Urlop rodzicielski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (cleanup bibliografii i rotten links)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
'''Urlop rodzicielski''' to rodzaj odpłatnego urlopu, podczas którego [[pracownik]] jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem we wczesnym okresie jego życia. Jest on nieobowiązkowy i przysługuje na wniosek pracownika bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego. Oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu jednocześnie.Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo lub w maksymalnie czterech częściach, przypadających jedna po drugiej i nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat<ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). s. 484 </ref>
|list1=
<ul>
<li>[[Wniosek o urlop]]</li>
<li>[[Urlop wychowawczy]]</li>
<li>[[Urlop wypoczynkowy]]</li>
<li>[[Urlop]]</li>
<li>[[Zasiłek macierzyński]]</li>
<li>[[Urlop na żądanie]]</li>
<li>[[Staż pracy]]</li>
<li>[[Zasiłek wychowawczy]]</li>
<li>[[Urlop macierzyński]]</li>
</ul>
}}


'''Urlop rodzicielski''' to rodzaj odpłatnego urlopu, podczas którego [[pracownik]] jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem we wczesnym okresie jego życia. Jest on nieobowiązkowy i przysługuje na wniosek pracownika bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego. Oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu jednocześnie.Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo lub w maksymalnie czterech częściach, przypadających jedna po drugiej i nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat.<ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). ''[[Prawo]] pracy. Pytania i odpowiedzi'', s. 484 </ref>
Zgodnie z art. 182<sup>1c</sup> § 4 kodeksu pracy każda część urlopu rodzicielskiego powinna mieć przynajmniej 8 tygodni<ref>Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 93 </ref>


Zgodnie z art. 182<sup>1c</sup> § 4 kodeksu pracy każda część urlopu rodzicielskiego powinna mieć przynajmniej 8 tygodni. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy''], str. 93 </ref>
==Wymiar==
==Wymiar==
”Urlopu rodzicielskiego udziela się w wymiarze do:
"Urlopu rodzicielskiego udziela się w wymiarze do:
:1) 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
:1) 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
:2) 34 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.<ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). ''[[Prawo pracy]]. Pytania i odpowiedzi'', s. 484 </ref>
:2) 34 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie". <ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). s. 484 </ref>
<google>t</google>


Według kodeksu pracy art. 183 §4, prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi, który przyjął na wychowanie dziecko i złożył wniosek do sądu opiekuńczego o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka oraz pracownikowi, który jako rodzina zastępcza przyjął dziecko na wychowanie ([[wyjątek]] stanowi rodzina zastępcza zawodowa). Należne jest ono po wykorzystaniu urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku urlop rodzicielski może być udzielany w następującym wymiarze:
Według kodeksu pracy art. 183 §4, prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi, który przyjął na wychowanie dziecko i złożył wniosek do sądu opiekuńczego o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka oraz pracownikowi, który jako rodzina zastępcza przyjął dziecko na wychowanie ([[wyjątek]] stanowi rodzina zastępcza zawodowa). Należne jest ono po wykorzystaniu urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku urlop rodzicielski może być udzielany w następującym wymiarze:
:1) do 32 tygodni jeżeli pracownik przyjął jedno dziecko
:1) do 32 tygodni - jeżeli pracownik przyjął jedno dziecko
:2) do 34 tygodni jeżeli pracownik przyjął więcej niż jedno dziecko
:2) do 34 tygodni - jeżeli pracownik przyjął więcej niż jedno dziecko
:3) do 29 tygodni jeżeli pracownik przyjął dziecko do 7. roku życia lub dziecko, wobec którego odroczono decyzję podjęcia obowiązku szkolnego do 10. roku życia <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy''], str. 96 </ref>
:3) do 29 tygodni - jeżeli pracownik przyjął dziecko do 7. roku życia lub dziecko, wobec którego odroczono decyzję podjęcia obowiązku szkolnego do 10. roku życia <ref> ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy'', s. 96 </ref>
 
