Generalizacja historyczna
Generalizacja historyczna |
---|
Polecane artykuły |
- Generalizacja historyczna - pewne swoiste uogólnienie historyczne, mające charakter statystyczny lub ogólny. Od praw nauki wyróżnia się tym, że podmiot twierdzenia posiada określone pewne ramy czasowo-przestrzenne. Zazwyczaj do określenia tych ram wykorzystywane są pojęcia historyczne lub terminy geograficzne. Dodatkowo podmiot twierdzenia zazwyczaj sam jest nazwą ogólno-historyczną.
Generalizacja historyczna
Oprócz najogólniejszych praw socjologicznych, odnoszących się do wszystkich grup społecznych niezależnie od czasu i miejsca ich występowania, istnieją prawa ograniczone do pewnego miejsca i czasu. Te swoiste prawa lokalne dotyczą z reguły czasów minionych, stąd metody ich uzasadniania mają charakter historyczny, a same te twierdzenia zasługują na miano generalizacji historycznych.
Generalizacja historyczna nie powinna być mylona z pojęciem prawo historyczne. W przypadku pojęcia prawo historyczne mamy na myśli pewne twierdzenie odnoszące się do całej historii a w przypadku generalizacji historycznej sprawa jest wręcz odwrotna. Generalizacja historyczna odnosi się tylko do pewnego wycinka historii i posiada wyraźne ograniczenia zasięgu działania. Zakres generalizacji historycznej może obejmować tylko przypadki przebadane (generalizacja historyczna sprawozdawcza) lub wykraczać poza nie (generalizacja historyczna indukcyjna)
Przykład
Przykładem takiej generalizacji historycznej może być twierdzenie: "Mieszkańcy Galicji dysponowali słabszym wykształceniem niż ludność Prus co przekładało się na ich poziom życia" Poprzez Galicję należy rozumieć tereny historyczne stanowiące część Austro-Węgier a więc mamy tu pewne dookreślenie terenów geograficznych i zarazem ram czasowych w których istniało Cesarstwo Austro-Węgierskie. Twierdzenie to nie ma odniesienia do ludności zamieszkującej obecnie te tereny.
UWAGA: Podany przykład został stworzonym aby lepiej zobrazować czym jest generalizacja historyczna, nie należy go traktować jako twierdzenia prawdziwego.
Bibliografia
- S. Osowski "Prawa historyczne w socjologii" t. 5
- S. Nowak "Prawa ogólne i generalizacje historyczne w naukach społecznych"
- Dymkowski, M. (2007). O uniwersalności teorii psychologii społecznej. Psychologia Społeczna, 2(3-4 (5)), 249-261.
Autor: Piotr Gwardecki