Mieszana elastyczność cenowa popytu

Mieszana elastyczność cenowa popytu (Mieszana elastyczność popytu) - mierzy reakcję popytu na jeden produkt, w sytuacji gdy zmienia się cena innego produktu. Jest to stosunek procentowej zmiany popytu dobra a do procentowej zmiany ceny dobra b.

$E_{dx(py)}=\pm {\frac {\Delta d_{a}}{d_{a}}}:{\frac {\Delta p_{b}}{p_{b}}}$

• $E_{da(pb)}$ - Mieszana elastyczność cenowa popytu (współczynnik elastyczności popytu na dobro a względem dobra b)
• ${\frac {\Delta d_{a}}{d_{a}}}$ - procentowa zmiana popytu na dobro a,
• ${\frac {\Delta p_{b}}{p_{b}}}$ - procentowa zmiana ceny dobra b.

Mieszana Elastyczność cenowa popytu informuje o ile procent zmieni się popyt na dobro a jeśli cena dobra b zmieni się o 1 %. Współczynnik mieszanej cenowej elastyczności popytu wyraża stopień reakcji popytu na dane dobro na zmiany cen innych dóbr (Z.Dach 2012, s. 60). Poziom współczynnika $E_{da(pb)}$ (elastyczności popytu na dobro a względem ceny dobra b) zależy od charakteru i siły związku między dwoma dobrami, które z reguł są dobrami pokrewnymi, tzn. komplementarnymi lub substytucyjnymi. Współczynnik mieszanej elastyczności cenowej popytu przyjmuje wartości zawarte w przedziale (0,+∞)

Dobra komplementarne i dobra substytucyjne

Z dobrami substytucyjnymi mamy do czynienia jeżeli reakcje popytu i ceny mają charakter jednokierunkowy. Dobra te inaczej nazywamy wzajemnie się zastępującymi. Przed współczynnikiem $E_{da(pb)}$ występuje wtedy znak "+". Wzrostowi ceny doba b, np. masła, towarzyszy wzrost wielkości popytu na dobro a, np.. margarynę, przy założeniu stałości ceny margaryny (S. Marciniak 2013, s. 197).

Z dobrami komplementarnymi mamy do czynienia jeżeli reakcje popytu i ceny mają charakter przeciwny. Dobra te inaczej nazywamy uzupełniającymi się. Przed współczynnikiem $E_{da(pb)}$ występuje wtedy znam "-". Na przykład wzrost cent dobra b (np. tytoniu) spowoduje spadek wielkości popytu na dobro a (np. na papierosy), oczywiście przy założeniu stałości ceny dobra a. A więc zmiany popytu na dobro a i ceny dobra b są tu różnokierunkowe (S. Marciniak 2013, s. 197).

Wzrost dochodów realnych ludzkości powoduje zwiększenie popytu na różne dobra i usługi, przy czym reakcja popytu na zmiany dochodów jest różna dla różnych dóbr i usług. Zwiększone dochody są przeznaczane przede wszystkim na kupno tych dóbr i usług, których nabycie przy dotychczasowym poziomie dochodów było trudne, natomiast popyt na dobra i usługi nabywane dotychczas w dostatecznej ilości nie ulega istotniejszym zmianom, a na niektóre nawet się zmniejsza.

Rodzaje

Najważniejszym elementem determinującym mieszaną elastyczność cenową popytu jest intensywność związku subsydiarności lub komplementarności łączącego dane dobra. Im mocniejszy jest ten związek tym większa będzie elastyczność.

Ogólnie mieszana elastyczność cenowa popytu może być:

• dodatnia - gdy wzrost ceny dobra b powoduje wzrost popytu na dobro a - przypadek dóbr substytucyjnych
• ujemna - gdy wzrost ceny dobra b powoduje spadek popytu na dobro a - przypadek dóbr komplementarnych
• zerowa - gdy dobro a jest obojętne względem dobra b

Rodzaje mieszanej elastyczności cenowej popytu (Z.Dach 2012, s. 61):

• proporcjonalny $E_{da(pb)}$=1,
• elastyczny $E_{da(pb)}$>1,
• nieelastyczny 0<$E_{da(pb)}$<1,
• sztywny $E_{da(pb)}$=0,
• doskonale elastyczny $E_{da(pb)}$→+∞

Zastosowanie

• planowanie wielkości produkcji przedsiębiorstwa
• analiza zależności rynku
• analiza handlu międzynarodowego i bilansu płatniczego - zależności między produktami krajowymi a importowanymi

Mieszana elastyczność cenowa popytu — artykuły polecane

Popyt sztywny — Dobro substytucyjne — Dobra komplementarne — Równowaga rynkowa — Elastyczność dochodowa popytu — Elastyczność — Popyt globalny — Prawo malejącego popytu — Elastyczność podaży

Bibliografia

• Begg D., Fisher S., Vernasca G., Dornbusch R. (2014), Ekonomia: Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Dach Z. (2012), Mikroekonomia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
• Kryńska E. (2007), Elastyczność zatrudnienia na polskim rynku pracy, Polityka społeczna, nr 11-12
• Marciniak S. (red.) (2013), Makro i mikro ekonomia. Podstawowe problemy współczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Milewski R., Kwiatkowski E. (red.) (2016), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Nojszewska E. (2010), Podstawy Ekonomii, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
• Sloman J. (2001), Podstawy ekonomii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Stryszowska M. (2013). Elastyczność popytu, Economic Focus, Nr 9

Autor: Paweł Węc, Magdalena Kucypera