<google>n</google>


==Wysokość pensji==
==Wysokość pensji==
W czasie trwania urlopu rodzicielskiego wysokość wynagrodzenia wynosi 60% pensji. [[Wynagrodzenie]] rodziców, którzy od początku decydują się korzystać z urlopu rodzicielskiego, biorąc urlop macierzyński, stanowi 80% średniej pensji przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. [[Pracodawca]] nie ma prawa odmówić osobom, które są uprawnione do otrzymania urlopu. <ref> Chełstowska A., Zarzyńska A. (2014). [http://rownoscplci.pl/uploads/pdf/832753405.pdf ''Urlopy dla ojców w kontekście różnych modeli polityki rodzinnej w Europie''] </ref> <ref> Biernat P., Gronek E. (2018). [http://www.kwartalnikrsk.pl/assets/rsk2-2018-biernat_gronek-zasi%C5%82ek-macierzy%C5%84ski-oraz-zasi%C5%82ek-opieku%C5%84czy-zus.pdf ''Zasiłek macierzyński oraz zasiłek opiekuńczy jako świadczenia pieniężne wypłacane z ubezpieczeń społecznych w ramach ubezpieczenia chorobowego''] </ref>
W czasie trwania urlopu rodzicielskiego wysokość wynagrodzenia wynosi 60% pensji. [[Wynagrodzenie]] rodziców, którzy od początku decydują się korzystać z urlopu rodzicielskiego, biorąc urlop macierzyński, stanowi 80% średniej pensji przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. [[Pracodawca]] nie ma prawa odmówić osobom, które są uprawnione do otrzymania urlopu<ref> Chełstowska A., Zarzyńska A. (2014). </ref> <ref> Biernat P., Gronek E. (2018). </ref>


==Składanie wniosku ==
==Składanie wniosku==
Według art. 182<sup>1d</sup> §1 pracownik, który chciałby korzystać z urlopu rodzicielskiego, musi złożyć swojemu pracodawcy pisemny wniosek. Wniosek ten składa się nie krócej niż 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. Do takiego wniosku należy dołączyć dokumenty, które określone są przepisami kodeksu pracy w art. 186<sup>8a</sup>. Każdy pracodawca zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy''], str. 93</ref>
Według art. 182<sup>1d</sup> §1 pracownik, który chciałby korzystać z urlopu rodzicielskiego, musi złożyć swojemu pracodawcy pisemny wniosek. Wniosek ten składa się nie krócej niż 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. Do takiego wniosku należy dołączyć dokumenty, które określone są przepisami kodeksu pracy w art. 186<sup>8a</sup>. Każdy pracodawca zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku<ref> ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy'', s. 93</ref>


==Prawo do rezygnacji==
==Prawo do rezygnacji==
”Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy. Zgoda pracodawcy nie jest wymagana w przypadku złożenia wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w terminie wskazanym w art. 179<sup>1</sup> kodeksu pracy, o ile do rezygnacji z urlopu dojdzie nie później niż na 21 dni przed przystąpieniem do pracy po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego.<ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). ''Prawo pracy. Pytania i odpowiedzi'', str. 485 </ref>
"Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy. Zgoda pracodawcy nie jest wymagana w przypadku złożenia wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w terminie wskazanym w art. 179<sup>1</sup> kodeksu pracy, o ile do rezygnacji z urlopu dojdzie nie później niż na 21 dni przed przystąpieniem do pracy po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego". <ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), s. 485 </ref>


