Model E. Domara

W 1947 r. amerykański ekonomista, Evsey Domar, opierając się na teorii Keynesa, sformułował inny model wzrostu gospodarczego. W przeciwieństwie do modelu Harroda uwzględnił on zarówno popytowy, jak i podażowy aspekt nakładów inwestycyjnych. Popytowy aspekt związany jest z wydatkami inwestycyjnymi, które tworzą rynek zbytu na dobra inwestycyjne. Te wydatki po pewnym czasie zwiększają jednak zdolności produkcyjne gospodarki narodowej i tym samym tworzą możliwości zwiększania podaży produkcji.

Założenia modelu

• 1. stała skłonności do oszczędzania (s=const.);
• 2. w punkcie wyjściowym w gospodarce występuje pełne zatrudnienie i pełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych;
• 3. dla uproszczenia analizy pomija się wydatki rządowe i saldo handlu zagranicznego.

Model wzrostu gospodarczego Domara

Za pomocą modelu Domar próbował odpowiedzieć na pytanie: Co jest warunkiem wzrostu gospodarczego przy pełnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych i pełnym zatrudnieniu? W takiej sytuacji przyrost zdolności produkcyjnych w czasie (czyli strumienia potencjalnej produkcji w ciągu roku d /dt) musiałby być równy potencjalnemu przyrostowi dochodu narodowego w czasie (dY/dt). Proces tworzenia nowych zdolności produkcyjnych w wyniku działalności inwestycyjnej wyraża on równaniem:

dYz = I * c

gdzie:

dYz - przyrost zdolności produkcyjnych,

c - potencjalna produkcyjność inwestycji mierzona stosunkiem potencjalnego przyrostu dochodu narodowego dYp do podniesienia nakładów inwestycyjnych I.

Wpływ Modelu E. Domara na politykę gospodarczą

Model E. Domara, opracowany przez ekonomistę Edwina Domara, jest narzędziem, które ma istotny wpływ na podejmowanie decyzji polityki gospodarczej. Model ten dostarcza narzędzi do analizy warunków koniecznych do wzrostu gospodarczego oraz identyfikuje obszary, w których inwestycje są najbardziej efektywne.

Dzięki Modelowi Domara politycy gospodarczy mogą dokładnie analizować warunki konieczne do wzrostu gospodarczego. Model ten dostarcza narzędzi, które pozwalają na identyfikację obszarów, w których inwestycje mają największy potencjał wzrostu. Dzięki temu politycy mogą skierować swoje działania na te obszary, co może prowadzić do zwiększenia efektywności działań inwestycyjnych.

Model Domara jest również przydatny w identyfikacji strategii rozwoju gospodarczego. Dzięki analizie przepływów kapitału, inwestycji, oszczędności i innych czynników, model ten pozwala na ocenę potencjału rozwojowego danej gospodarki. Na podstawie wyników analizy można opracować strategię rozwoju, która uwzględnia konieczne inwestycje i działania.

Model Domara może również służyć do oceny efektywności działań inwestycyjnych. Dzięki analizie przepływów kapitału, model ten pozwala na określenie efektywności danej inwestycji, co jest istotne z perspektywy polityki gospodarczej. Dzięki temu można skoncentrować się na inwestycjach, które przynoszą największe korzyści gospodarcze.

Krytyka Modelu E. Domara

Model E. Domara nie jest pozbawiony krytyki. Istnieje wiele czynników, które są krytykowane w kontekście tego modelu. Jednym z głównych zarzutów jest stała skłonność do oszczędzania, która jest zakładana w modelu. Krytycy twierdzą, że ta założona skłonność do oszczędzania może nie odzwierciedlać rzeczywistości i prowadzić do niedoszacowania roli inwestycji w procesie wzrostu gospodarczego.

Ponadto, pominięcie wydatków rządowych i salda handlu zagranicznego w modelu jest również krytykowane. Krytycy twierdzą, że te czynniki mają istotny wpływ na rozwój gospodarki i nie można ich pomijać w analizach. Brak uwzględnienia tych czynników może prowadzić do błędnych wniosków i niepełnej analizy efektywności działań inwestycyjnych.

Krytycy modelu Domara zwracają również uwagę na efekty uboczne inwestycji, które są pominięte przez ten model. W analizie modelu Domara nie uwzględnia się możliwych konsekwencji społecznych, środowiskowych czy ekonomicznych, które mogą wynikać z inwestycji. Brak uwzględnienia tych efektów ubocznych może prowadzić do niepełnej oceny efektywności działań inwestycyjnych.

Zastosowanie Modelu E. Domara w praktyce

Model E. Domara znajduje zastosowanie w różnych obszarach zarządzania gospodarczego. Może być wykorzystywany do analizy efektywności inwestycji, oceny strategii rozwoju gospodarczego, a także do identyfikacji obszarów o wysokim potencjale wzrostu.

Analiza efektywności inwestycji przy użyciu modelu Domara pozwala na ocenę potencjału danej inwestycji. Dzięki temu można podejmować decyzje inwestycyjne, które mają większe szanse na osiągnięcie sukcesu. Model ten pozwala również na analizę różnych rodzajów inwestycji, takich jak inwestycje w infrastrukturę czy inwestycje w sektorze prywatnym.

Inwestycje w infrastrukturę są szczególnie interesujące z perspektywy analizy modelu Domara. Dzięki temu modelowi można ocenić korzyści gospodarcze, jakie mogą wyniknąć z inwestycji w infrastrukturę, takiej jak drogi, mosty czy sieci telekomunikacyjne. Analiza modelu Domara pozwala na identyfikację sektorów gospodarki, które mogą najbardziej skorzystać z inwestycji w infrastrukturę.

Wnioskując, Model E. Domara jest narzędziem, które ma istotny wpływ na politykę gospodarczą. Dostarcza narzędzi do analizy warunków koniecznych do wzrostu gospodarczego, identyfikuje obszary o wysokim potencjale wzrostu i pomaga w ocenie efektywności działań inwestycyjnych. Jednakże, model ten nie jest pozbawiony krytyki i istnieje wiele czynników, które są krytykowane w kontekście jego zastosowania. Pomimo tego, Model E. Domara znajduje szerokie zastosowanie w praktyce zarządzania gospodarczego i może być wykorzystywany w różnych obszarach.

Model E. Domara — artykuły polecane

Cykl koniunkturalny — Teoria cyklu koniunkturalnego M. Kaleckiego — Koniunktura gospodarcza — Inflacja popytowa — Luka inflacyjna — Szok podażowy — Produkcja potencjalna — Efekt wypierania — Krzywa IS

Bibliografia

• Nasiłowski M. (2006), System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Wydawnictwo Key Text, Warszawa

Autor: Waldemar Ulanowski