Metoda LIFO

Z Encyklopedia Zarządzania
Metoda LIFO
Polecane artykuły

LIFO (ang. Last In First Out, co oznacza - ostatnie przyszło, pierwsze wyszło) - inaczej nazywana metodą najpóźniejszej dostawy - jest to metoda wykorzystywana w zarządzaniu zapasami oparta na założeniu, że najpierw wydawane są (z przeznaczeniem do produkcji lub sprzedaży) te materiały, towary, wyroby gotowe, które jako ostatnie zostały przekazane do magazynu. Wynika to z założenia, z którego zgodnie z założeniami metody tej wynika, że najpierw zużyte mają zostać materiały znajdujące się najkrócej w magazynie (D. Czerwińska-Kayzer 2010, s. 139).

Zasadę LiFo (ostatnie weszło - pierwsze wyszło) stosuje się często w przypadku towarów, które muszą być składowane w większych ilościach. Ten rodzaj magazynowania sprawdzi się w przypadku bezpiecznego składowania ciężkich produktów.

TL;DR

Metoda LIFO (najpóźniejszej dostawy) jest używana w zarządzaniu zapasami, polega na wydawaniu najpierw ostatnio dostarczonych towarów. Metoda ta jest stosowana często w przypadku składowania większych ilości towarów. W Polsce stosuje się inne metody wyceny zapasów, takie jak FIFO czy średnia ważona. Metoda LIFO zaniża zysk i wartość zapasów końcowych, jest korzystna w warunkach wysokiej inflacji, ale jest zakazana przez Międzynarodowy Standard Rachunkowości. Przykład obliczeń pokazuje, że metoda LIFO zwiększa koszty dla sklepu.

Podstawy prawne dotyczące wyceny zapasów

Zgodnie z art. 34 ust. 4 ustawy o rachunkowości towary wyceniać można za pomocą kilku metod:

  • "według cen przeciętnych, to jest ustalonych w wysokości średniej ważonej cen (kosztów) danego składnika aktywów;
  • przyjmując, że rozchód składnika aktywów wycenia się kolejno po cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka najwcześniej nabyła (wytworzyła) (metoda FIFO)
  • przyjmując, że rozchód składników aktywów wycenia się kolejno po cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka najpóźniej nabyła (wytworzyła)" (metoda LIFO)

Z kolei Międzynarodowy Standard Rachunkowości podaje odmienne metody ustalania zapasów, nie uwzględniając przy tym metody LIFO:

  • metoda identyfikacji szczegółowej
  • metoda FIFO
  • metoda średniej ważonej.

Ze względu na zapis w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości metoda LIFO istnieje już tylko w teorii oraz w zapisie ustawy, gdyż została ona zabroniona przez MSR.

Różnice między metodą LIFO, a metodą FIFO

LIFO FIFO
ostatnie przyszło - ostatnie wyszło pierwsze przyszło - pierwsze wyszło
zachowuje zasadę współmierności kosztów z przychodami narusza zasadę współmierności kosztów z przychodami
zaniża zysk bieżącego okresu zawyża zysk bieżącego okresu
zaniża wartość zapasów końcowych wykazuje stosunkowo realny stan zapasów końcowych
korzystna w warunkach wysokiej inflacji nie dostosowuje wartości do inflacji
niestosowana w Polsce często stosowana

(D. Czerwińska-Kayzer 2010, s. 139)

Z powyższej tabeli wynika, że metoda fifo jest odwrotnością metody lifo.

Przykład

W sklepie ABC dokonano zakupów tego samego rodzaju towarów w następującej konfiguracji: 1. 5.05.2010-20 szt. batoników po 3 zł 2. 10.05.2010-20 szt. batoników po 2,80 zł 3. 18.05.2010-20 szt. batoników po 3,30 zł Kilka dni później sklep sprzedał 50 sztuk batoników w cenie - 4 zł. Za pomocy metody LIFO zaksięgowane zostaną powyższe operacje, co jednocześnie pozwoli na obliczenie zysku ze sprzedanych towarów.

cykl dostawy liczba sztuk cena/szt. wartość całkowita
1 20 szt. batoników 3 zł 60 zł
2 20 szt. batoników 2,80 zł 56 zł
3 20 szt. batoników 3,30 zł 66 zł
cykl sprzedaży liczba sztuk cena/szt. wartość całkowita
1 20 szt. batoników 3,30 zł 66 zł
2 20 szt. batoników 2,80 zł 56 zł
3 10 szt. batoników 3 zł 30 zł
stan końcowy 10 szt. batoników 3 zł 30 zł

Analizując powyższą tabelę możemy obliczyć, że koszty zakupu towarów znajdujących się w sklepie wynoszą: 182 zł.

Natomiast koszty towarów wydanych będą wynosiły 152 zł. Sprzedano za łącznie 200 zł. Sklep sprzedając batoniki po 4 zł zarobił zatem: 48 zł.

Powyższe zadanie można obliczyć analogicznie za pomocą metody FIFO. Pozwoli ona na porównanie sposobu obliczania wyceny zapasów oraz porównanie ich opłacalności w tym przypadku.

cykl dostawy liczba sztuk cena/szt. wartość całkowita
1 20 szt. batoników 3 zł 60 zł
2 20 szt. batoników 2,80 zł 56 zł
3 20 szt. batoników 3,30 zł 66 zł
cykl sprzedaży liczba sztuk cena/szt. wartość całkowita
1 20 szt. batoników 3 zł zł 60 zł
2 20 szt. batoników 2,80 zł 56 zł
3 10 szt. batoników 3,30 zł 33 zł
stan końcowy 10 szt. batoników 3,30 zł 33 zł

W przypadku zastosowania metody FIFO, czyli wydawania w pierwszej kolejności zapasów, które wyszły wcześniej, sklep wydał 149 zł na 50 sprzedanych batoników.

Zarobiono zatem na nich 51 zł. Z tego wynika, że metoda LIFO zwiększa wartość kosztów dla sklepu.

Bibliografia

Autor: Marta Noworyta

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.