==Wykonywanie pracy podczas urlopu==
==Wykonywanie pracy podczas urlopu==
Podczas korzystania z urlopu rodzicielskiego można jednocześnie wykonywać pracę u pracodawcy, który udzielił nam tego urlopu, lecz w wymiarze mniejszym lub równym połowie pełnego wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji urlopu udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Wtedy [[wymiar urlopu]] rodzicielskiego wydłuża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika podczas korzystania z części lub całości urlopu, lecz nie więcej jak dwukrotność przysługującego mu urlopu, gdyby nie świadczył pracy podczas jego trwania.
Podczas korzystania z urlopu rodzicielskiego można jednocześnie wykonywać pracę u pracodawcy, który udzielił nam tego urlopu, lecz w wymiarze mniejszym lub równym połowie pełnego wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji urlopu udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Wtedy [[wymiar urlopu]] rodzicielskiego wydłuża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika podczas korzystania z części lub całości urlopu, lecz nie więcej jak dwukrotność przysługującego mu urlopu, gdyby nie świadczył pracy podczas jego trwania.
Oboje z rodziców ma możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy w tym samym czasie. <ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). ''Prawo pracy. Pytania i odpowiedzi'', str. 486 </ref>
Oboje z rodziców ma możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy w tym samym czasie<ref> Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), s. 486 </ref>
 
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Wniosek o urlop]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Urlop wychowawczy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Urlop wypoczynkowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Urlop]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zasiłek macierzyński]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Urlop na żądanie]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Staż pracy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zasiłek wychowawczy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Urlop macierzyński]]}} }}


==Przypisy==
==Przypisy==
Linia 46: Linia 35:
==Bibliografia==
==Bibliografia==
<noautolinks>
<noautolinks>
* Bara A. (2018). [http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/24711/85-92-bara.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''Uprawnienia kobiet na gruncie prawa pracy oraz ubezpieczeń społecznych'']
* Bara A. (2018), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/24711/85-92-bara.pdf?sequence=1&isAllowed=y Uprawnienia kobiet na gruncie prawa pracy oraz ubezpieczeń społecznych]''
* Biernat P., Gronek E. (2018). ''Zasiłek macierzyński oraz zasiłek opiekuńczy jako świadczenia pieniężne wypłacane z ubezpieczeń społecznych w ramach ubezpieczenia chorobowego'',"Rynek-Społeczeństwo-Kultura", nr 2(28)
* Biernat P., Gronek E. (2018), ''Zasiłek macierzyński oraz zasiłek opiekuńczy jako świadczenia pieniężne wypłacane z ubezpieczeń społecznych w ramach ubezpieczenia chorobowego'',Rynek-Społeczeństwo-Kultura, nr 2(28)
* Chełstowska A., Zarzyńska A. (2014). [http://rownoscplci.pl/uploads/pdf/832753405.pdf ''Urlopy dla ojców w kontekście różnych modeli polityki rodzinnej w Europie''], Warszawa: Instytut Spraw Publicznych
* Chełstowska A., Zarzyńska A. (2014), ''[http://rownoscplci.pl/uploads/pdf/832753405.pdf Urlopy dla ojców w kontekście różnych modeli polityki rodzinnej w Europie]'', Warszawa: Instytut Spraw Publicznych
* Dzienisiuk D. (2016). ''Prawo pracy a prawo ubezpieczeń społecznych'', Difin, Warszawa
* Dzienisiuk D. (2016), ''Prawo pracy a prawo ubezpieczeń społecznych'', Difin, Warszawa
* Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). ''Prawo pracy. Pytania i odpowiedzi'', Wolters Kulwer Polska, Warszawa
* Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), ''Prawo pracy. Pytania i odpowiedzi'', Wolters Kluwer, Warszawa
* ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19740240141 Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141]
* ''Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19740240141 Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141]
</noautolinks>
</noautolinks>


{{a|Aleksandra Myćka}}
{{a|Aleksandra Myćka}}
[[Kategoria:Zarządzanie zasobami ludzkimi]]
[[Kategoria:Czas pracy]]
{{msg:law}}
{{msg:law}}


{{#metamaster:description|Urlop rodzicielski to odpłatny urlop umożliwiający opiekę nad dzieckiem po urlopie macierzyńskim. Może być wykorzystywany przez oboje rodziców w maksymalnie czterech częściach, każda o długości minimum 8 tygodni.}}
{{#metamaster:description|Urlop rodzicielski to odpłatny urlop umożliwiający opiekę nad dzieckiem po urlopie macierzyńskim. Może być wykorzystywany przez oboje rodziców w maksymalnie czterech częściach, każda o długości minimum 8 tygodni.}}

