Przechowalnictwo

Jednym z podstawowych zadań przechowalnictwa jest zapewnienie takich warunków przechowywania wyrobów, które zabezpieczyłyby zachowanie ich właściwości użytkowych[Korzeniowski A. i in., 1978, s. 7]. Jest to bardzo ważna czynność, która w znacznej mierze wpływa na późniejszą jakość produktów. Istotna rolą w prawidłowym wykonaniu tej czynności są warunki klimatyczne oraz miejsce przechowywania danego wyrobu, które są cechami indywidualnymi zależnymi od właściwości danego wyrobu.

Prawidłowe przechowywanie ma zapewnić nam jakość oraz tą samą ilość wyrobu podczas przechowywania go w magazynie. Również ważnym zadaniem jest zapewnienie bezpiecznych warunków pracy personelu magazynowego, bezpieczeństwa budowli i mienia magazynu oraz środowiska naturalnego [Kizyn M., Poznań 2011, s. 151]

Podstawowymi czynnikami zapewniającymi wymagane warunki przechowywania są:

1. Rodzaj przestrzeni magazynu, która może być:

• Zamknięta (budynki magazynowe, zbiorniki zamknięte). W takiej konfiguracji powinny być przechowywane wyroby wymagające odpowiedniej temperatury, wilgotności oraz czystości powietrza. Substancje te też są nieodporne na zewnętrzne warunki atmosferyczne takie jak (opady deszczu, śniegu oraz działanie promieni słonecznych)
• Półotwarta (wiaty magazynowe). Składowane w niej substancje są odporne na zewnętrzne warunki atmosferyczne panujące w naszej atmosferze, takie jak temperatura, wilgotność, ciśnienie, wiatr natomiast nieodporne na opady deszczu, śniegu oraz działanie promieni świetlnych.
• Otwarta (składowiska, doły, place składowe). Składowane w niej substancje są odporne na czynniki zewnętrzne

1. Specjalne wymagania konstrukcyjno-budowlane i instalacyjne
2. Warunki klimatyczne w magazynie
3. Wymagany rodzaj instalacji w budynku magazynowym
4. Sposób składowania substancji
5. Sposób rozmieszczenia substancji w strefie składowania
6. Warunki kontroli substancji w czasie przechowywania
7. Warunki konserwacji substancji w czasie przechowywania
8. Dopuszczalne okresy przechowywania
9. Rodzaje środków ochrony indywidualnej dla pracowników magazynowych
10. Zasady postępowania w razie awaryjnych sytuacji
11. Sposób postępowania z odpadami

[A.Korzeniowski i in. 2006, s. 15-16]

Przechowalnictwo ma na celu zachowanie przydatności dóbr materialnych przez jak najdłuższy czas. Optymalne warunki przechowywania (gł. temperatura, wilgotność, skład gazowy atmosfery, promieniowanie słoneczne) są różne dla poszczególnych płodów. Odpowiednich ich regulowanie i modyfikowanie pozwala zapobiegać niepożądanemu kiełkowaniu, wysychaniu, przemarzaniu, samo zagrzewaniu, zawilżaniu i rozwojowi mikroflory [Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, 2002, s. 483]

Biorąc pod uwagę oddziaływanie wyżej wymienionych czynników klimatycznych można wyodrębnić następujące grupy materiałów i towarów:

• Odporne na narażenia klimatyczne, na które nie mają wpływu czynniki atmosferyczne. Towary takie należy przechowywać na składowiskach, np. kruszywo, stal zbrojeniowa, rury żeliwne i kanalizacyjne, niektóre wyroby hutnicze.
• Częściowo odporne na narażenia klimatyczne, wymagające zabezpieczenia przed odpadami atmosferycznymi lub działaniem energii promienistej. Należy przechowywać je pod wiatami, np. liny w bębnach, stolarka budowlana.
• Nieodporne na narażenia klimatyczne (większość towarów przemysłowych). Należy je przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych, ogrzewanych lub nieogrzewanych, budowlach specjalnych, np. zbiornikach.

[Korzeniowski A. i in.,1993, s. 7-8]

Bardzo duże znaczenie ma prawidłowe przechowywanie produktów pochodzenia zwierzęcego, ponieważ niewłaściwe ich przechowywanie może prowadzić nie tylko do zmian jakości, ale mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia konsumentów. Warunki magazynowania tych środków są szczegółowo określane w dyrektywach i rozporządzeniach [A.Korzeniowski i in. 2006, s. 401-402]

Dla przykładu w poniższej tabeli zostały przedstawione zalecane przez Międzynarodowy Instytut Chłodnictwa temperatury przechowywania wybranych rodzajów mięsa surowego.

Produkt	Temperatura [°C]	Wilgotność względna [%]	Czas przechowywania
Wołowina	-1,5 do 0	90	3 tyg.
Mięso jagnięce	-1 do 0	90 do 95	10-15 dni
Wieprzowina	-1,5 do 0	90 do 95	1-2 tyg.
Cielęcina	-1 do 0	90	1-3 tyg.
Bekon wędzony	-3 do - 1	80 do 90	1 mies.
Słomina	-1 do 0	80 do 95	4-8 mies.
Podroby	-1 do 0	85 do 90	7 dni
Drób (kurczaki)	-1 do 0	Powyzej 95	ni

[A.Korzeniowski i in. 2006, s. 401-402]

TL;DR

Przechowalnictwo ma na celu zachowanie jakości produktów. Warunki przechowywania zależą od rodzaju substancji, rodzaju przestrzeni magazynu, warunków klimatycznych, instalacji budynku, sposobu składowania i kontroli substancji. Przechowywanie ma również duże znaczenie dla produktów pochodzenia zwierzęcego. Temperatury przechowywania mięsa surowego są szczegółowo określone w dyrektywach i rozporządzeniach.

Przechowalnictwo — artykuły polecane

Maska przeciwpyłowa — Odpady — Skład produktu — Warunki pracy - fizyczno-chemiczne — Okres przechowywania — Linia produkcyjna — Dobra praktyka produkcyjna — Ładunek drobnicowy — Gospodarka odpadami

Bibliografia

• Karczewski M. i in. (1978), Warunki przechowywania wyrobów w magazynach, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Kizyn A. (2011), Poradnik przechowywania substancji niebezpiecznych zgodnie z wytycznymi unijnymi REACH i CLP, Wydawnictwo Biblioteka Logistyka, Poznań
• Korzeniowski A., Karczewski J. (1993), Technika i technologia przechowywania artykułów przemysłowych, Poznań
• Korzeniowski A. (red.) (2006), Magazynowanie towarów niebezpiecznych przemysłowych i spożywczych, Wydawnictwo Biblioteka Logistyka, Poznań
• PWN (2004), Nowa encyklopedia powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Tomasz Trybała