Patologia

Wg Słownika Wyrazów Obcych PWN patologia to:

1. zjawiska społeczne będące zagrożeniem dla życia społecznego, jego porządku i rozwoju, np. przestępczość, alkoholizm, narkomania,
2. postawy i zachowania jednostek i grup, niezgodne z wartościami i normami danej kultury i społeczeństwa.

Patologia organizacji to "długotrwała istotna nieprawidłowość w funkcjonowaniu organizacji".

TL;DR

Patologia to zjawiska społeczne i zachowania niezgodne z normami społecznymi. Patologia organizacji to nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizacji. Przykłady patologii struktur organizacyjnych to mobbing, nepotyzm i niekompetencja. Patologie społeczne obejmują przemoc, zachowania agresywne, alkoholizm, narkomanię, samobójstwo, prostytucję, sektę i subkultury. Patologia biologiczna to nauka o przyczynach i skutkach chorób.

Patologie struktur organizacyjnych

Dysfunkcje utrudniające poprawne działanie organizacji. Są one znaczącą kwestią obniżającą wydajność organizacji. Oto kilka przykładów:

• Mobbing-polega na długotrwałym terrorze psychicznym w miejscu pracy wobec pracowników. Skutkami mobbingu są zaburzenia w sferze psychiki, zdrowia fizycznego oraz ogólnego funkcjonowania w społeczności ofiary tego zjawiska.
• Nepotyzm-zjawisko polegające na nadużywaniu zajmowanego stanowiska w rodzinie, które objawia się poprzez faworyzowanie innych członków rodziny drogą obsadzania stanowisk i przydzielania godności.
• Niekompetencja-polega na braku uprawnień, braku odpowiednich wiadomości na dany temat, niedouczeniu i niewiedzy.

Patologie społeczne

Przypadłości społeczne zaprzeczające przyjętym wzorcom behawioralnym zawartym w normach akceptowanych przez ogół. Są to między innymi:

1. Przemoc - ukierunkowana potrzebą wywarcia szkodliwego wpływu przez oprawcę na ofierze. Znane rodzaje przemocy to przemoc psychiczna (emocjonalna), przemoc fizyczna i przemoc seksualna. Istnieje również podział na przemoc gorącą, czyli pomysł rodzi się instynktownie w głowie sprawcy, w przypadku mocnego pobudzenia emocjonalnego, oraz przemoc zimną kiedy to jest wcześniej bardzo dobrze zaplanowana i zamierzona. Jest zawsze zamierzona. Powstaje w przypadku, gdy stosujący przemoc czuje się bezkarny i podejmuje próby wyrządzające uszczerbki na zdrowiu ofiary, naruszając jej prawa i godność.
2. Zachowania agresywne - czynności mające charakter świadomy, celowy, ukierunkowane chęcią zaszkodzenia drugiej osobie. Wyróżnia się agresję wrogą, poprzez którą zadawany jest ból i zranienie, agresję instrumentalną (np. zastraszanie, groźby słowne, lub wyeliminowanie konkurencji), agresję prospołeczną, czyli broniącą interesy społeczne, agresję indukowaną (jest wynikiem efektu psychomanipulacji) oraz agresję odroczoną.
3. Alkoholizm - występuje, gdy osoba traci panowanie i kontrolę nad ilością spożywanego alkoholu etylowego. Jednostki borykające się z owym problemem napotykają na trudności związane z życiem osobistym czy zawodowym. Samo zjawisko jest uwarunkowane wieloczynnikowo, w konsekwencji czego profilaktyka, jak i samo leczenie sprawiają, że ludzkość stoi przed ogromnym wyzwaniem z ową najpopularniejszą substancją psychoaktywną. Warto wspomnieć, że spożywanie alkoholu jest zakorzenione w kulturze wielu krajów, co powoduje ogólne przyzwolenie na jego nadużycie.
4. Narkomania - jest to uzależnienie od narkotyków, czyli wszelkiego rodzaju substancji, które zaburzają podstawowe czynności mózgu, takich jak: substancje psychotropowe, pobudzające i halucynogenne. Mają one bardzo szkodliwy wpływ dla osoby, która je zażywa oraz dla całego społeczeństwa. Może wyrządzić nieodwracalne szkody w ludzkim mózgu. Charakteryzuje się ona tak zwanym głodem narkotykowym, czyli silnym pragnieniem zażywania tych substancji.
5. Samobójstwo - polega na celowym, dobrowolnym odebraniu sobie życia. Jest wiele przyczyn samobójstwa, zwykle jest nim ogromny smutek, depresja bądź inne zaburzenia psychiczne np. schizofrenia oraz dwubiegunowość.
6. Prostytucja - polega na uprawianiu stosunków płciowych, oddawaniu swojego ciała, w celu zaspokojeniu potrzeb seksualnych innej osoby. Prostytucja ma na celu osiągnięcie jakichś korzyści, zwykle zarobkowych.
7. Sekta - jest sposobem postępowania, bądź drogą, którą się podąża. Sekta można nazwać grupą, która izoluje się od większej wspólnoty, wyznaje własne zasady, normy postępowania i posiada własną hierarchię wartości.
8. Subkultury - jest to względnie zintegrowana grupa społeczna, cechująca się odrębnymi wzorcami kultury i postaw charakterystycznych dla całej społeczności. Jest ona segmentem kultury i nie ulega wartościowaniu.

Pojęcie patologii w znaczeniu biologicznym

Patologia to "nauka o przyczynach chorób, mechanizmach ich rozwoju i przebiegu, objawach i skutkach; obejmuje wiele nauk medycznych podstawowych, między innymi: mikrobiologię, serologię, immunologię, anatomię i fizjologię patologiczną, histopatologię".

Sama geneza słowa wywodzi z języka greckiego, gdzie pathos oznacza cierpienie.

Patologia — artykuły polecane

Alienacja — Mobbing — Czarna owca — Frustracja — Dysfunkcja — Relacje międzyludzkie — Konformizm — Paternalizm — Zaufanie

Bibliografia

• Albański L. (2010), Wybrane zagadnienia z patologii społecznej, Rada Wydawnicza Kolegium Karkonoskiego, Jelenia Góra
• Kamińska B. (2014), Mobbing jako patologia w kierowaniu personelem, Społeczna Akademia Nauk w Łodzi, Łódź
• Pasieczny J. (2016), Źródła patologii organizacyjnych, Zarządzanie i Finanse, t. 14, nr 3, cz. 2
• Rawski W. (red.) (2011), Encyklopedia popularna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Wiśniakowska L. (2019), Słownik wyrazów obcych PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Wites T. (2019), Patologia społeczna: Perspektywa geograficzna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa

Autor: Marcelina Drobot