Aktualna wersja na dzień 00:15, 10 sty 2024

Urlop rodzicielski to rodzaj odpłatnego urlopu, podczas którego pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem we wczesnym okresie jego życia. Jest on nieobowiązkowy i przysługuje na wniosek pracownika bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego. Oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu jednocześnie.Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo lub w maksymalnie czterech częściach, przypadających jedna po drugiej i nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat[1]

Zgodnie z art. 1821c § 4 kodeksu pracy każda część urlopu rodzicielskiego powinna mieć przynajmniej 8 tygodni[2]

Wymiar

"Urlopu rodzicielskiego udziela się w wymiarze do:

1) 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
2) 34 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie". [3]

Według kodeksu pracy art. 183 §4, prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi, który przyjął na wychowanie dziecko i złożył wniosek do sądu opiekuńczego o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka oraz pracownikowi, który jako rodzina zastępcza przyjął dziecko na wychowanie (wyjątek stanowi rodzina zastępcza zawodowa). Należne jest ono po wykorzystaniu urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku urlop rodzicielski może być udzielany w następującym wymiarze:

1) do 32 tygodni - jeżeli pracownik przyjął jedno dziecko
2) do 34 tygodni - jeżeli pracownik przyjął więcej niż jedno dziecko
3) do 29 tygodni - jeżeli pracownik przyjął dziecko do 7. roku życia lub dziecko, wobec którego odroczono decyzję podjęcia obowiązku szkolnego do 10. roku życia [4]

Wysokość pensji

W czasie trwania urlopu rodzicielskiego wysokość wynagrodzenia wynosi 60% pensji. Wynagrodzenie rodziców, którzy od początku decydują się korzystać z urlopu rodzicielskiego, biorąc urlop macierzyński, stanowi 80% średniej pensji przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Pracodawca nie ma prawa odmówić osobom, które są uprawnione do otrzymania urlopu[5] [6]

Składanie wniosku

Według art. 1821d §1 pracownik, który chciałby korzystać z urlopu rodzicielskiego, musi złożyć swojemu pracodawcy pisemny wniosek. Wniosek ten składa się nie krócej niż 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. Do takiego wniosku należy dołączyć dokumenty, które określone są przepisami kodeksu pracy w art. 1868a. Każdy pracodawca zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku[7]

Prawo do rezygnacji

"Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy. Zgoda pracodawcy nie jest wymagana w przypadku złożenia wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w terminie wskazanym w art. 1791 kodeksu pracy, o ile do rezygnacji z urlopu dojdzie nie później niż na 21 dni przed przystąpieniem do pracy po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego". [8]

Wykonywanie pracy podczas urlopu

Podczas korzystania z urlopu rodzicielskiego można jednocześnie wykonywać pracę u pracodawcy, który udzielił nam tego urlopu, lecz w wymiarze mniejszym lub równym połowie pełnego wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji urlopu udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Wtedy wymiar urlopu rodzicielskiego wydłuża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika podczas korzystania z części lub całości urlopu, lecz nie więcej jak dwukrotność przysługującego mu urlopu, gdyby nie świadczył pracy podczas jego trwania. Oboje z rodziców ma możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy w tym samym czasie[9]


Urlop rodzicielskiartykuły polecane
Wniosek o urlopUrlop wychowawczyUrlop wypoczynkowyUrlopZasiłek macierzyńskiUrlop na żądanieStaż pracyZasiłek wychowawczyUrlop macierzyński

Przypisy

  1. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). s. 484
  2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 93
  3. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). s. 484
  4. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 96
  5. Chełstowska A., Zarzyńska A. (2014).
  6. Biernat P., Gronek E. (2018).
  7. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 93
  8. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), s. 485
  9. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), s. 486

Bibliografia


Autor: Aleksandra Myćka

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.