Urlop rodzicielski

Z Encyklopedia Zarządzania

Urlop rodzicielski to rodzaj odpłatnego urlopu, podczas którego pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem we wczesnym okresie jego życia. Jest on nieobowiązkowy i przysługuje na wniosek pracownika bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego. Oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu jednocześnie.Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo lub w maksymalnie czterech częściach, przypadających jedna po drugiej i nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat[1]

Zgodnie z art. 1821c § 4 kodeksu pracy każda część urlopu rodzicielskiego powinna mieć przynajmniej 8 tygodni[2]

Wymiar

"Urlopu rodzicielskiego udziela się w wymiarze do:

1) 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
2) 34 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie". [3]

Według kodeksu pracy art. 183 §4, prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi, który przyjął na wychowanie dziecko i złożył wniosek do sądu opiekuńczego o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka oraz pracownikowi, który jako rodzina zastępcza przyjął dziecko na wychowanie (wyjątek stanowi rodzina zastępcza zawodowa). Należne jest ono po wykorzystaniu urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku urlop rodzicielski może być udzielany w następującym wymiarze:

1) do 32 tygodni - jeżeli pracownik przyjął jedno dziecko
2) do 34 tygodni - jeżeli pracownik przyjął więcej niż jedno dziecko
3) do 29 tygodni - jeżeli pracownik przyjął dziecko do 7. roku życia lub dziecko, wobec którego odroczono decyzję podjęcia obowiązku szkolnego do 10. roku życia [4]

Wysokość pensji

W czasie trwania urlopu rodzicielskiego wysokość wynagrodzenia wynosi 60% pensji. Wynagrodzenie rodziców, którzy od początku decydują się korzystać z urlopu rodzicielskiego, biorąc urlop macierzyński, stanowi 80% średniej pensji przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Pracodawca nie ma prawa odmówić osobom, które są uprawnione do otrzymania urlopu[5] [6]

Składanie wniosku

Według art. 1821d §1 pracownik, który chciałby korzystać z urlopu rodzicielskiego, musi złożyć swojemu pracodawcy pisemny wniosek. Wniosek ten składa się nie krócej niż 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. Do takiego wniosku należy dołączyć dokumenty, które określone są przepisami kodeksu pracy w art. 1868a. Każdy pracodawca zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku[7]

Prawo do rezygnacji

"Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy. Zgoda pracodawcy nie jest wymagana w przypadku złożenia wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w terminie wskazanym w art. 1791 kodeksu pracy, o ile do rezygnacji z urlopu dojdzie nie później niż na 21 dni przed przystąpieniem do pracy po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego". [8]

Wykonywanie pracy podczas urlopu

Podczas korzystania z urlopu rodzicielskiego można jednocześnie wykonywać pracę u pracodawcy, który udzielił nam tego urlopu, lecz w wymiarze mniejszym lub równym połowie pełnego wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji urlopu udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Wtedy wymiar urlopu rodzicielskiego wydłuża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika podczas korzystania z części lub całości urlopu, lecz nie więcej jak dwukrotność przysługującego mu urlopu, gdyby nie świadczył pracy podczas jego trwania. Oboje z rodziców ma możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy w tym samym czasie[9]


Urlop rodzicielskiartykuły polecane
Wniosek o urlopUrlop wychowawczyUrlop wypoczynkowyUrlopZasiłek macierzyńskiUrlop na żądanieStaż pracyZasiłek wychowawczyUrlop macierzyński

Przypisy

  1. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). s. 484
  2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 93
  3. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018). s. 484
  4. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 96
  5. Chełstowska A., Zarzyńska A. (2014).
  6. Biernat P., Gronek E. (2018).
  7. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, s. 93
  8. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), s. 485
  9. Gersdorf M., Rączka K., Maniewska E., Raczkowski M. (2018), s. 486

Bibliografia


Autor: Aleksandra Myćka

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.