Pracownicze plany kapitałowe

Pracownicze Plany Kapitałowe to system wspólnego oszczędzania długoterminowego stworzony w 2018 roku, obejmujący ubezpieczonego pracownika, jego pracodawcę oraz państwo. Premier Mateusz Morawiecki w 2018 roku zaprezentował zasady opracowanego projektu PPK, natomiast 1 stycznia 2019 rząd polski przyjął ustawę dotyczącą programu oszczędnościowego dla każdego obywatela Polski, który będzie chciał dobrowolnie oszczędza na przyszłość. Pracownicze plany kapitałowe nie mają nic wspólnego z systemem emerytalnym, działają automatycznie. Nie trzeba się do nich zgłaszać. W każdej chwili pracownik może wypisać się z PPK, ale też i wrócić do ponownego odkładania pieniędzy. Do systemu PPK zapisywane automatycznie będą wszystkie osoby pracujące między 18 a 54 rokiem życia, za których pracodawca oprowadza składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe, którzy nie złożą pracodawcy deklaracji o rezygnacji z wpłat na rzecz PPK. Osoby między 55 a 70 rokiem życia mogą dobrowolnie przystąpić do PPK po złożeniu u pracodawcy odpowiedniego wniosku. Uczestnik PPK będzie mógł wypłacić zgromadzony kapitał po osiągnięciu 60 roku życia. Zgodnie z przepisami ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych, każdy podmiot zatrudniający co najmniej jedną osobę jest zobowiązany do utworzenia pracowniczych planów kapitałowych w określonych przepisami terminach .

TL;DR

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to system oszczędzania długoterminowego wprowadzony w Polsce w 2018 roku. W PPK uczestniczą automatycznie osoby między 18 a 54 rokiem życia, a osoby między 55 a 70 rokiem życia mogą przystąpić dobrowolnie. Pracodawca odprowadza 1,5% wynagrodzenia brutto, a minimalna wpłata pracownika wynosi 2% wynagrodzenia brutto. Państwo również wpłaca rocznie 240 zł. Terminy objęcia PPK zależą od liczby zatrudnionych w przedsiębiorstwie. Zalety PPK to wsparcie państwa i pracodawcy, dziedziczenie zgromadzonych środków, dobrowolność, bezpieczeństwo, potrójne wsparcie finansowe i możliwość rezygnacji. Wady to niższe pensje, automatyczny zapis, wyższe koszty, zmniejszenie innych oszczędności i niskie zaufanie.

Terminy stosowania ustawy o PPK

Termin objęcia poszczególnych podmiotów przepisami ustawy jest uzależniony od stanu zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie, ustalany jest on w określonych ustawowo datach:

• Etap I - 1 lipca 2019r. - jeżeli podmiot zatrudniał co najmniej 250 osób według stanu na 31 grudnia 2018r.
• Etap II - 1 stycznia 2020r. - jeżeli podmiot zatrudniał co najmniej 50 osób według stanu na 30 czerwca 2019r.
• Etap III - 1 lipca 2020r. - jeżeli podmiot zatrudniał co najmniej 20 osób według stanu na 31 grudnia 2019r.
• Etap IV - 1 stycznia 2021r. - wszystkie pozostałe podmioty zatrudniające, w tym jednostki należące do sektora finansów publicznych bez względu na stan zatrudnienia w tych jednostkach.

Wysokość Wpłaty

Państwo przekazuje na rachunek uczestnika PPK tzw. wpłatę powitalną w wysokości 250 zł pozyskaną ze środków Funduszu Pracy, natomiast w kolejnych latach będzie dopłacać rocznie 240 zł. Pracodawca z własnych środków wpłaca 1,5% wynagrodzenia brutto uczestnika PPK. Z kolei minimalna wpłata pracownika przekazywana na jego rachunek PPK wynosi 2% wynagrodzenia brutto potrąconego z pensji netto. Dodatkowo pracownik jak i pracodawca mają możliwość zwiększenia wpłacanej kwoty, każdy do maksymalnie 4% wynagrodzenia brutto pracownika. W sumie kwota odprowadzana do PPK nie może przekroczyć 8% wynagrodzenia brutto uczestnika PPK. Pracownik ma możliwość obniżenia obowiązkowej wpłaty podstawowej do PPK jeżeli złoży odpowiednią deklarację, oświadczającą że jego zarobki nie przekraczają 1,2 krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wysokość wpłaty w tym przypadku nie może być niższa niż 0,5% wynagrodzenia brutto otrzymywanego przez uczestnika PPK.

Odpowiedzialność za naliczanie wpłat

Obliczanie wysokości miesięcznych wpłat oraz ich dokonywanie jest obowiązkiem pracodawcy. Osoba zatrudniająca w imieniu swoim oraz pracownika odprowadza wpłaty do instytucji finansowej zarządzającej pracowniczymi planami kapitałowymi.

Zalety i wady PPK

Szczegółowe informacje dotyczące programu oszczędnościowego zostały przedstawione przez pracodawcę w różnych formach. Pracownicy między innymi uczęszczali na specjalne spotkania, otrzymywali broszury informacyjne czy też listy. Wszystkie te formy prezentowały najważniejsze zalety PPK, do których należą:

• Wsparcie państwa i pracodawcy w przekazywaniu środków na oszczędności,
• Środki gromadzone w ramach PPK podlegają dziedziczeniu ponieważ zgodnie z ustawą są środkami prywatnymi,
• Oszczędzanie w ramach PPK jest dobrowolne,
• Gwarantowane jest bezpieczeństwo gromadzonych pieniędzy,
• Możliwa w każdym momencie rezygnacja z programu,
• Potrójne wsparcie finansowe - pracownik, pracodawca i państwo
• Beneficjent decyduje o celu, na który zostaną przeznaczone zgromadzone pieniądze,
• Pracownik w każdej chwili może ponownie przystąpić do PPK w przypadku wcześniejszej rezygnacji.

Do najważniejszych wad należą natomiast:

• Niższe pensje, spowodowane wpłatą części pieniędzy przez pracownika na PPK,
• Automatyczny zapis może być odbierany jako przymus,
• Wyższe koszty spowodowane przymusem wprowadzenia PPK przez przedsiębiorstwa,
• Odkładane oszczędności w PPK sprawi, iż maleć będą sumy lokowane w innych systemach czy instrumentach,
• Niskie zaufanie obywateli spowodowane fiaskiem poprzedniego rządowego programu oszczędnościowego.

Pracownicze plany kapitałowe — artykuły polecane

Pracownicze programy emerytalne — Pracowniczy program emerytalny — Fundusz pracy — Emerytura — Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych — Fundusz socjalny — Fundusz emerytalny — Rozliczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych — Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Bibliografia

• Borys P., Zapotoczny R. (2019), Niezbędnik Pracodawcy, Pracownicze Plany Kapitałowe
• Gawęda J. (2020), Poradnik PPK dla kadr i płac, Wydawnictwo PFR Portal PPK, Warszawa
• Nowak A. (2020), Właśnie przygotowałam naszą firmę do wdrożenia PPK. Teraz chętnie pomogę także Tobie, ppk.info
• Skwirowski P. (2019), Wady i zalety Pracowniczych Planów Kapitałowych, rp.pl
• Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych Dz.U. 2018 poz. 2215

Autor: Mikołaj Dorman

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.