Odsetki od zaległości podatkowych

Z Encyklopedia Zarządzania

Odsetki od zaległości podatkowych - w przypadku kiedy podatnik nie ureguluje należnego zobowiązania podatkowego w wyznaczonym czasie względem organu podatkowego, powstanie dodatkowe naliczenie za zwłokę, za każdy dzień po przekroczeniu terminu wpłaty zobowiązania podatkowego, naliczone zostaną odsetki w określonej wysokości obliczonej od wielkości zobowiązania, których zasadność oraz wymiar został określony w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r Ordynacja podatkowa, gdzie odniesienie do zaległości znajduje się w Rozdziale 6 - Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna[1].

TL;DR

W przypadku zaległości podatkowych, naliczane są odsetki za zwłokę, które wynoszą 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ale nie mniej niż 8%. Minister Finansów może obniżyć lub podwyższyć stawkę odsetek za zwłokę na podstawie obwieszczenia. Obecnie stawka odsetek wynosi 10% rocznie. Podatnicy są odpowiedzialni za obliczenie i uregulowanie kwoty odsetek. Istnieje kalkulator dostępny na stronie Ministerstwa Finansów, który pomaga w tym procesie. Urząd Skarbowy jest odpowiedzialny za kontrolę zaległości podatkowych.

Podstawa prawna w odniesieniu do zaległości podatkowych

W Polsce obowiązuje Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r Ordynacja podatkowa z późniejszymi zmianami, która zawiera przepisy dotyczące prawa podatkowego: zobowiązania, odsetki za zwłokę, czynności sprawdzające itd. W przypadku przytoczonego zagadnienia dotyczącego odsetek od zaległości podatkowych, Ordynacja zawiera zapisy w Rozdziale 6 Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna, który dzieli się na artykuły od Art. 53 do Art. 58.

Zapisy Art. 53 Ordynacji podatkowej przyjmują brzmienie[2]:

§ 1. Od zaległości podatkowych, z zastrzeżeniem art. 52 § 1 pkt 2 i art. 54, naliczane są odsetki za zwłokę
§ 2. Przepis § 1 stosuje się również do nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek w części przekraczającej wysokość podatku należnego za okres rozliczeniowy
§ 3. Odsetki za zwłokę nalicza podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe, z zastrzeżeniem art. 53a, art. 62 § 4, art. 66 § 5, art. 67a § 1 pkt 1 lub 2 i art. 76a § 1
§ 4. Odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był obowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego
§ 5. W przypadkach, o których mowa w art. 52 § 1 pkt 1, odsetki za zwłokę naliczane są odpowiednio od dnia zwrotu nadpłaty, zwrotu podatku, zwrotu oprocentowania lub zaliczenia na poczet zaległości podatkowych lub na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych
§ 6. W przypadkach, o których mowa w art. 52a, odsetki za zwłokę naliczane są od dnia pobrania wynagrodzenia

Wysokość odsetek za zwłokę w odniesieniu do zaległości podatkowych została określona w Ordynacji podatkowej[3]:

Art. 56. § 1. Stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%.

Jako dopełnienie Art. 56a. Ordynacji podatkowej określa podstawy do obniżenia stawki odsetek do poziomu 50% stawki odsetek za zwłokę, a Art. 56b. określa podstawy do podwyższonej stawki odsetek do poziomu 150% stawki odsetek za zwłokę[4].

Zmiana stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych

Istotnym aspektem dotyczącym zagadnienia odsetek za zwłokę za zaległości podatkowe jest zapis Ordynacji podatkowej w art. 56d[5]:

Art. 56d. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" stawki odsetek za zwłokę, o których mowa w art. 56-56b.

Zgodnie z aktualnym zapisem w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" Warszawa, 11 marca 2022r. Poz 339 na bazie Obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 10 marca 2022r[6]:

w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz podwyższonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Na podstawie art. 56d ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, 1598, 2076, 2105, 2262 i 2328) ogłasza się, że
  1. stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych wynosi 10,00% kwoty zaległości w stosunku rocznym
  2. obniżona stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych wynosi 5,00% kwoty zaległości w stosunku rocznym
  3. podwyższona stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych wynosi 15,00% kwoty zaległości w stosunku rocznym.

Zgodnie z prawem obowiązującym w Polsce, za zaległości podatkowe obowiązują odsetki, które są naliczane za każdy dzień zwłoki. Obowiązkiem podatnika jest wyliczenie oraz uregulowanie kwoty odsetek. Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów dostępny jest kalkulator, który pomaga wyliczyć odsetki oraz opłatę prolongacyjną. Organem Państwowym, który jest zobowiązany do kontroli zaległości podatkowych są w Polsce Urzędy Skarbowe[7].


Odsetki od zaległości podatkowychartykuły polecane
Kwota zmniejszająca podatekOdsetki podatkoweOdsetki ustawoweZaległość podatkowaPodatek od spadków i darowiznInkasentPodatek od spadkówOrdynacja podatkowaUstawa o VAT

Przypisy

  1. Ustawa Ordynacja podatkowa 1997, s.74
  2. Ustawa Ordynacja podatkowa 1997, s.74
  3. Ustawa Ordynacja podatkowa 1997, s.76
  4. Ustawa Ordynacja podatkowa 1997, s.77
  5. Ustawa Ordynacja podatkowa 1997, s.78
  6. Obwieszczenie Ministra Finansów 2022, s.1
  7. Ministerstwo Finansów 2022

Bibliografia

  • Konieczny W. (red.) (2016), Prawo i Podatki : komentarze, informacje, analizy, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, Warszawa
  • Lemkowski M. (2007), Odsetki cywilnoprawne, Wolters Kluwer, Kraków
  • Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 10 lutego 2022 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz podwyższonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych M.P. 2022 poz. 220
  • Olesińska A. (2004), Prawo podatkowe, TNOiK Dom Organizatora, Toruń
  • Strona internetowa: podatki.gov.pl, Ministerstwo Finansów
  • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926


Autor: Jakub Wilczek

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.