanie danej jednostki do określonego poziomu NUTS w znacznym stopniu decyduje więc o szansach dostępu do funduszy strukturalnych.
Geneza
Opracowanie Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych na początku lat siedemdziesiątych wynikało przede wszystkim z potrzeby zharmonizowania statystyki regionalnej krajów członkowskich, doprowadzenia jej do porównywalności. Od 1988 roku, po reformie funduszy strukturalnych nomenklatura zaczęła pełnić kluczową rolę w prowadzeniu europejskiej polityki regionalnej. Przydział funduszy strukturalnych dla regionów peryferyjnych lub opóźnionych w rozwoju dokonywany jest w oparciu o klasyfikację NUTS. Początkowo, w momencie tworzenia klasyfikacji wyróżniono trzy poziomy statystycznych jednostek terytorialnych, wyodrębnionych według kryterium wielkości - regiony duże, średnie i małe. Były to odpowiednio: NUTS 1, NUTS 2 i NUTS 3. W 1996 roku system został poszerzony o dwa nowe, niższe szczeble, w celu dokładniejszego ukierunkowania pomocy.
Nomenklatura Jednostek Terytorialnych dla Celów Statystycznych w Polsce
- NUTS 1 - 6 regionów (region centralny, region południowy, region wschodni, region północno-zachodni, region południowo-zachodni, region północny);
- NUTS 2 - 16 województw,
- NUTS 3 - 66 podregionów,
- NUTS 4 - 379 powiatów (w tym 314 powiatów ziemskich i 65 miast na prawach powiatu),
- NUTS 5 - 2478 gmin.
Bibliografia
- J. Żebrowska- Cieślak, NUTS - Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych, Polska Agencja Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2001, s. 6-8
- R. Poździk, Fundusze unijne: zasady finansowania projektów ze środków unijnych w Polsce w latach 2007-2013, Oficyna Wydawnicza "Verba", Lublin 2008, s. 26
- I. Pietrzyk, Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony w państwach członkowskich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 70
Autor: Laura Oramus
