Akredytacja PCA

Akredytacja PCA zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17000:2006 jest to "atestacja przez stronę trzecią, dotycząca jednostki oceniającej zgodność, służąca formalnemu wykazaniu jej kompetencji do wykonywania określonych zadań w zakresie oceny zgodności". Głównym dokumentem zawierającym wymagania dotyczące akredytacji jest norma PN-EN ISO/IEC 17000:2006. Jest to dokument według, którego PCA przeprowadza akredytację oraz wydaje formalne potwierdzenie kompetencji jednostki, którym jest certyfikat akredytacji.

PCA podaje, że w sierpniu 2017 roku w Polsce zarejestrowanych było 1554 akredytowanych jednostek oceniających zgodność. (PCA info 15 pkt 8) Podstawowym dokumentem dla ubiegających się o akredytację lub akredytowanych jednostek jest Opis systemu akredytacji (DA-01). Udzielając lub nadzorując akredytację PCA zobowiązuje się kierować zasadami oraz postanowieniami zawartymi właśnie w tym dokumencie. Opis systemu oraz inne dokumenty występujące w tym artykule dostępne są na stronie Polskiego Centrum Akredytacji (www.pca.gov.pl).

Polskie Centrum Akredytacji (PCA) jest krajową jednostką akredytującą, upoważnioną do akredytacji jednostek oceniających zgodność na podstawie ustawy z dnia 13.04.2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz.U. z 2016 r., poz. 542). Polskie Centrum Akredytacji występuje jako jedyna krajowa jednostka akredytująca w świetle rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. (2)

TL;DR

Artykuł opisuje proces akredytacji przez Polskie Centrum Akredytacji (PCA) zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17000:2006. PCA jest jedyną krajową jednostką akredytującą w Polsce i ma uprawnienia do akredytacji jednostek oceniających zgodność. Artykuł omawia również dokumenty i symbole związane z akredytacją oraz znaczenie akredytacji PCA w Polsce, UE i na światowym rynku.

Dokumenty opisujące zakres działań PCA w zakresie akredytacji=

"Cały zakres działalności akredytacyjnej Polskiego Centrum Akredytacji opracowany jest w dokumentach jak poniżej:

• DA-02 Zasady stosowania symboli akredytacji PCA
• DA-04 Cennik opłat za czynności związane z akredytacją
• DA-05 Polityka dotycząca uczestnictwa w badaniach biegłości
• DA-06 Polityka dotycząca zapewnienia spójności pomiarowej
• DA-07 Polityka dotycząca akredytacji transgranicznej
• DA-08 Prawa i obowiązki akredytowanego podmiotu
• DA-09 Polityka dotycząca zakresu działalności akredytacyjnej PCA
• DA-10 Akredytacja laboratoriów w zakresach elastycznych
• DA-11 Akredytacja jednostek oceniających zgodność do celów notyfikacji
• DAB-07 Akredytacja laboratoriów badawczych
• DAP-04 Akredytacja laboratoriów wzorcujących
• DAM-01 Akredytacja laboratoriów medycznych
• DAPT-01 Akredytacja organizatorów badań biegłości
• DAK-07 Akredytacja jednostek inspekcyjnych
• DACS-01 Akredytacja jednostek certyfikujących systemy zarządzania
• DACW-01 Akredytacja jednostek certyfikujących wyroby
• DACP-01 Akredytacja jednostek certyfikujących osoby
• DAVE-01 Akredytacja weryfikatorów EMAS
• DAVG-01 Akredytacja weryfikatorów GHG.

Proces akredytacji

Proces akredytacji PCA został szczegółowo opisany przez PCA w dokumencie DA-01_9. Etapy:

1. Złożenie wniosku o akredytację do PCA zgodnie z wzorem oraz dowodem wpłaty opłaty wstępnej i dokumentami odpowiednimi dla rodzaju podmiotu.
2. PCA dokonuje przeglądu wniosku.
3. PCA dokonuje przeglądu dokumentacji oraz opcjonalnie na życzenie jednostki oceniającej udaje się na wstępna wizytację.
4. Przesłanie przez PCA do jednostki oceniającej zgodność planu oceny oddziałów i osób odpowiedzialnych za działalność w obszarach zgłoszonych przez wnioskodawcę do procesu akredytacji.
5. Jednostka akredytująca przesyła raport z oceny.
6. Jeśli wystąpiły niezgodności, podmiot jest zobowiązany w ciągu 5 dni roboczych dostarczyć plan działań korygujących, wprowadzić zaplanowane działania a następnie dokonywana jest ocena tych działań.
7. Gdy podmiot spełnia wymagania akredytacyjne, PCA podejmuje decyzję o udzieleniu akredytacji jednostce. Wynikiem uzyskania akredytacji jest Kontrakt PCA z wnioskodawcą zawierający prawa i obowiązki obu stron oraz zasady ich współpracy.
8. Jednostka akredytowana uzyskuje Certyfikat Akredytacji z hologramem i numerem akredytacji, Kontrakt, Symbol Akredytacji oraz opcjonalnie prawo stosowania znaku IAF MLA lub ILAC MRA.
9. Jeśli nie są spełnione wszystkie wymagania PCA odmawia akredytacji i przerywa proces akredytacji.
10. Na poszczególnych etapach procesu wnioskodawca zobowiązany jest do naliczanej indywidualnie opłaty zgodnie z Cennikiem PCA.

Symbole akredytacji

Akredytowane jednostki oceniające zgodność posiadają prawo do posługiwania się symbolami akredytacji PCA, które informują o potwierdzeniu kompetencji akredytowanej jednostki. Zbiór symboli wraz z zasadami ich stosowania znajduje się na stronie Polskiego Centrum Akredytacji jako Dokument ogólny DA-02.

Znaczenie akredytacji PCA

Świadectwa wydane przez laboratoria z akredytacją PCA uznawane są zarówno w Polsce jak i w Unii Europejskiej oraz w krajach, które są "sygnatariuszami wielostronnych porozumień międzynarodowych (MLA/MRA). Powoływanie się na status PCA jako sygnatariusza wielostronnych porozumień międzynarodowych.

Dzięki członkostwu PCA w międzynarodowych organizacjach jakimi są EA, IAF oraz ILAC podmioty akredytowane przez PCA są wiarygodnymi dostawcami usług w Europie a nawet na światowym runku. Porozumienia jak zostały podpisane przez PCA to:

• EA MLA (EA Multilateral Agreement)- usługi akredytacyjne oraz wyniki oceny zgodności wydawane przez jednostki akredytowane są akceptowane, uważane za wiarygodne i równoważne z innymi wydanymi w Europie. Co więcej dzięki uznaniu EA MLA przez ILAC i IAF poza Europą, dokumenty wydane przez jednostki z akredytacją sygnatariuszy EA MLA, zyskują
• Określenie równoważnych z dokumentami wydanymi przez sygnatariuszy wielostronnych porozumieć IAF MLA oraz ILAC MRA. Uznawane w zakresie akredytacji laboratoriów badawczych, medycznych, wzorcujących, jednostek certyfikujących systemy zarządzania, wyroby i osoby, jednostek inspekcyjnych oraz weryfikatorów GHG,
• IAF MLA (IAF Multilateral Recognition Arrangement) - uznawane w zakresie akredytacji jednostek certyfikujących systemy zarządzania jakością, zarządzania środowiskowego oraz certyfikujących wyroby,

Akredytacja transgraniczna

"Ogólną zasadą PCA jest prowadzenie działalności akredytacyjnej na terenie Polski oraz nie podejmowanie akredytacji poza granicami RP". Polityka PCA uwzględnia jednak przeprowadzenie akredytacji poza granicami Polski na wniosek podmiotu wnoszącego o akredytację po dokonaniu przez PCA oceny wiedzy technicznej i kompetencji oraz dokumentów wymienionych w Polityce akredytacji transgranicznej w pkt 2.3.

Jednostki oceniające zgodność posiadające akredytację PCA mają prawo do świadczenia usług poza granicami RP, lecz są stawiane przed nimi wymagania. Jednym z warunków prowadzenia działalności przez jednostkę jest udokumentowana polityka odnośnie miejsca, na którym prowadzona jest ocena zgodności oraz procedury świadczonych usług. Aby jednostka mogła prowadzić działalność poza Polską, PCA musi ocenić kompetencje, znajomość języka, przepisów prawnych danego kraju oraz zwyczajów kulturowych. ILAC MRA (ILAC Mutual Recognition Arrangement) - Uznawane w zakresie akredytacji laboratoriów badawczych, wzorcujących i jednostek inspekcyjnych. Broszura ‘14

Akredytacja PCA — artykuły polecane

Akredytacja laboratorium — Proces akredytacji PCA — Akredytacja — Deklaracja zgodności — Certyfikat — Certyfikat europejski — Polskie Centrum Akredytacji — Znakowanie CE — Certyfikacja systemów

Bibliografia

• ILAC (2001), IAF MLA Mark License Agreement
• ILAC (2009), ILAC-R7:09/2009 Zasady stosowania znaku ILAC MRA
• ILAC (2011), IAF-ML-02:2011 Ogólne zasady dotyczące stosowania Znaku IAF MLA
• ILAC (2011), ILAC Laboratory combined MRA Mark Sub Licence Agreement
• Marciniak E. (2013), Linie papilarne i łańcuch DNA, AB Laboratoria, Aparatura, Badani, R. 18 nr 2
• Mazurkiewicz Ł. (2011), Akredytacja laboratorium wzorcowania przyrządów pomiarowych, Pomiary Automatyka Kontrolna, R. 57 nr 3
• Michalski R. (2011), Akredytacja laboratoriów wg normy PN-EN ISO/IEC 17025 w pigułce, LAB Laboratoria, Aparatura, Badania, R 16 nr 3
• PCA (2014), Kompetencje, wiarygodność, bezstronność- bezpieczeństwo. Rola Polskiego Centrum Akredytacji, PCA, Warszawa
• PCA (2016), Opis systemu akredytacji, PCA, Warszawa
• Strona internetowa: Polskie Centrum Akredytacji
• Strona internetowa: Udzielenie akredytacji, gov.pl

Autor: Diana Bazylińska